پوست نوزاد و مراقبت از آن:

پوست نوزادان بسیار حساس و نازک است و نیاز به مراقبت ویژه‌ای دارد. مراقبت صحیح از پوست نوزاد می‌تواند از بروز مشکلات پوستی مانند خشکی، بثورات و حساسیت‌های مختلف جلوگیری کند. در ادامه به بررسی نکات کلیدی و راهنمایی‌های لازم برای مراقبت از پوست نوزاد پرداخته شده است.

1. حمام کردن نوزاد

1. دفعات حمام:

   • نوزادان نیازی به حمام روزانه ندارند. دو تا سه بار در هفته کافی است، مگر در مواقعی که نوزاد کثیف یا عرق کرده باشد.

2. دمای آب:

   • دمای آب حمام باید حدود 37 تا 38 درجه سانتی‌گراد باشد. برای اطمینان از دمای مناسب، می‌توانید از دماسنج استفاده کنید یا با قسمت داخلی مچ دست دمای آب را بررسی کنید.

3. استفاده از محصولات ملایم:

   • از صابون‌ها و شامپوهای ملایم و بدون عطر که مخصوص نوزادان هستند استفاده کنید. صابون‌های قوی ممکن است پوست نوزاد را خشک کنند.

4. حمام اسفنجی:

   • تا زمانی که بند ناف نیفتاده است، نوزاد را با یک اسفنج نرم و آب گرم تمیز کنید.

2. مرطوب‌کردن پوست نوزاد

1. استفاده از مرطوب‌کننده‌ها:

   • پس از حمام، از لوسیون‌ها یا کرم‌های مخصوص نوزادان برای مرطوب کردن پوست استفاده کنید. این کار به حفظ نرمی و رطوبت پوست کمک می‌کند.

2. انتخاب محصولات مناسب:

   • از محصولات بدون عطر و مواد شیمیایی خشن استفاده کنید تا از بروز حساسیت‌ها جلوگیری شود.

3. تعویض پوشک و مراقبت از ناحیه پوشک

1. تعویض مکرر پوشک:

   • پوشک نوزاد را به طور مرتب تعویض کنید تا از بروز جوش و التهاب پوستی جلوگیری شود. به ویژه بعد از هر بار ادرار یا مدفوع، پوشک را بلافاصله تعویض کنید.

2. استفاده از کرم‌های محافظ:

   • از کرم‌های حاوی زینک اکسید یا وازلین به عنوان لایه‌ای محافظ بین پوست و پوشک استفاده کنید.

3. هوای تازه:

   • اجازه دهید نوزاد برای مدتی بدون پوشک باشد تا پوست او هوای تازه بگیرد و خشک شود.

4. مراقبت از بند ناف

1. تمیز نگه داشتن:
   • بند ناف را تمیز و خشک نگه دارید. پوشک را به گونه‌ای قرار دهید که بند ناف بیرون از پوشک باشد تا خشک بماند و سریع‌تر بیفتد.

5. مراقبت از صورت و چشم‌ها

1. تمیز کردن صورت:

   • صورت نوزاد را با یک پارچه نرم و مرطوب تمیز کنید. از صابون برای تمیز کردن صورت استفاده نکنید مگر اینکه توصیه پزشک باشد.

2. تمیز کردن چشم‌ها:

   • با استفاده از یک پارچه نرم و مرطوب، به آرامی چشم‌های نوزاد را از داخل به بیرون تمیز کنید. از پنبه استفاده نکنید زیرا ممکن است الیاف آن وارد چشم نوزاد شود.

6. مراقبت از ناخن‌ها

1. کوتاه کردن ناخن‌ها:
   • ناخن‌های نوزاد را با استفاده از قیچی مخصوص نوزاد یا ناخن‌گیر نرم کوتاه کنید تا از خراشیدن صورت و بدن خود جلوگیری شود. بهترین زمان برای کوتاه کردن ناخن‌ها وقتی است که نوزاد خوابیده یا بسیار آرام است.

7. مراقبت از پوست خشک و حساس

1. استفاده از روغن‌های طبیعی:

   • از روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل یا روغن زیتون برای مرطوب کردن پوست خشک نوزاد استفاده کنید.

2. پرهیز از عوامل تحریک‌کننده:

   • از لباس‌های نرم و نخی استفاده کنید و لباس‌ها را قبل از استفاده با شوینده‌های ملایم و بدون عطر بشویید.

8. پیشگیری از حساسیت‌ها و بثورات پوستی

1. اجتناب از محصولات معطر:

   • از استفاده از محصولات معطر و حاوی مواد شیمیایی خشن خودداری کنید.

2. حساسیت‌های غذایی:

   • در صورت مشاهده هرگونه بثورات یا حساسیت پوستی پس از معرفی یک غذای جدید، با پزشک مشورت کنید.

9. مشاوره با پزشک

1. درمان بثورات و مشکلات پوستی:
   • در صورت بروز بثورات یا مشکلات پوستی مداوم، حتماً با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید.

بيشتر التهابات پوستي بي خطرند و خود به خود برطرف ميشوند ولي برخي از نوزادان مستعد التهاب پوستي اند.

 اين 3 اصل را مدنظر بگيريد:

• آيا در خانه قابل درمان است؟

• داروي آن

• راه پيشگيري دارد يا نه؟

 

التهاب در محل پوشک:

مناطق قرمز در كشاله‌هاي ران بعد از بازكردن پوشک نشانه التهاب است كه به دليل تنگ بودن و سفت بستن و خيس ماندن طولاني مدت يا حساسيت به پوشك يا پودر و لاستيك ايجاد ميشود. راه پيشگيري باز گذاشتن پوشک و تعويض زود به زود، شستن تن فرزند با پارچه نرم و آغشته به اكسيد روي است.

 

جوش هاي نوزاد:

از مراحل جنيني آكنه آغاز ميشود. دکتر فرهت میگوید هنگام بارداري، جنين در معرض هورمون‌هاي مادر قرار گرفته و توليد چربي افزايش مي يابد و غدد چربي جنين را مسدود ميكند. جوش‌هاي روي بيني و لپ فرزندان خودشان بعد از چند هفته بهبود يافته و نيازي به درمان ندارند.

 

• ماه گرفتگي نوزادان:

• لكه هاي قهوه‌اي روي پوست نوزادان كه در اثر تغيير رنگ پوست به وجود آمده و ارثي نيستند. خطري ندارند. اما در صورت نگراني با يك پزشک اطفال مشورت نماييد. اين لكه‌ها ممكن است در بدو تولد يا چندماه بعد آن بوجود آيند.

 

• اگزماي پوستي:

• يعني التهاب پوست به مواد محرك. در نوزاداني كه سابقه خانوادگي آسم، آلرژي و درماتيت آتوپيك دارند، اين ناراحتي پوستي قرمز رنگ و خارش دار رخ ميدهد و محل درگيري معمولا سينه، بازوها، آرنج‌ها و پشت زانو است كه مرور خشك و ضخيم ميشود. راه درمان شناسايي عامل محرك و مصرف نكردن آن است. مرطوب كننده پس از تميز كردن با صابون و مواد شوينده ملايم مفيد است.

 

• عرق سوز شدن نوزاد:

• از نظر دکتر احمد شاه فرهت جاهاي مستعد زيربغل، ناحيه پوشك، گردن، بين ساعد و بازوها و جاهايي كه تا ميشوند هستند و جاهاي پرعرق بدن. اين برجستگي هاي قرمز به صورتي گرم و خارش دار باعث آزار كودک ميشود.

 

درمان:

لباس نخي و گشاد و تميز و فضاي خنك در هواي گرم سال و در هواي سرد از لباس هاي ضخيم و تحريك كننده استفاده نشود و چند لايه لباس تن كودك شود و در صورت گرم شدن بتوان يك لايه را از تن درآورد و از عرق و تحريك جلوگيري كرد.

 

• درماتيت سبوره:

• پوست سر نوزاد پوسته پوسته، چرب و مومي شده و التهابات قرمز رنگ روي ابروها و پلك‌ها و پشت گوش و بيني ايجاد ميشود. اين ناراحتي در ماه‌هاي اول و دوم بعد از تولد بروز و تا يك سالگي معمولا از بين ميرود. براي درمان حتما با پزشک مشورت نماييد.

 

• پودر بچه و تاثيرات آن:

• پودرهاي تالك باعث بيماريهاي ريوي و پودرهاي نشاسته‌اي ناراحتي ريوي ايجاد نكرده اما منبع غذايي قارچ‌ها هستند و باعث بروز عفونت قارچي ميشوند.

 

• عفونت هاي قارچي:

• بسته به محل قرارگيري در پوست ظاهري متفاوت دارند و معمولا پس از مصرف يك دوره آنتي بيوتيك بروز ميكنند. مثال: عفونت قارچي ناحيه پوشک باعث قرمزي و التهاب پوست و عفونت قارچي ناحيه دهان به صورت برفك هاي سفيد است و بايد به پزشک مراجعه شود.

 

• يرقان يا زردي:

• اين بيماري در نوزادان نارس شايع است و معمولا 2 تا 3 روز بعد از تولد به دليل وجود مقادير زياد بيليروبين در بدن، پوست و چشم‌ها زرد ميشود. معمولا بعد از يكي دو هفته از بين ميرود. اما براي درمان مطمئن بايد نوزاد را بيشتر و متناوب تر تغذيه كرد يا زير لامپ‌هاي مخصوص قرار داد(با مشورت پزشک)

 

• آفتاب سوختگي:

• نوزادان را تا 6 ماهگي در معرض نور مستقيم آفتاب قرار ندهيد.

نتیجه‌گیری

مراقبت از پوست نوزاد نیازمند توجه و دقت ویژه‌ای است. با رعایت نکات فوق و استفاده از محصولات مناسب، می‌توانید به حفظ سلامت و نرمی پوست نوزاد خود کمک کنید. همچنین، در صورت بروز هرگونه نگرانی یا مشکل پوستی، حتماً با پزشک مشورت کنید.