سن در دست گرفتن اشياء در نوزادان

سن در دست گرفتن اشياء در نوزادان

توانایی نوزادان برای گرفتن و دستکاری اشیاء یکی از مهم‌ترین مراحل رشد حرکتی و شناختی آن‌ها است. این توانایی به مرور زمان و با توسعه مهارت‌های حرکتی و هماهنگی دست و چشم بهبود می‌یابد. در ادامه به مراحل مختلف رشد و توسعه این توانایی در نوزادان پرداخته شده است.

مراحل توسعه توانایی گرفتن اشیاء در نوزادان

1. تولد تا 2 ماهگی:

   • رفلکس چنگ زدن: در این دوره، نوزادان به طور غریزی و با استفاده از رفلکس چنگ زدن، اشیاء را می‌گیرند. این رفلکس باعث می‌شود که نوزاد انگشتان خود را به دور هر چیزی که با کف دستش تماس پیدا می‌کند، ببندد.

2. 2 تا 4 ماهگی:

   • آگاهی از دست‌ها: نوزادان در این مرحله شروع به شناخت دست‌های خود می‌کنند و ممکن است با نگاه کردن و بازی با دست‌های خود آشنا شوند.
   • کوشش برای گرفتن اشیاء: نوزادان ممکن است تلاش کنند اشیاء را بگیرند، اما هنوز کنترل دقیقی ندارند و ممکن است نتوانند اشیاء را به طور مؤثری نگه دارند.

3. 4 تا 6 ماهگی:

   • گرفتن ارادی: در این مرحله، نوزادان شروع به گرفتن ارادی اشیاء می‌کنند. آن‌ها می‌توانند اشیاء را با دست‌های خود بگیرند و به دهان ببرند.
   • هماهنگی دست و چشم: نوزادان به تدریج توانایی هماهنگی بین دست و چشم خود را توسعه می‌دهند که به آن‌ها کمک می‌کند تا اشیاء را به طور مؤثرتری بگیرند.

4. 6 تا 8 ماهگی:

   • استفاده از هر دو دست: نوزادان در این مرحله می‌توانند از هر دو دست برای گرفتن و دستکاری اشیاء استفاده کنند. آن‌ها می‌توانند اشیاء را از یک دست به دست دیگر منتقل کنند.
   • گرفتن اشیاء کوچک: نوزادان قادر به گرفتن اشیاء کوچک‌تر با انگشتان خود هستند و می‌توانند آن‌ها را نگه دارند و به دهان ببرند.

5. 8 تا 10 ماهگی:

   • گرفتن با انگشت شست و سبابه: در این مرحله، نوزادان توانایی گرفتن اشیاء با استفاده از انگشت شست و سبابه را توسعه می‌دهند. این توانایی به آن‌ها کمک می‌کند تا اشیاء را به طور دقیق‌تری بگیرند و دستکاری کنند.

6. 10 تا 12 ماهگی:

   • کنترل بهتر دست‌ها: نوزادان در این مرحله کنترل بهتری بر دست‌ها و انگشتان خود دارند. آن‌ها می‌توانند اشیاء را با دقت بیشتری بردارند، نگه دارند و دستکاری کنند.
   • بازی‌های تعاملی: نوزادان علاقه‌مند به بازی‌های تعاملی مانند برداشتن و قرار دادن اشیاء در ظروف یا جعبه‌ها می‌شوند.

نکات مهم برای حمایت از توسعه مهارت‌های دستی نوزادان

1. تشویق به بازی:

   • استفاده از اسباب‌بازی‌های نرم و رنگارنگ که به راحتی در دست نوزادان قرار می‌گیرند.
   • ارائه اشیاء با اندازه‌ها و بافت‌های مختلف برای تحریک حواس نوزاد و تشویق به گرفتن و دستکاری آن‌ها.

2. محیط امن:

   • اطمینان از ایمنی محیط بازی نوزاد و حذف اشیاء کوچک یا خطرناک که ممکن است باعث خفگی شوند.
   • نظارت دقیق بر نوزاد در هنگام بازی با اشیاء و اسباب‌بازی‌ها.

3. تمرین و تقویت:

   • تشویق نوزاد به بازی‌های تمرینی مانند برداشتن و قرار دادن اشیاء، بازی با بلوک‌ها و اسباب‌بازی‌های چیدنی.
   • بازی‌های تعاملی مانند دست زدن، پنهان کردن اشیاء و پیدا کردن آن‌ها، و بازی‌های فشاری و کششی.

4. حمایت و تشویق:

   • تشویق نوزاد به استفاده از هر دو دست و تمرین مهارت‌های دستی مختلف.
   • ارائه حمایت عاطفی و تشویق نوزاد در هنگام تلاش برای گرفتن و دستکاری اشیاء.

گرفتن اشیا اولین مرحله در مسیر یادگیری غذا خوردن، مطالعه، نقاشی و مراقبت از خود است.

نوزادان با رفلکس چنگ زدن به دنیا می‌آیند، اما زمان می‌برد تا هماهنگی و کنترل عضلانی آن‌ها به اندازه‌ای رشد کند که بتوانند به طور داوطلبانه وسایل را بگیرند. کودک شما احتمالاً در حدود 3 تا 4 ماهگی به اشیاء آویزان ضربه می زند و می تواند اسباب بازی را در دست بگیرد و تکان دهد. در 6 ماهگی، آنها می توانند به چیزی که می خواهند دست پیدا کنند و آن را بگیرند. با قرار دادن اسباب‌بازی‌های نرم در دسترس او، مهارت‌های درک کودک خود را تشویق کنید.

چه زمانی نوزادان شروع به گرفتن اشیا می کنند؟

همه نوزادان با سرعت خاص خود رشد می کنند، اما به طور کلی، شما می توانید انتظار داشته باشید که کودک شما بین 3 تا 6 ماهگی شروع به گرفتن اشیاء کند. آن‌ها با کشیدن اسباب‌ بازی‌ هایی که بالای سرشان آویزان هستند و گرفتن شیئی که در دستشان قرار داده‌اید، شروع می‌کنند. در نهایت (در 6 ماهگی) آنها می توانند اشیا را بدون کمک شما بگیرند و نگه دارند.

این یک نقطه عطف هیجان‌انگیز است زیرا نوزادان عاشق گرفتن اسباب‌بازی‌ها هستند.

از 3 ماهگي اين فعاليت شروع شده و تا 1 سالگي كه کودک توانايي هماهنگ كردن عضلات را پيدا كنند اين عمل بهبود مي يابد.

همچنین، درک چیزها اولین قدم کودک شما در مسیر خوردن، خواندن، نوشتن، نقاشی کردن و مراقبت از خود است.

چگونگي به وجود آمدن این توانایی در کودک(سن گرفتن اشیا توسط نوزاد)

از بدو تولد تا 2 ماهگی

چنگ زدن به صورت یک رفلکس و واکنش طبیعی در نوزادان وجود دارد. کف دست نوزاد را با انگشت لمس کنید؛ مشاهده خواهید کرد که او انگشتان کوچک خود را حرکت داده و دور انگشت شما قرار می دهد. اما در هشت هفته اول پس از تولد، این حرکتها غریزی و غیرارادی هستند. دکتر فرهت میگوید دستهای کودک شما در این مرحله معمولا در حالت مشت شده قرار دارد، اما او به زودی یاد خواهد گرفت که به طور ارادی دستان خود را باز و بسته کرده و آنها را امتحان کند. او حتی ممکن است تلاش کند تا اشیا نرم مثل حیوانات پلاستیکی و مصنوعی را در دست بگیرد.

3 ماهگی

در 3 ماهگي کودک شما هنوز هم نمی تواند چیزهایی را که می خواهد با دست بگیرد، اما می تواند بارها و بارها به اسباب بازیهای خود ضربه بزند. او همچنین در حال هماهنگ کردن حرکات چشم و دست خود است؛ به چیزهایی که می خواهد بردارد نگاه می کند و سپس تلاش می کند آنها را برداشته و در دستش نگه دارد.

4 تا 8 ماهگی

در چهار ماهگی او می تواند اشیا بزرگ را بردارد، اما نياز به مهارت بيشتري دارد. اندکی قبل از اینکه اولین دندان کودک در بیاید (که معمولا بین 3 تا 12 ماهگی رخ می دهد)، کودک شروع به برداشتن چیزهای این طرف و آن طرف می کند تا آنها را در دهانش بگذارد. اگر او از غذاهای معمولی استفاده می کند، هرچند هنوز نمی تواند قاشق را به درستی در دست بگیرد، اما تلاش خود را برای این کار می کند. او می تواند اشیا را به طرف خودش بکشد و دادن اشیا از یک دست به دست دیگر را آغاز خواهد کرد.

9 تا 12 ماهگی

كودک با كمي تلاش ميتواند اشیا مختلف را بردارد و به تدریج ترجیح او برای استفاده از دست راست یا چپ، شکل می گیرد. دست غالب، مهارت و قدرت بیشتری پیدا می کند. اما شما پیش از 2 یا 3 سالگی قادر نخواهید بود که راست دست یا چپ دست بودن او را به درستی تشخیص دهید. او توانایی برداشتن اشیا کوچک (مانند مهره ها) توسط انگشت شست و سبابه خود را نیز به تدریج تکمیل می کند. همچنین از آنجایی که هماهنگی اعضای بدن او به تدریج بیشتر شده است، او نسبتا قادر خواهد بود که از قاشق و چنگال در زمان غذا خوردن استفاده کند.

مرحله بعد

زماني كه كودک قادر به برداشتن اشيا شود ابتدا سعي به پرتاب كردن آنها خواهد كرد. بسیاری از کودکان از اینکه اسباب بازیهایشان را پرت کنند تا شما آنها را برداشته و جمع کنید، خوششان می آید. هنگامی که کودک شما یکساله شود، از توپ بازی، برج ساختن با اسباب بازیها و به هم ریختن یا کوبیدن آنها به یکدیگر لذت خواهد برد. در دو سالگی حس هنری او بروز خواهد کرد و به مداد رنگی و استفاده از آن برای نقاشی و نوشتن، علاقه نشان خواهد داد. در سه سالگی، هماهنگی اعضای مختلف بدن او به حدی رسیده است که می تواند برخی حروف یا حتی نام خودش را بنویسد.

◀ پیشنهاد مطالعه :رشد شیر خواران

چگونه به کودک خود در گرفتن اشیا کمک کنیم

برای تحریک واکنش چنگ زدن و برداشتن اشیا در کودک، یک اسباب بازی یا شی رنگی را کمی دورتر از دسترس او قرار دهید و او را تشویق کنید تا آن را بردارد. اما آن را آنقدر دور نگذارید که او اصلا نتواند یا ناامید شده و از تلاش دست بکشد. از نظر دکتر فرهت چيزهايي كه ميتوانيد در اختيار كودک قرار دهيد عبارتند از انواع اسباب بازي هاي رنگي و نرم و منعطف. او را تشویق کنید که لقمه های کوچک غذا یا خوردنیهای کوچک از قبیل نخود فرنگی یا تکه های هویج را بردارد؛ او هر وقت که بتواند از قاشق و چنگال استفاده خواهد کرد.
نگراني
اگر فرزندتان در هشت هفتگی به اسباب بازیهایی که در مقابل او قرار می دهید توجه نمی کند و تا نه ماهگی برای لمس کردن یا برداشتن اسباب بازیها تلاش نمی کند، با پزشک متخصص مشورت کنید.

اگر کودک شما اشیا را دستش نمی گیرد چه باید کرد

در 4 ماهگی، کودک شما نمی تواند اسباب بازی ها را در دست بگیرد و آنها را تکان دهد
کودک شما می توانست اسباب بازی ها را بگیرد یا در دست بگیرد، اما اکنون نمی تواند
نوزادان با سرعت های متفاوتی رشد می کنند، بنابراین ممکن است چیزی برای نگرانی وجود نداشته باشد. اما در صورت امکان با دکتر در میان بگذارید. همچنین، نوزادان نارس ممکن است دیرتر از همسالان خود به این نقطه عطف و سایر نقاط عطف برسند - در مورد یک بازه زمانی معقول با پزشک کودک خود مشورت کنید.

نکات پایانی

توسعه مهارت‌های دستی و توانایی گرفتن اشیاء یکی از مراحل مهم رشد نوزادان است که نیاز به تمرین و حمایت دارد. با ارائه محیطی امن و تشویق به بازی‌های تعاملی و تمرینی، می‌توانید به نوزاد خود کمک کنید تا این مهارت‌های مهم را به بهترین شکل ممکن توسعه دهد. در صورت نگرانی از تأخیر در توسعه مهارت‌های دستی، مشاوره با پزشک یا متخصص رشد کودکان می‌تواند راهنمایی‌های لازم را ارائه دهد.