پستانک (گول زنک)
استفاده از پستانک به هیچ وجه برای نوزاد و شیرخوار توصیه نمیشود.
دلایل:
- کودکی که گریه میکند ممکن است مشکل داشته باشد و پستانک مشکل شیرخوار را حل نمیکند.
- پستانک هرگز جایگزین بغل کردن و نوازش کودک نمیشود و نمیتواند به او آرامش واقعی ببخشد.
سوختگی در محل کهنه نوزاد
امروزه خوشبختانه بیشتر نوزادان لاستیک میشوند، البته هنوز هم این تصور غلط که قنداق بهتر از لاستیک است در برخی خانوادهها وجود دارد.
ناحیه تناسلی شیرخوار به دلیل تماس با ادرار و مدفوع، گرما و رطوبت موضعی و اصطکاک پوست با کهنه و لاستیک در معرض آسیب سوختگی است، که به دلیل همراه بودن با خارش و سوزش می تواند باعث بیقراری و ناراحتی کودک شود.
تغذیه کمکی در شیرخواران
شیر مادر غذای طبیعی برای شیرخواران است و آنها بایستی در 6 ماه اول فقط از شیر مادر تغذیه شوند. پس از این دوره غذاهای كمكی مورد نیاز خواهد بود. برای اطمینان از اینكه شیرخواران به خوبی رشد كنند و سالم باشند، بسیار اهمیت دارد كه بدانیم چه غذاهایی را، چه مقدار و چند بار در روز به آنها بدهیم.
دستور تهیه ی غذای کمکی برای کودک
دستور تهیه چند نوع غذای کمکی برای نوزادان بالای 6 ماه و کودکان
تب در شیرخواران
منظور از تب، درجه حرارت بالای 37/8 درجه سانتی گراد است که توسط دماسنج های طبی اندازه گیری میشود. گاهی پدر و مادر دست خود را روی بدن کودک گذاشته و بدن او را گرم احساس کرده و گمان می برند تب دارد که نادرست است.
اسهال شیرخواران
اسهال عبارت است از دفع مدفوع شل و آبکی بیش از سه تا چهار نوبت در شبانه روز. همانطور که قبلا اشاره شد ، کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند ممکن است روزانه شش تا هشت نوبت هم دفع مدفوع داشته باشند که اسهال تلقی نمیشود و نیاز به درمان ندارد. گاه دیده میشود یک شیرخوار سالم به دنبال هر بار مصرف شیر مادر دفع مدفوع دارد که والدین بعضا به غلط و خودسرانه شروع به مصرف داروهای مختلف میکنند که ممکن است عوارض خطرناکی در پی داشته باشد.
سرما خوردگی در شیرخواران
سرماخوردگی شایع ترین بیماری عفونی در شیرخواران است، ممکن است 5 تا 8 نوبت در سال تکرار شود. علایم کلی آن عبارتند از: تب، آبریزش بینی، ترشحات چشم ها و سرفه ، بیماری معمولا ظرف 2 تا 3 روز خود به خود بهبود می یابد.
دندان شیرخواران
بیشتر والدین در شش ماهه اول زندگی فرزند خود، منتظر درآمدن دندان های او هستند که این انتظار گاهی با نگرانی های فراوانی همراه میشود. برخی تصور میکنند اگر دندان کودک دیرتر درآید تاخیر در رشد یا تکامل او خواهد بود. برخی فکر میکنند درهنگام بیرون زدن دندان، کودک مبتلا به تب، سرماخوردگی، اسهال و استفراغ شده که سبب بروز مشکلات مراقبتی و درمانی میشود.
واکسیناسیون اطفال
تمامی شیرخواران و کودکان باید از روز اول پس از تولد بر اساس جداول و برنامههای مشخص شده از سوی وزارت بهداشت واکسینه شوند، چرا که بهترین و موثرترین راه برای پیشگیری از بیماریهای عفونی خطرناک واکسیناسیون است.
مراقبت از اطفال
هیچ کس نمیخواهد عمدا به کودکی آزار برساند، ولی سوانح مختلف گاهی سبب بروز آسیبهای شدیدی در اطفال میشوند. حوادث کوچک، که قسمتی از روند طبیعی رشد و تکامل همه اطفال بوده، غیرقابل اجتنابند و در واقع راهی هستند برای شناخت دنیای اطراف و کسب تجربه. در حوادث جدی تر اغلب کوتاهی از جانب بزرگترهاست که یا به طور مستقیم سبب بروز حادثه میشوند و یا غیرمستقیم به دلیل عدم پیشگیری صحیح و به موقع مسئول هستند.
التهاب ملتحمه (کنژکتیویت)
التهاب ملتحمه یا کنژکتیویت بیماری چشمی بوده که با ترشحات چرکی از چشم همراه است. این بیماری هم در بزرگسالان و هم در نوزادان بروز می کند اما برای نوزادان می تواند خطرناک باشد.
سکسکه
صداهای ناگهانی که به دلیل انقباض عضله دیافراگم ایجاد شده و غیر ارادی هستند را سکسکه گویند. سکسکه نوزاد بیماری خطرناک و نگران کننده ای نبوده و معمولا پس از غذا خوردن اتفاق می افتد.
نفخ شکم
تجمع هوا در معده و روده که باعث ناراحتی کودک می شود، نفخ نام دارد. این اتفاق در نوزادانی که هوای زیادی بلع می کنند، مقدار زیادی شیر مصرف می کنند و نیز نوزادانی که تغذیه ناکافی دارند، بیشتر رخ می دهد.
قولنج روده ای نوزاد (کولیک روده ای)
حملات گریه و ناراحتی شیرخوار در ساعات مشخصی از شبانه روز را کولیک گویند. این حملات که ممکن است تا چند ساعت طول بکشد و با گریه نوزاد و مشت کردن دست ها همراه است، با دفع گاز یا مدفوع بهبود پیدا کرده و کودک پس از بیدار شدن مشکلی ندارد.
گریه نوزاد
گریه راه ارتباط نوزاد با محیط اطرافش و اطلاع رسانی به والدین می باشد؛ یک نوزاد سالم بین یک تا دو مرتبه در روز و هر بار حدود 5 تا 10 دقیقه گریه می کند و این مسئله امری طبیعی است.
زردی نوزادان
نوزادان معمولا در روزهای اول زندگی دچار زردی می شوند؛ زردی در روز سوم بروز پیدا کرده و اغلب تا هفته اول خود به خود بهبود می یابد. دلیل ایجاد زردی عدم تکامل کافی کبد در هنگام تولد است.
علایم خطر بیماریها در نوزادان
مقاومت بدن نوزادان در برابر بیماری ها کم است و اگر علائم بیماری جدی گرفته نشود و فورا نسبت به درمان اقدام نشود، می تواند منجر به مرگ آن ها گردد.
رشد شیر خواران
رشد مناسب شیرخواران و کودکان، نشانه خوبی از سلامتی می باشد و توقف یا تاخیر رشد ممکن است علامت هشدار دهنده بیماری های خطرناک باشد.وزن، قد و دور سر سه پارمتری هستند که برای تعیین میزان رشد اندازه گیری و ارزیابی می شوند.
ویزیت نوزاد پس از ترخیص
چند روز پس از ترخیص نوزاد از بیمارستان باید جهت انجام معاینات پزشکی به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که علائم خطرناکی در وی مشاهده کردید این معاینه باید بلافاصله پس از ترخیص صورت گیرد.
نوازش و استفاده از مواد آرایشی
نوازش نوزاد توسط والدین تاثیر روانی زیادی بر وی داشته و نیز بر رشد و تکامل نوزاد موثر است. اما باید از بوسیدن مکرر و زیاد و محکم بغل کردن او خودداری کنید.
