سوالات مادران در مورد تغذيه کودک

مادران معمولاً در مورد تغذیه نوزادان خود سوالات زیادی دارند، به ویژه در ماه‌ها و سال‌های اولیه زندگی کودک. در ادامه، به برخی از سوالات متداول مادران در مورد تغذیه نوزادان و پاسخ‌های مربوط به آن‌ها پرداخته شده است.

1. چه زمانی باید تغذیه تکمیلی را شروع کنم؟

• پاسخ: تغذیه تکمیلی معمولاً از حدود 6 ماهگی شروع می‌شود. در این سن، نیازهای تغذیه‌ای کودک تنها از طریق شیر مادر یا شیر خشک تأمین نمی‌شود و نیاز به معرفی غذاهای جامد وجود دارد. نشانه‌های آمادگی کودک شامل توانایی نشستن با حمایت، از بین رفتن رفلکس زبان که باعث می‌شود غذا را از دهان خارج کند، و علاقه به غذاهای دیگران و تلاش برای گرفتن غذا است.

2. چه غذاهایی را باید برای اولین بار به کودک معرفی کنم؟

• پاسخ: شروع با غذاهای نیمه‌جامد و نرم مناسب است. برخی از گزینه‌های مناسب شامل پوره میوه‌ها مانند سیب، موز، هلو و گلابی و پوره سبزیجات مانند هویج، سیب‌زمینی شیرین، نخود فرنگی و کدو هستند. همچنین، می‌توانید غلات غنی‌شده با آهن را که با شیر مادر یا شیر خشک مخلوط شده‌اند، معرفی کنید.

3. چند بار در روز باید به کودک غذا بدهم؟

• پاسخ: در ابتدا، یک یا دو بار در روز غذاهای جامد معرفی کنید. با گذشت زمان و افزایش تحمل کودک، می‌توانید تعداد وعده‌های غذایی را به سه بار در روز افزایش دهید. به تدریج تنوع غذاها را نیز افزایش دهید.

4. چگونه می‌توانم تشخیص دهم که کودک به یک غذا آلرژی دارد؟

• پاسخ: هر نوع غذای جدید را به تدریج و با فاصله چند روز معرفی کنید تا واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات گوارشی مشخص شوند. علائم آلرژی ممکن است شامل جوش، تورم، استفراغ، اسهال، یا مشکلات تنفسی باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، با پزشک مشورت کنید.

5. آیا باید به کودک آب بدهم؟

• پاسخ: از حدود 6 ماهگی می‌توانید مقدار کمی آب جوشیده خنک شده به کودک بدهید. تا قبل از 6 ماهگی، شیر مادر یا شیر خشک نیازهای هیدراتاسیون کودک را تأمین می‌کند.

6. چگونه می‌توانم غذاهای مناسب برای کودک تهیه کنم؟

• پاسخ: غذاهای کودک باید تازه، نرم و بدون افزودنی‌های غیرضروری مانند نمک و شکر باشند. می‌توانید میوه‌ها و سبزیجات را بخارپز کنید و سپس پوره کنید. همچنین، می‌توانید از غذاهای خانگی تهیه‌شده با مواد طبیعی و بدون افزودنی استفاده کنید.

7. چگونه می‌توانم کودک را به خوردن غذاهای جامد تشویق کنم؟

• پاسخ: کودک را در زمان‌های مشخص و منظم تغذیه کنید و او را در محیطی آرام و بدون استرس غذا دهید. از ابزارهای مناسب مانند قاشق‌های نرم و بشقاب‌های جذاب استفاده کنید. همچنین، می‌توانید خودتان غذا بخورید و کودک را به تقلید از شما تشویق کنید.

8. چه زمانی می‌توانم محصولات لبنی را به رژیم غذایی کودک اضافه کنم؟

• پاسخ: از حدود 8 تا 10 ماهگی می‌توانید محصولات لبنی مانند ماست طبیعی و پنیر نرم را به رژیم غذایی کودک اضافه کنید. بهتر است ابتدا با پزشک کودک مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که کودک شما آمادگی دارد.

9. چگونه می‌توانم بفهمم که کودک به اندازه کافی غذا خورده است؟

• پاسخ: نشانه‌های سیر شدن کودک شامل کاهش سرعت خوردن، بستن دهان، چرخاندن سر از غذا و بازی با غذا هستند. اگر کودک نشانه‌های سیر شدن را نشان می‌دهد، نیازی به اصرار برای خوردن بیشتر نیست.

10. چه غذاهایی را باید تا یک سالگی از رژیم غذایی کودک حذف کنم؟

• پاسخ: برخی از غذاها که باید تا یک سالگی از رژیم غذایی کودک حذف شوند شامل عسل (به دلیل خطر بوتولیسم)، شیر گاو (به دلیل عدم تحمل معده کودک)، غذاهای سفت و خفگی‌زا (مانند آجیل‌ها و انگورهای کامل) و غذاهای حاوی نمک و شکر زیاد هستند.

1.  کودک من بسیار فعالیت میکند، اما غذای زیادی نمی خورد. آیا جایی برای نگرانی دارد یا خیر؟

تا زمانی که سر حال است و رشد خوبی دارد، جای نگرانی نیست. کودکان نوپا در حدود 15 ماهگی اشتهایشان تا حدی کاهش می یابد. بسیاری از آنها در این مرحله، با وجود اینکه فعالیت بسیاری دارند، خیلی کم غذا می خورند. به نظر می رسد کودکانی که به اندازه کافی آرام و خونسردند، نسبت به کودکان نوپا و فعال مقدار بیشتری غذا می خورند. دقت کنید که کودک خود را با حجم زیادی شیر یا آبمیوه به جای غذا سیر نکند.

2. آیا نوپایی که مقدار کمی غذا می خورد، کم حال و کم انرژی نمیشود؟

به طور تعجب آوری نوپایایان با تغذیه به مقدار کم به زندگی و رشد خود ادامه می دهند. به هر حال بهتر است برای آنها رژیم غذایی سالم و متنوعی را در نظر بگیریم. کمبود آهن مهمترین مشکلی است که در این سن نوپایان با آن مواجهند.

3. کودک از خوردن وعده های غذای اصلی خودداری می کند و در عوض بیشتر مابین وعده های غذایی اصلی چیزی می خورد، چه باید کرد؟

 در وعده های غذای اصلی کودک غذاهای مشابه با میان وعده هایی که دوست دارد، به او بدهید. به عنوان مثال، چنانچه او در ساعت 11 صبح چند عدد بیسکویت می خورد و ساعت 1 بعد از ظهر دوست دارد مقداری ماست بخورد، می توانید در ساعت 11:30 چند عدد بیسکویت و ماست را مخلوط کنید و به عنوان ناهار به او بدهید.

4. کودکم از خوردن اکثر غذاها امتناع می کند، در این شرایط چه باید کرد؟

این مساله طبیعی بوده، بخصوص اگر اغلب یک نوع غذا برایش تهیه کنید. سعی کنید انواع مختلفی از غذاها را برای او تهیه آماده کنید. ممکن است کودک بسیار عطش داشته باشد؛ در اینصورت یک لیوان آب یا آبمیوه به او بنوشانید، اما به مقدار زیادتر به او مایعات ندهید تا حجم معده اش را پر نکند. چنانچه کودک همیشه از خوردن یک نوع غذای خاص امتناع می کند، آن را از رژیم غذایی او کنار بگذارید. شاید در آینده به آن غذا علاقمند شود، اما اگر او را مجبور به خوردن آن غذا بکنید، ممکن است برای مدت طولانی از آن متنفر گردد.

5. چگونه می توان کودک را از خوردن تنقلات باز داشت؟

تنقلات را در دسترس وی قرار ندهید، هنگامی که او به واقع گرسنه شد، وعده غذایی اش را به او بدهید. برخی از نوپایان اشتهای بسیار زیادی دارند و علاوه بر سه وعده اصلی، به مقداری میان وعده غذایی هم نیاز دارند.

6. آیا می توانم به کودکم برای رفع تشنگی شیر گاو بنوشانم؟

از سن 12 ماهگی می توان شیر گاو را جایگزین نوشیدنی اصلی او کرد.

7. چه نوع از میان وعده های غذایی را به نوپایم می توانم بدهم؟

میوه های تازه، پنیر، ماست، شیر، سرلاک، تخم مرغ آب پز، نانهای فانتزی و سبزیهای خام، میان وعده های پيشنهادي هستند.

8. کودک من بسیار آهسته غذا می خورد،چه ار باید کنم تا او کمی تندتر غذایش را بخورد؟

متاسفانه خیر، باید به او اجازه بدهید تا هر زمان که می خواهد بخورد و وقتی کاملا سیر شد، می توانید بشقاب غذایش را بردارید.

9. آیا می توانم هنوز هم به نوپایم از شیر خودم بدهم؟

بله، اما او به سه وعده غذای اصلی هم نیاز دارد و شیر مادر منبع اصلی تغذیه او نخواهد بود. در این زمان، میزان مکیدن پستان مادر توسط  نوپا کاهش می یابد.

نکات پایانی

تغذیه نوزادان و کودکان خردسال نیاز به دقت و توجه ویژه‌ای دارد. با رعایت توصیه‌های پزشکی و پیروی از نشانه‌های طبیعی کودک، می‌توانید به او کمک کنید تا عادات غذایی سالمی را از سنین پایین شکل دهد. در صورت بروز هرگونه نگرانی یا سوال خاص، مشاوره با پزشک کودک می‌تواند راهنمایی‌های لازم را ارائه دهد.