افسردگی پس از زایمان و عوارض آن
تولد نوزاد می تواند احساسات مختلفی را آغاز کند، از هیجان و شادی گرفته تا ترس و اضطراب. اما همچنین می تواند منجر به افسردگی شود.
اکثر مادران پس از زایمان دچار "افسردگی" پس از زایمان می شوند که معمولا شامل نوسانات خلقی، طلسم گریه، اضطراب و مشکل در خوابیدن است. افسردگی بعد از زایمان معمولاً در 2 تا 3 روز اول پس از زایمان شروع می شود و ممکن است تا دو هفته ادامه یابد.
اما برخی از تازه مادران شکل شدیدتر و طولانی مدت افسردگی را تجربه می کنند که به عنوان افسردگی پس از زایمان شناخته می شود. گاهی اوقات افسردگی حین زایمان نامیده می شود زیرا می تواند در دوران بارداری شروع شود و بعد از زایمان ادامه یابد. به ندرت، یک اختلال خلقی شدید به نام روان پریشی پس از زایمان نیز ممکن است پس از زایمان ایجاد شود.
افسردگی پس از زایمان یک نقص یا ضعف شخصیتی نیست. گاهی اوقات این فقط یک عارضه زایمان است. اگر افسردگی پس از زایمان دارید، درمان سریع می تواند به شما در مدیریت علائم کمک کند و به شما کمک کند با کودک خود پیوند برقرار کنید.
علائم افسردگی پس از زایمان
علائم افسردگی مادر که تنها چند روز تا یک یا دو هفته پس از تولد کودک شما ادامه دارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
✓نوسانات خلقی
✓اضطراب
✓غمگینی
✓تحریک پذیری
✓احساس غرق شدن
✓گریان
✓کاهش تمرکز
✓مشکلات اشتها
✓مشکل خواب
چه مدّت زمانی به افسردگی پس از زایمان دچار خواهم بود؟
اگر این بیماری درمان نشود، حتّی به مدّت چند سال هم ممکن است ادامه پیدا کند. امّا در صورتی که مورد معالجه قرار بگیرید بیشتر از چند هفته طول نخواهد کشید.
آیا می‌توان از ابتلا به افسردگی پس از زایمان جلوگیری کرد؟
خیر، مادرانی که آمادگی بچه‌دار شدن را ندارند یا از حمایت‌های اجتماعی کمتری برخوردار هستند، احتمال بیشتری برایشان وجود دارد که به این بیماری مبتلا شوند. هنوز علّت یا علّت قطعی این بیماری کشف نشده است و بدین دلیل نمی‌توان از ابتلا به آن پیشگیری کرد.
آیا این بیماری بر روابط من با نوزادم تأثیر می‌گذارد؟
چنانچه این بیماری مورد درمان قرار نگیرد، بر روابط شما با نوزادتان ممکن است تأثیر بگذارد. این انرژی شمارا تحلیل می‌کند، توانایی شمارا برای انجام امور ضعیف می‌کند و بر روابط اجتماعی شما نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت. افسردگی بعد از زایمان می‌تواند عاملی در ایجاد بدرفتاری در نوزاد باشد. پس این بیماری باید هرچه سریع‌تر مورد درمان قرار گیرد. مادر باید این حالت خود را با پزشک و یا کارشناس بهداشت نمایشان بگذارد.
آیا برای درمان افسردگی باید از دارو استفاده کرد؟
ممکن است نیاز به تجویز دارو هم باشد. برخی از این مادران با شرکت در جلسات مشاوره مرتب درمان می‌شوند. برخی دیگر به مصرف داروهای ضدافسردگی نیاز دارند. این داروها آرام‌بخش هستند، امّا حتّی اگر مادر چندین ماه هم از آن استفاده کند، اعتیادآور نخواهد بود.
چنانچه مادر از داروهای ضدافسردگی استفاده کند، آیا می‌تواند نوزادش را با شیر خودش تغذیه کند؟
بله هرچند برخی از این داروهای ضدافسردگی وارد شیر مادر می‌شوند، پس مادر باید به پزشک خود اطلاع بدهد که از این داروها استفاده می‌کند. بدین ترتیب پزشک نوعی از این داروها را انتخاب می‌کند که بر شیر مادر تأثیر نگذارند.
آیا در زایمان بعدی هم احتمال بروز افسردگی وجود دارد؟
الزامی در بروز مجدد این بیماری در زایمان بعدی نیست، امّا هرچقدر شدّت این بیماری در زایمان اوّل بیشتر باشد، امکان بروز آن در زایمان‌های آینده بیشتر خواهد بود. دچار شدن شما به این بیماری در اولین زایمان باعث می‌شود تا از مساعدت و همراهی بیشتر اطرافیان در زایمان‌های بعدی برخوردار شوید. این مسئله می‌تواند از عود کردن این بیماری در این زایمان‌ها جلوگیری کند.
چطور می‌توانم برای همسرم هم به‌اندازه کافی وقت بگذارم؟
هنگامی که نوزادی متولّد می‌شود، بسیاری از مردان احساس می‌کنند کنار گذاشته‌شده‌اند یا حتّی نادیده گرفته می‌شوند. امّا شما باید برای همسرتان هم وقت بگذارید، بنشینید و با او به تماشای فیلم بپردازید، باهم صحبت کنید و برای آینده برنامه‌ریزی کنید و با اعمالتان به او بفهمانید که هرچند وقت و انرژی لازم را ندارید امّا تمام توجّه‌تان مانند قبل معطوف به اوست. دقّت کنید که در کنار امور دیگر از همسرتان غافل نشوید.
چگونه می‌توانم از عهده رسیدگی به دوقلوها برآیم؟
شش هفته اوّل پس از زایمان، دشوارترین زمان برای این مادراناست. امّا نباید ناامید شوند؛ بلکه باید به خود تلقین کنند که از عهده امور کودکشان برمی‌آیند. کلیه کارهای غیرضروری را باید کنار گذاشت و پیشنهاد کمک دوستان و آشنایان را نباید رد کرد. مادر باید از بودن کنار نوزادش لذّت ببرد و باید با آن‌ها آشنا شود. آن‌ها به‌سرعت رشد می‌کنند. نباید زیاد تحت تأثیر صحبت‌های مادران تک‌فرزند قرار بگیرند، زیرا مادرانی که فقط یک نوزاد دارند هرگز نمی‌توانند شرایط مادرانی را که دوقلو یا چندقلوزایی دارند درک کنند.
چه راه هایی برای درمان افسردگی پس از زایمان وجود دارد؟
مطمئن شوید که از مراقبت و حمایت کافی در خانه برخوردار هستید. آیا به اندازه کافی میخوابی؟ آیا وعده های غذایی کافی می خورید؟
گفتار درمانی:
تعدادی از رواننشناس ها برای افسردگی و اضطراب پس از زایمان بسیار خوب عمل می کنند. با پزشک خود در مورد یافتن یک متخصص سلامت روان صحبت کنید تا به شما کمک کند این احساسات را کنترل کنید.
دارو:
تعدادی از داروها برای مدیریت و کاهش علائم افسردگی پس از زایمان موثر هستند. در حالی که مقادیر کمی از داروهای ضدافسردگی را می توان از طریق شیر مادر منتقل کرد، به طور کلی تأثیر کمی بر تامین شیر و سلامت نوزاد وجود دارد. از آنجایی که تغذیه با شیر مادر فواید بسیار زیادی برای کودک شما دارد، مهم است که به این فواید در برابر قرار گرفتن بالقوه کودک در معرض داروهای موجود در شیر مادر توجه کنید.
با افرادی که تجربیات مشابهی دارند صحبت کنید. اغلب، ما می توانیم احساس کنیم که ما تنها کسانی هستیم که این کار را می کنیم. با پزشک خود در مورد گروه های پشتیبانی و مشاوره همسالان در دسترس برای به اشتراک گذاشتن افکار، احساسات و تجربیات صحبت کنید. همچنین مهم است که با دوستان و اعضای خانواده خود در مورد احساس خود صحبت کنید.
با خودت مهربان باشید :
ممکن است شما به عنوان والدین انتظارات زیادی از خود داشته باشید، اما هیچ یک از ما نمی توانیم همیشه تمام انتظارات خود را برآورده کنیم. اگر کاری را که برای آن برنامه ریزی کرده اید انجام ندهید، یا اگر دوباره احساس بدی پیدا کردید، نگران نباشید. سعی کنید با خودتان همانطور رفتار کنید که با یک دوست رفتار می کنید و با خودتان مهربان باشید.
