اختلال اوتیسم چیست؟
اختلال اوتیسم سندرمی است که 4 نفر از هر 100 هزار کودک را مبتلا می کند. این سندرم یک اختلال رشدی مغز است. اکثرا پسرها به آن مبتلا می شوند. با وجود اینکه سالهاست این سندرم بعنوان یک اختلال تکاملی شناخته شده است، عوامل ایجاد کننده آن هنوز ناشناخته اند. همچنین نام پزشکی اوتیسم ASD یا اختلال طیف اوتیسم است.
این مقاله در سایت گهوارک نوشته شده است.
کودک مبتلا به بیماری اوتیسم حرکاتی را مرتب تکرار می کند و پایش را مرتب تکان می دهد. به صدای افراد و سایر صداها عکس العمل نشان نمی دهد. از تماس فیزیکی با سایر افراد امتناع می کند. سرش را محکم به جایی می کوبد یا مرتبا سرش را می چرخاند. به بخشهایی از یک شیء مثلا چرخهای یک اسباب بازی خیره می شود. او در مورد قوانین، دستورات و آداب معاشرت، بسیار حساس و نگران است. از شرکت در بازیهایی که دارای نقشهای نمایشی است امتناع می کند. این کودک مفهوم حرکات دست و یا ژستهای بدن را درک نمی کند. ذصورتش بدون هیچگونه حسی است و صدایش یکنواخت می باشد. به خودش آسیب می زند و احساس خطر هم نمی کند.
در سال اول زندگی ممکن است هیچ نشانه و علامت غیرمعمولی را نشان ندهند. اما در سال دوم ممکن است تکامل و رشد تاخیری در مهارتهایی چون سخن گفتن و یا درک مطلب داشته باشند و یا حتی توانمندی ها و قابلیت هایی که قبلا کسب کرده است را از دست بدهد. اوتیسم زمانی تشخیص داده می شود که کودک حدود 2 سال سن دارد.تشخیص به موقع به کنترل و جلوگیری از افزایش علائم به ما کمک می کند. همچنین نحوه تشخیص بیماری اوتیسم از طریق موارد زیر انجام پذیر است:
1- معاینات پزشکی و عصبی (تست شنوایی و آزمایش خون)
2- ارزیابی توانایی های شناختی و زبانی کودک
3- مشاهده دقیق رفتار و تکامل کودک
4- ارزیابی مهارت های فردی برای انجام فعالیت های روزانه مثل غذا خوردن، لباس پوشیدن و ...
1- اختلال طیف سطح 1 یا سندروم آسپرگر: کودک مبتلا به این اختلال دارای هوش بالاتر از حد متوسط و مهارت های کلامی قوی است ولی در ارتباطات اجتماعی با چالش هایی مواجه است. به طور کلی علائم کودک مبتلا به سندروم آسپرگر به صورت زیر است:
✓ عدم انعطاف در فکر و رفتار
✓ چالش در جابه جایی بین فعالیت ها
✓ مشکلات عملکرد اجرایی
✓ مشکل در تعامل با هم سن و سالان در مدرسه
2- سندروم رت: یک اختلال عصبی رشدی نادر که در دوران نوزادی دیده می شود و بیشتر دختران را تحت تاثیر قرار می دهد علائم شایع این سندروم عبارتند از:
✓ چالش های ارتباطی و گفتاری
✓ چالش در حرکات و هماهنگی استاندارد
✓ در برخی از موارد مشکلات تنفسی
3- اختلال از هم گسیختگی یا CDD در دوران کودکی: این اختلال به نام سندروم هلر یا روان پریشی متلاشی یا اختلال فروپاشی دوران کودکی نیز بیان می شود.همچنین این اختلال یک اختلال عصبی رشدی است که بیشتر کودکان پسر را در گیر می کند.کودکان مبتلا به این سندروم ممکن است یکی از مهارت های زیر را از دست بدهند:
✓ چالش در زبان یا واژگان اکتسابی
✓ مهارت های اجتماعی و رفتار های انطباقی
✓ برخی از مهارت های حرکتی
4- سندرم کانر: کودکان مبتلا به سندروم کانر جذاب و باهوش و هوشیار به نظر می رسند.ویژگی های زمینه ای این اختلال عبارتند از:
✓ عدم وابستگی عاطفی با دیگران
✓ چالش های ارتباطی و تعاملی
✓ گفتار کنترل نشده
✓ وسواس در دست زدن به اشیا
5- اختلال نافذ رشد- غیر مشخص یا طیف PDD-NOS اوتیسم: شایع ترین علائم این اختلال چالش در رشد اجتماعی ، اختلالات گفتاری و زبانی در کودکان است.
هرگز درمانی برای اوتیسم وجود ندارد. گرچه پیشرفتهایی جهت پیشگیری از آن صورت گرفته است. درمان دارویی را هم می توان جهت بهبود مشکلات همراه با اوتیسم از قبیل بیخوابی، بیش فعالی، گیجی، رفتارهای افراطی و غیره به کار برد.
تکنیکهای تغییر رفتاری هم امروزه مورد استفاده قرار می گیرند. این تکنیکها همراه با برنامه های خاص طراحی شده و برای رشد و تکامل بیشتر کودک اوتیسمی می باشند و از طریق تحریک کردن او، آموزش وی جهت بهتر صحبت کردن، بهبود ظرفیت و تونمندی او برای تمرکز و پاسخ دهی و غیره صورت می گیرند. بطور خلاصه مجموعه ای از استراتژیهای درمانی برای به حداقل رساندن و ناتواناییهای این کودک، کمک می کنند و کیفیت زندگی او و میزان پذیرش اجتماعی اش را افزایش می دهند.
به خاطر داشته باشید که والدین کودکان مبتلا به اوتیسم هم نیازمند کمک و آموزش هستند، چون والدین می توانند بعنوان منابع ایجحاد هماهنگی مناسب در خانواده و منزل ایفای نقش کنند، چرا که اوتیسم ممکن است منجر به معلولیتهایی شود که تا آخر عمر همراه کودک باشند.
چهره کودکان مبتلا به بیماری اوتیسم تفاوت چندانی با چهره کودکان نرمال ندارد به همین دلیل اغلب والدین متوجه این تفاوت در فرزندشان نمی شوند. برخی از ویژگی های ظاهری کودکان مبتلا به اوتیسم عبارتند از:
✓ دهان گشاد
✓ پیشانی پهن
✓ فاصله کم بین پایه بینی و لب بالایی
✓ گشادی چشم
علت اوتیسم هنوز شناخته شده نیست و یک دلیل خاص نمی توان برای آن مشخص کرد. با توجه به پیچیدگی اختلال اوتیسم و این حقیقت که علائم اوتیسم و شدت آن متفاوت است، دلایل احتمالی زیادی وجود دارد. هم ژنتیک و هم محیط ممکن است در بروز اوتیسم نقش داشته باشند و هر کدام به تنهایی یا به صورت ترکیبی می توانند علت اوتیسم باشند.
به نظر می رسد چندین ژن متفاوت در اختلال طیف درخودماندگی یا اوتیسم دخیل هستند، اوتیسم در کودکان می تواند با یک اختلال ژنتیکی از قبیل سندرم رت یا سندرم ایکس شکننده در ارتباط باشد. برای دیگران تغییرات ژنتیکی ممکن است کودک را بیشتر مستعد اوتیسم کند یا عوامل خطر محیطی ایجاد کند. دیگر ژن ها هنوز ممکن است تحول مغز را تحت تأثیر قرار دهند یا روش هایی که سلول های مغز از طریق آن ارتباط برقرار می کنند را تحت تأثیر قرار دهند یا آن ها ممکن است شدت علایم اوتیسم را تعیین کنند. به نظر می رسد بعضی از مشکلات ژنتیکی به ارث برده می شود، در حالی که دیگر مشکلات ژنتیکی به طور خود به خودی رخ می دهند.
پژوهشگران در حال حاضر در حال کشف این هستند که آیا عواملی از قبیل عفونت های ویروسی، مشکلات دوران بارداری یا آلاینده های هوایی در تحریک اختلال طیف در خود ماندگی یا اوتیسم نقش بازی میکنند یا خیر.
1-داشتن یک خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم
2-سن بالای والدین
3-اختلالات ژنتیکی خاص مثل سندروم داون
4-وزن بسیار کم هنگام تولد
1- مشکلات حسی مثل حساسیت بیش از حد یا کمتر به صدا، نور، مزه، لمس اشیا و...، درد و بو
2- اختلال در برقراری ارتباط کلامی و غیر کلامی
3- رفتار های محدود و تکراری مثل: حرکات تکراری بدن، حرکات تکراری با اشیا، خیره شدن به چراغ ها یا اجسام در حال چرخش
4- علایق محدود یا افراطی در موضاعات خاص
در حال حاضر درمان استانداردی برای اختلال یا بیماری اوتیسم وجود ندارد. اما راه کار هایی وجود دارد که می تواند علائم این بیماری را به حداقل برساند مثل:
1- رژیم های غذایی خاص و استفاده از مکمل های گیاهی
2- مراقبت های کایروپراکتیک
3- بهبود تمرکز حواس و درمان های آرامبخش
4- هنر درمانی
لازم به ذکر است که افرادی که دچار بیماری اوتیسم هستند و همچنین خانواده های کودکان اوتیسمی باید حتما قبل از انجام این اقدامات با پزشک خود مشورت کنند.