مادر | صفحه 5

مادر بعد زایمان ممکن است احساس ضعف و بی حالی نماید، ولی با تغذیه کافی و کامل و ورزش مناسب و داشتن آرامش می تواند به حالت قبل از حاملگی برگردد و وظیفه پرستاری و تغذیه نوزاد خود را انجام دهد.

شیر مادر در شش ماه اوّل تولد، بهترین ماده غذایی است که اگر کافی باشد، رشد طبیعی کودک را تا شش ماه تأمین می کند. از سن ۷ تا ۱۲ ماهگی نیز شیر مادر پایه و اساس تغذيه کودک را تشکیل می دهد، ولی چون شير مادر بتدریج کم و کودک نیز بزرگتر می گردد، بنابراین باید غذای کمکی شروع شود تا نیازهای غذایی کودک را تأمین نماید.

وقتی برنامه مشخص و روالی معین را در زندگی روزمره خانواده جاری کنید، نظم و ترتیب و در نهایت آرامش بیشتری در خانه حکمفرما و در وقت نیز صرفه جویی می شود.

برقراری روال معین در زندگی اهمیت بسیاری دارد چرا که به مسایل روزمرۀ خانواده، ساختار مشخصی بخشیده و برای ایجاد ارتباط عاطفی بین اعضای خانواده، اوقات فراغت و زمان استراحت، فرصت های مناسبی را فراهم می آورد.

رفتارهای دورۀ نوپایی پس از سه سالگی نیز ادامه پیدا می کنند حتی بسیاری از کارشناسان عقیده دارند، این رفتارها تا چهار سالگی نیز بر جای خواهد ماند.

هنگامی که کودک راه رفتن آغاز می کند، اشیاء برایش جالب تر به نظر می رسندو بدن وقفه و خستگی به همه جا سرک خواهد کشید.

تبخال لب یک ضایعه ویروسی است که تاول هایی در پوست و مخاط لب ها ایجاد می کند. کودکان به دو نوع تبخال مبتلا می گردند.

در شش ماه نخست زندگی تغییرات شگرفی در فرزندتان به وقوع می پیوندد. او که هنگام تولد موجودی ناتوان بود، اکنون می تواند سرش را بالا بگیرد و بچرخاند، اسباب بازیش را بردارد، لبخند بزند و بخندد، آغون واغون کند و دراین هنگام است که والدین و خواهر و برادرهایش را می شناسد.

بعضی از کودکان به علت ابتلا به بیماری هایی مانند عفونت های ریه و دستگاه تنفس، بیماری های گوارشی ( اسهال و استفراغ )، عفونت های ادراری و عفونت های دیگر، برای مدتی نمی توانند غذای مورد نیاز خود را بخورند و در نتیجه وزن طبیعی به دست نمی آورند.

سویا نوعی لوبیا است و مردم آن را لوبیای ژاپنی می نامند. سویا را چینی ها از هزاران سال پیش می شناختند و آن را از نظر غذایی نیروی خانه می دانستند. این ماده غذایی در قرن نوزدهم به آمریکا برده شد و ابتدا آن را از نظر غذایی دومین، و سپس اولین پروتئین شناختند.

اگر شیر مادر کم است، مخصوصاً بعدازظهرها و شبها مادر باید ابتدا شیر پستان های خود را به کودک بدهد، سپس شیر خود را بدوشد و به کودک بدهد و در آخر برای جبران کمبود شیر، شیرخشک را با فنجان یا قاشق به کودک بدهد.

کودک مبتلا به کرمک، مقعد خود را می خاراند و در نتیجه تخم کرم به انگشتان و لای ناخن های او می چسبد (تخم کرم با چشم معمولی دیده نمی شود). کودک یا داخل کردن انگشتان خود به دهان یا آلوده کردن غذا و خوردن غذای آلوده، آن را می بلعد. کودکان دیگر نیز در نتیجه تماس مستقیم با کودک مبتلا یا خوردن آن غذای آلوده، تخم کرم را می بلعند.

نوزادان نه از وجود خود آگاه هستند نه از وجود دیگران. نوزاد به هیچ وجه شناختی از خودش، مادر، پدر و حتی کسی که او را در آغوش گرفته، ندارد و تمایزی هم بین خود و دیگران قایل نمی شود. نوزاد فقط بر اساس غریزه قدرتمند بقا می داند که برای زنده ماندن نیاز به مراقبت دائمی فرد دیگری دارد بنابراین علاقمند و مشتاق چهره، صدا و آغوش شماست.

برای رشد و نمو جسمی مغزی و روانی و شیرخوار بهترین ماده غذایی شیر مادر است که خالق متعال در پستان مادر آفریده است، ولی اگر مادر شیر نداشته باشد یا شرایط او برای شیر دادن مساعد نباشد، نوزاد یا شیرخوار را می توان با شیرخشک تغذیه نمود.

مراقبت مادر در سه ماهه اول بارداری بسیار مهم می باشد. عوامل مختلف بسیاری می تواند تاثیرات مستقیم و غیر مستقیمی در سلامت جنین بگذارد و ناهنجاری هایی را در جنین به وجود آورد، از این جهت می توان سه ماهه اول بارداری را جزء یکی از حساس ترین زمان از نظر لانه گزینی و رشد و اولیه جنین دانست.

در کشور ما، در سال های اخیر بسیاری از زایمان ها با روش سزارین انجام می گیرد. عمل سزارین چه با تمایل و درخواست مادر و چه بنا به توصیۀ پزشک متخصّص زایمان، در مقایسه با زایمان طبیعی، مشکلات زیادی برای مادر و نوزاد به وجود می آورد.

از اولین چیزهایی که افراد هنگام بارداری به آن توجه می‌کنند، غذاهای ممنوعه این دوران است. اگر طرفدار سوشی، قهوه یا استیک بزرگ باشید، در رژیم بارداری خود به دردسر می افتید ! رژیم بارداری برای مادرانی که دیابت دارند سخت‌تر است و باید با دکتر متخصص زنان و زایمان مشورت کنند.

تعیین حدّ و حدود در خطّ قرمزها و رعایت آن ها از مهم ترین اصول تربیتِ کودکان می باشد و تجربه ثابت کرده است که اغلب والدین ایرانی در این زمینه دچار مشکل هستند.

دوران رشد جنينی از اهميت ويژه ای برخوردار است؛ به گونه ای که تأثير سوء تغذيه بر رشد جسمی و روانی، پس از سپری شدن اين دوران قابل جبران نيست. با توجه به نقش بسيار مهم تغذيه در تأمين سلامتي، ضرورت دستيابی به بهترين و مناسب ترين شيوه تغذيه در حساس ترين دوران حيات يک انسان، يعنی دوران جنينی و شير خوارگی، به خوبی درک می شود.

هر خانم آبستنی در دوران آبستنی غیر از سه وعده غذای معمولی خود باید میان وعده های غذایی بخورد. میان وعده های غذایی ممکن است ماست، بستنی، کشمش، تکه هایی از سیب درختی، موز و میوه های دیگر باشد.