مراقبت از دندان کودکان

چگونه می ­توانم به فرزندم کمک کنم تا دندان های سالمی داشته باشد؟

به محض اینکه دندان های فرزندتان درآمد، هر روز صبح و شب آنها را مسواک بزنید. در ابتدامی توانید آن را روی پای خود گذاشته و دندان هایش را با مسواک تمیز کنید و وقتی آن قدر بزرگ شدکه بتواند بدون کمک شما بنشیند و یا بایستد آنرا را رو به روی خود قرار دهید و دندان هایش رامسواک بزنید. حتّی وقتی کودک بتواند به تنهایی مسواک بزند، باید بر او نظارت داشته باشید. آبمیوه کودکتان را هنگام وعده های غذایی به او بدهید و اگر هنگام خواب آبمیوه دادید، باید حتماً مسواک بزند. چنانچه کودک خوراکی شیرین دارد، سعی کنید زمان خوردن طولانی نشود و نیز وی را تشویق کنید خوراکی های سالم بخورد. لازم است رژیم غذایی او سرشار از کلسیم، مواد معدنی و ویتامین باشدو معاینه پزشکی دندان های وی را از همان ابتدا انجام بدهید. 

آیا نوشیدنی های گازدار بدون قند برای آنها مفید است؟

خیر، این نوشیدنی ها حاوی شکر نبوده و هر چند ممکن است فکر کنید برای دندان ها ضرری ندارند، امّا لازم است بدانید میزان اسیدیته آن ها بالاست و زمانی که حل شود، دی اکسید کربن تولیداسیدکربنیک می­کند که مضر است. چنانچه سکّه ای را درون یک نوشابه گازدار رژیمی بیندازید، حالت خوردگی سکه را مشاهده خواهید نمود. 

آیا فرزندم به قطره فلوراید نیاز دارد؟

این امر به محّل زندگی شما بستگی دارد. گاهی فلوراید به طور طبیعی در آب وجود دارد و یا ازسوی سازمان آب به آن افزوده می­گردد. چنانچه در منطقه شما فلوراید در آب موجود نیست، ممکن است فرزندتان از همان کودکی به آن نیاز داشته باشد. به یاد داشته باشید استفاده بیش از حد فلورایدموجب بد رنگ شدن دندان ها می­شود. بنابراین بدون مجوّز پزشک به کودکتان قطره فلورایدندهید.

مصرف فلوراید در ایران به طور معمول توصیه نمی­شود و در بعضی مناطق از دهان شویه های فلوراید تنها برای کودکان مدرسه ای استفاده می­شود. 

آیا مصرف دارو بر دندان تأثیر می­ گذارد؟

تمام داروهایی که محتوی قند هستند، می­توانند بر روی دندان کودک تأثیر منفی داشته باشند. بسیاری از این داروها هم اکنون بدون قند تهیّه می­شوند و مزه خوبی دارند. از مسئول یا پزشک داروخانه بخواهید داروی جایگزین بدون قند بدهد. بعضی از آنتی بیوتیک ها بخصوص تتراسایکلین، نیز مضر هستند. به همین دلیل مصرف این دارو برای کودکان زیر 12 سال، خانم های باردار و شیرده مجاز نیست.

 چگونه حسّ شنوایی تکامل می­یابد؟

کودکان از زمانی که درون رحم هستند، می­توانند بشنوند؛ امّا حسّ شنوایی آن هابعدازتولّدگسترش می یابد. این تکامل از الگوی خاصّی پیروی می­کند. مثلاً یک نوزاد می­تواند صداها را بشنود. صداهای گوش خراش و ناگهانی او را از خواب می­پراند و یا چشمانش باز می­شوند. در سه ماهگی کودک به حرف های شما گوش می­دهد و لذّت می­برد. حتّی ممکن است به شما نگاه کند و در جواب شما صداهایی مانند آ، آ.. از خود تولید کند. در هفت ماهگی مکان بعضی از صدا ها را تشخیص می­دهد و اهمیّت بعضی از صداها را می­فهمد؛ مثلاً صدای خنده و یا زنگ در را تشخیص می­دهد. در نه ماهگی صداهای اتاق های دیگر را می­شنود حتّی اگر آن صدا بلند نباشد. در دوازده ماهگی بعضی از کلمات یا صداها رامی­فهمد و قادر است بدون سر و صدا بر روی یک اسباب بازی و یا کتاب متمرکز شود.

آیا فرزندم به انجام تست شنوایی نیاز دارد؟

بله، در فواصل زمانی معیّن لازم است تست شنوایی انجام شود. بعضی از بیمارستان ها با استفاده ازتجهیزات تخصّصی در همان لحظه تولّد، شنوایی کودک را کنترل می­کنند. هنگام کنترل تکامل بخصوص در شش الی نه ماهگی، شنوایی کودک نیز کنترل می­گردد. هرگاه در مورد شنوایی فرزند خود احساس نگرانی و یا تردید داشتید، با پزشک تان مشورت کنید، زیرا اختلال شنوایی بر یادگیری زبان تأثیر منفی دارد و سبب اختلال در مهارت های گفتاری کودک می­گردد. امّا نگران نباشید، بسیاری از اختلالات شنوایی کودکان مقطعی است و ممکن است ناشی از سرماخوردگی و عفونت مجرای شنوایی باشد. ترشّح مایع داخل گوش نیز در کودکان و نوزادان شایع و قابل درمان است. 

 تکامل حسّ بینایی چگونه صورت می ­گیرد؟

دید یک نوزاد، به تکامل رشد مغزی و تکمیل شش ماهیچه اطراف کره چشم قوی تر می­شود. امّاتکامل حسّ بینایی فقط در دیدن اشیا نیست، کودک باید اهمّیت آنچه را که می­بیند درک کند. در زمان تولّد، کودک می­تواند به سوی نور بچرخد و پلک بزند. در هشت هفتگی، می­تواند روی اشیا تمرکز کند و در دوازده هفتگی قادر است با نگاه خود، یک اسباب بازی در حال حرکت را تعقیب نماید؛ امّا نقاط کوچک روی اشیا را نمی­تواند تشخیص بدهد. کودک در شش ماهگی، بدن خود را برای دیدن اشیا به اطراف می­چرخاند و در 12 ماهگی غدد اشکی کودک کامل می­گردد. در دو سالگی اشیا را بسیار ریزمی‌بیند و در سه سالگی رنگ ها را تشخیص می­دهد و در نهایت اعصاب بینایی او کامل می­شود. 

از چه زمانی لازم است دید چشم فرزندم را کنترل کنم؟

پزشک کودک هنگام معاینه دوره­ای، دید چشم وی را کنترل می­کند. وقتی کودک به سن بعد از سه سالگی رسید، حتّی اگر بینایی وی مشکل نداشته باشد، لازم است او را به بینایی سنجی ببرید. معاینه چشم کودک از سنّ 12 ماهگی به بعد، بخصوص در خانواده هایی که سابقه بیماری نزدیک بینی، دوربینی و یا آستیگماتیسم دارند، هیچ ضرری ندارد.

لوچی یا چپ چشمی چیست؟

چپ چشمی زمانی است که چشمان فرد در یک جهت نباشند. لازم است چپ چشمی مورد مداواقرار گیرد. بسیاری از کودکان در دو ماه اوّل تولدشان، گاه دچار چپ چشمی می­شوند. اگر این مسئله تابعد از سه ماهگی ادامه یافت، باید به پزشک مراجعه کنید و چنانچه سابقه چپ چشمی در خانواده وجود دارد، او را در جریان بگذارید. ممکن است لازم باشد به یک متخصص چشم مراجعه کنید. باوجود این، همه چپ چشمی ها به جرّاحی نیاز ندارند و گاه با گذاشتن یک باید بر روی چشم (بستن چشم)،قطره چشمی و یا عینک قابل درمان هستند. 

اگر فرزندم به عینک نیاز داشت، چه کنم؟

بسیاری از کودکان نیازی به عینک ندارند و یا بعضی برای دوره­ای کوتاه به آن نیاز پیدا می­کنند. گاهی اوقات هم، کودک برای تمام عمر باید از عینک استفاده کند. برخورد های اجتماعی وتربیتی زیادی وجود دارد که سبب عدم علاقه کودک به عینک می­شوند. اگر کودک به عینک طبّی نیاز داشته باشد، نگران نشوید و واکنش منفی نشان ندهید، زیرا گاه نگرش منفی والدین سبب می­شود کودک عینک رانپذیرد. امروزه قاب های عینک به صورت های جذّاب و دوست داشتنی طرّاحی می­گردند و عدسی های آن از پلاستیک بسیار سبک و محکم ساخته می­شوند. بنابراین به خاطر داشته باشید که عینک برای فرزندتان مفید است ومعلولیّت نیست. همچنین می­توانید به فرزند خود بگوییدکه وقتی ازعینک استفاده می‌کند، بسیار زیباتر و قشنگ تر می ­شود.