اول آبان سالروز تأسیس دانشکده پزشکی در افغانستان است که در سال ۱۳۱۱ خورشیدی در کابل تأسیس شد و روزگاری یکی از معتبرترین دانشکده های پزشکی منطقه بود.
دکتر فرهت با اعلام به سایت گهوارک در سال 1401 دارای 101 مقاله و 18 کتاب معتبر است.
اگر در مشهد زندگی کرده باشی و سر و کارت به پزشک اطفال بیفتد، امکان ندارد نام دکتر فرهت را نشنیده باشی، دکتر احمد شاه فرهت یک مهاجر افغانستانی است که فعالیت های علمی اش در سال های دور از خانه برهیچ کس پوشیده نیست.
دکتر احمد شاه فرهت ،سال هاست نه تنها کودکان مشهدی و افغانستانی را درمان می کند، بلکه بسیاری از خانواده ها فرزندان خود را از شهر های مختلف به مشهد می آورند تا دکتر فرهت آن ها را معاینه و درمان کند. دکتر احمدشاه فرهت، فوق تخصص کودکان و نخبه موفق افغانستانی است که سال هاست در مشهد زندگی می کند. او همچنین استادیار گروه کودکان دانشگاه علوم پزشکی مشهد و معاون تحقیقات مرکز تحقیقاتی نوزادان دانشگاه علوم پزشکی مشهد را برعهده دارد.
یکی از مطرح ترین دانشجویان دانشکده کابل بوده است.
این پزشک مطرح افغانستانی که تخصص و فوق تخصص خود را در رشته کودکان در ایران فرا گرفته، اینک ریاست بخش نوزادن بیمارستان امام رضا (ع) مشهد را نیز بر عهده دارد.
امروز وی در جامعه پزشکی ایران چهره شناخته شده ای دارد و بسیاری از شهروندان مشهدی از دستان معجزه گر او سخن می گویند.
آنچه در ادامه می خوانید حاصل گفت و شنودی است که با وی در دفتر کارش در بیمارستان امام رضا (ع) مشهد، انجام شده است.

ابتدا خود را معرفی کنید؟

فرهت: متولد اول شهریور/سنبله سال ۱۳۳۷ ناحیه شش قندهار هستم، کلاس ابتدایی را در مدرسه/مکتب سید احمد قندهار طی کرده و دوره راهنمایی و دبیرستان/لیسه را در مدرسه نظری در کابل درس خواندم و سال آخر دبیرستان را در قندهار ادامه تحصیل دادم.
من شش سال دبیرستان را ۲ سال جهشی گذراندم و در کنکور در رشته پزشکی در شهر قندهار نفر سوم شدم و برای ادامه تحصیل به دانشگاه کابل رفتم.

از دوران دانشجویی خود در کابل بگویید؟

فرهت: در دوران تحصیل در کابل با فراز و نشیب های سیاسی زیادی مواجه شدم؛ سال ۱۳۵۷ خورشیدی، سال چهارم دانشگاه بودم که کودتای کمونیست ها آغاز شده و حزب دموکراتیک خلق به قدرت رسید.
بعد از کودتای حزب خلق و پرچم، یک سال بعد شوروی به افغانستان تجاوز کرد، تجاوزی که از طرف عموم مردم افغانستان قابل پذیرش نبود و با ورود آنان به داخل افغانستان، مقاومت علیه آنها آغاز شد.
همان زمان بازی های المپیک در مسکو در حال برگزاری بود و کشورهای غربی به دلیل تجاوز شوروی به افغانستان در این بازی ها شرکت نکردند.
در سطح دانشگاه کابل هم خود دانشجویان به صورت خود جوش اعتصاب و تظاهرات را آغاز کردند و من جز اولین دانشجویانی بودم که در آغاز اعتصاب ها نقش داشتم، سپس دانشکده پزشکی و دانشکده مهندسی هم زمان اعتصاب کردند و دانشجویان از رفتن بر سر کلاس درس خودداری نمودند.
حتی اساتید دانشگاه هم به نحوی در این اعتصاب ها شرکت می کردند؛ به عنوان نمونه: آن زمان من و بسیاری از دانشجویان درس داروشناسی را سر کلاس نرفتیم و امتحان هم ندادیم.
استاد این درس نیز استاد بسیار سختگیری بود و حتی یک نمره هم به کسی نمی داد اما در آن زمان سؤالات را به ما تا به دلیل شرکت در تظاهرات تا برای ما مشکل ایجاد نشود.

از اعتصابات دوره دانشجویی و خاطرات آن روزها بیشتر بگوید؟

فرهت: اکثر اعتصاب های آن زمان از طرف خود دانشجویان به صورت خودجوش رهبری می شد.
یک روز تظاهرات بزرگی از طرف دانشجویان به راه افتاد و تظاهرات به داخل شهر کابل کشیده شد؛ در مسیر تظاهرات، پلیس چند مرتبه جلو ما را حتی با استفاده از نیروهای اسب سوار گرفت، اما ما به راه خود ادامه دادیم.
مقصود پلیس این بود که ما را به سمت جاده آسمایی کابل بکشد زیرا در آن منطقه یک طرف پل و یک طرف رودخانه بود؛ همین گونه هم شد و آنان راه را بستند و به شکل قیچی دانشجویان را به محاصره درآورده و دستگیر کردند.
در این تظاهرات تعداد زیادی از دانشجویان راهی زندان شدند و من از جمله کسانی بودم که توانستم از آن حادثه فرار کنم و خود راه به خوابگاه برسانم.
وقتی به خوابگاه رسیدم متوجه شدم که هم اتاقی های من که در تظاهرات شرکت کرده بودند زندانی شدند.
این وضعیت به صورت جنگ و گریز بین ما و دولت ادامه داشت تا اینکه دانشگاه من تمام شد و پس از آن به زندان افتادم.
به چه علت زندانی شدید؟
علت دستگیری من سیاسی بود؛ دولت مخالفان خود را می گرفت و چون من ارتباطی با حزب خلق و پرچم نداشتم دستگیر شدم.
پس از آزادی از زندان به این نتیجه رسیدم که شرایط ماندن در افغانستان خیلی سخت است و به فکر عزیمت به ایران افتادم.

چگونه به ایران آمدید؟

فرهت: با کمک یکی از دوستانم به ایران آمدم، آمدن به ایران برای من خیلی جالب و خاطره انگیز بود و تا پایان سفر مشکلات بسیاری را پشت سرگذاشتم.
من در داخل ایران هیچ مدرکی نداشتم، وقتی خود را به مرز رساندم در نزدیک مرز مکانی بین بیرجند ایران و شیندند افغانستان به جایی که چند خانواده فقیر در آنجا زندگی می کردند، رسیدم.
چون من غریب و مسافر بودم این خانواده به طور رایگان به من جا دادند و من شب ها به مسجد می رفتم و استراحت می کردم.
آن مسجد برای من غذای رایگان می آورد و پس از چند روز استراحت تصمیم گرفتم خود را هر طور که شده به بیرجند برسانم.
در مسیر بیرجند، به دلیل ورود غیرقانونی توسط نیروهای بسیج کارخانه قند اسدآباد بیرجند دستگیر شدم و چون مدرک شناسایی نداشتم مرا رد مرز کردند.
چند روز بعد دوباره پنهانی خود را به بیرجند رساندم و از بیرجند به خواف و از خواف به گناباد رفته و خود را به مشهد رساندم.

برای اولین بار بود که به مشهد می آمدید؟ از خاطرات آن روزها بگویید؟

فرهت: بله برای اولین بار بود؛ وقتی به مشهد رسیدم در میدان بیت المقدس از ماشین پیاده شدم و از راننده پرسیدم که حرم کجاست؟
او به من گفت شما صورت خود را برگردان حرم را می بینی؛ من وقتی نگاه کردم دیدم مرا نزدیک حرم پیاده کرده است.
من چون مدرک شناسایی نداشتم و هیچ پولی هم نداشتم شب را داخل حرم خوابیدم.
صبح روز بعد همزمان با اذان بیدار شدم و اقوام خود را پیدا کردم، پنج، شش ماهی بیکار بودم مدرکی هم نداشتم و مجرد بودم و مدتی طول کشید تا مدارکم درست شد در این مدت شرایط سخت اقتصادی بسیار به من فشار می آورد.
به این فکر افتادم که به عنوان پزشک کار کنم، رفتم و درخواست پناهندگی دادم که قبول شدم و در سال ۶۱ من در مشهد در درمانگاه امام زمان (عج) مشهد شروع به کار کردم.
سال ۶۲ در درمانگاه امام سجاد (علیه السلام) در گلشهر که اکنون بیمارستان شده کار می کردم ۴ هزار تومان حقوق می گرفتم و چند ماهی هم آنجا کار کردم.

در آن سال ها طرحی از طرف وزارت بهداشت[صحت عامه]، مطرح شد که بر اساس آن پزشکان خارجی برای کار باید به نقاط دوره افتاده می رفتند. این طرح شامل حال شما هم شد؟

فرهت: بله، طبق مقرارات وزارت بهداشت ایران پزشکان خارجی برای کار باید به نقاط دور افتاده و هر جا که این وزارت تعیین می کرد می رفتند.
من مجبور شدم به همدان بروم؛ از آنجا مرا به یکی از شهرستان های/ولسوالی همدان به نام تویسرکان فرستادند و از آنجا به یکی از روستاهایی که ۴۵ کیلومتر از شهر فاصله داشت رفتم.
اسم آن روستا کارخانه بود من ابتدا فکر کردم که یک کارخانه است و مرا می برند تا پزشک کارگران آن کارخانه شوم ولی فهمیدم که کارخانه اسم روستا است.
در مرکز بهداشتی/صحی آن روستا از هنگام تأسیس پزشکی حضور نداشت و من اولین پزشکی بودم که در آنجا کار خود را شروع کردم.
پس از مدتی کار در آن روستا چون رئیس بهداری آن زمان از کار من راضی بود به داخل شهر دعوت شده و به عنوان معاون بهداشت تویسرکان شروع به کار کردم.
مدتی هم به عنوان پزشک مخصوص فوریت های شهر بیرجند کار کردم و در این مدت جانشین رئیس بهداری آن نیز بودم.

چه شد که به این فکر افتادید که دوره تخصص را طی کنید؟

فرهت: من از پزشک عمومی بودن خیلی راضی نبودم و با راهنمایی یکی از دوستان خود به نام حبیب الله دانشور همراه وی به دانشگاه مشهدرفتیم و پس از ارائه مدارک مسولان دانشگاه گفتند مسئولان دانشگاه مدارک مرا قبول کردند.
پس از پذیرش مدارکم، در کنکور قبول شدم و تازه مشکلات من شروع شد به دلیل مشکلاتی که در مورد تحصیل یک تبعه خارجی بود، ۳ بار رشته ام را تغییر دادم و در نهایت در رشته تخصص کودکان پذیرفته شدم.
با تمام شرایط سخت اقتصادی و علی رغم اینکه سومین رشته ای بود که عوض کردم و میل قلبی من نبود، در رشته کودکان مسیرم را ادامه دادم و در این مسیر با یک خانم دکتر آشنا شدم که او اهل آمریکا بود و مسلمان و شیعه بود و دکتر مرندی وزیر بهداشت آن زمان برای آموزش دوره تخصصی او را از آمریکا دعوت کرده بود، من هم شاگرد وی شدم و با همکاری او تخصص گرفتم.

در ایران برای تحصیل کرده های مهاجر مجوز کار داده نمی شود

این پزشک موفق افغانستانی در رابطه با بازگشت پزشکان و نخبگان پزشکی مهاجر به افغانستان گفت: دوستان زیادی چه در ایران، چه پاکستان و چه در کشور های اروپایی و آمریکا علاقمند بازگشت به کشورشان هستند، که دو دلیل مانع بازگشت این عزیزان می شود؛ اول نبود امنیت و دوم وجود تبعیض های زبانی، قومی و نژادی در افغانستان است که نیرو های تحصیل کرده خیلی علاقمند به بازگشت نیستند.

وی در ادامه گفت: ما در ایران تحصیل کرده های افغانستانی زیادی در رشته های مختلف داریم، اما مشکلی که در ایران برای تحصیل کرده های افغانستانی وجود دارد، این است که به آن ها مجوز کار داده نمی شود. ان شاالله قوانین جمهوری اسلامی ایران اصلاح شود، و برای این عزیزان در ایران فرصت کار به وجود بیاید. برای برگشت هم ان شاالله موانعی که سر راه دوستان است، برداشته شود، که ما افغانستانی آزاد، آباد و مستقل داشته باشیم و هر روز شاهد پیشرفت کشورمان باشیم.

دوره فوق تخصص را چگونه سپری کردید؟

فرهت: پس از گرفتن تخصص باز هم دوست داشتم که ادامه تحصیل دهم به همین منظور با معاون وزیر آن زمان دکتر ملک زاده صحبت کردم که در صورت قبولی به من اجازه ادامه تحصیل دهند و وی هم پذیرفت.
من در امتحان کنکور در رشته فوق تخصص شرکت کرده و خوشبختانه قبول شدم اما قوانین باز مانع ورود من برای دوره فوق تخصص شد.
یکی از قوانین مهم این بود که هر کس برای دوره تخصص قبول می شد برای ادامه تحصیل ۲ برابر زمان تحصیل تعهد دهد و من به عنوان تبعه خارجی دوره فوق تخصص قبول شده بودم.
وزارت [بهداشت] می گفت: به دلیل امکان خروجم از ایران نمی تواند از من تعهد بگیرد و من هر جا که امکان داشت رفتم ولی تمام راه ها بسته بود و نمی توانستم در دوره فوق تخصص شرکت کنم و به این دلیل شش ماه بیکار بودم و وضعیت اقتصادی خانواده ام به گونه ای بود که حتی چیزی نداشتیم بخوریم.
این مشکلات ادامه داشت تا زمانی که من یکی با یکی از پزشکان که معاون دانشگاه بود صحبت کردم و مسیری باز شد و با ماهی ۱۲ هزار تومان برای ادامه تحصیل موافقت شد.
در نهایت در کنکور فوق تخصص شرکت کردم و با نمره خیلی عالی قبول شدم و با نمراتی بالا من پنجمین نفری بودم که در ایران مدرک فوق تخصص در رشته کودکان را به دست آوردم.

با مراکز علمی و پزشکی خارج از ایران هم ارتباط دارید؟
فرهت: بله، فوق تخصص هم پایان کار من نبود و من از همان زمان مجبور شدم کمتر کار کنم ولی جایگاه علمی خود را حفظ کنم و مشخص است کسی که یک جایگاهی در دانشگاه پیدا می کند باید توانایی آن را داشته باشد، به خصوص برای من که یک تبعه خارجی بودم و باید در یک رقابت علمی، لیاقت خود را به اثبات می رساندم.
من کار خود را به لطف خدا شروع کردم و در طول مدتی که در دانشگاه مشهد کار کردم خوشبختانه ۶۰ مقاله علمی بین المللی دارم که در کشورهای مختلف در اروپا، آمریکاه، چین، هند، امارات متحده عربی، افغانستان و ایران مقالات من خوشبختانه چاپ شد و به عنوان یک مدرک و منابع علمی در کشورهای دیگر و دانشگاه های دیگر استفاده می شود.

از آثار تألیفی خود که در زمینه پزشکی داشته اید بگوید؟

فرهت: تا کنون در حدود ۱۴۰ کنگره در ایران و در کنگره های بین المللی به عنوان سخنران حضور داشته ام و چون مدرک تحصیلی بالا داشتم به من مطب دادند.
من در حدود ۱۴ کتاب نوشتم از این ۱۴ کتاب ۱۲ کتاب برای پزشکی و ۲ کتاب هم برای عموم و یکی و ۲ کتاب دیگر نیز در دست چاپ دارم؛ در این بین کتاب مراقبت از کودکان من به عنوان کتاب سال انتخاب شد

گویا یک بار هم به عنوان پزشک برتر هم انتخاب شده اید؟

فرهت: سال ۸۶ دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه پیام نور مرا به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب کردند. مقالاتی هم داشتم که به عنوان مقاله برتر انتخاب شد و در جشنواره نهایی برگزیده شناخته شد.

در حال حاضر چه فعالیت هایی انجام می دهید؟

فرهت: در حال حاضر ۳ ردیف دانشجو دارم، کسانی که می خواهند پزشک شوند و یک عده بالاتر پزشکانی هستند که پزشک عمومی هستند ولی برای دوره تخصص درس می خوانند وعده ای هم برای دوره فوق تخصص درس می خوانند و در انجمن نوزادان من تنها پزشک خارجی هستم.
انجمن متخصصین نوزادان را نیز داریم و این انجمن در شمال شرق استان/ولایت خراسان است که متخصصین نوزادان و دوستان ایرانی مرا به عنوان ریاست انجمن شمال شرق استان خراسان انتخاب کرده اند و یک انجمن متخصصین در خراسان رضوی داریم که من باز افتخار ریاست این انجمن دارم.
با وجود اینکه من یک تبعه خارجی هستم، ولی در دانشگاه استاد یاردانشگاه علوم پزشکی مشهد هستم و فکر می کنم که خداوند هر چیزی که به انسان می دهد یک نعمت است.

از خاطرات دوره پزشکی خود در ایران بگوید؟

فرهت: خاطرات زیادی دارم، چند نوبت یک پیر مرد ۸۰ ساله به مطب من آمد، این پیر کمر خم نفس زنان داخل اتاق من شد.
گفتم پدر جان شما با این وضع چرا آمده اید؟ گفت شما نوه من را از مرگ نجات دادید و من فقط آمدم شما را ببینم و دست های شما را ببوسم.
بسیاری از مراجعه کنندگان وقتی برای طبابت نزد من می آیند می دانند که من افغان هستم و تعداد خیلی کمی هم وقتی از من می پرسند که شما اهل کجا هستید و من می گویم اهل افغانستان، برخی خوشحال می شوند و عده ای هم تعجب می کنند که من چگونه می توانم کار کنم و از من می پرسند که چگونه مجوز کار در ایران دارم؟

کمی از زندگی شخصی خود بگوید؟

فرهت: من ۳ فرزند دارم. پسر بزرگم ۴ سال در ایران در رشته عمران تحصیل کرد و دوره فوق لیسانس را در مدت یکسال در لندن گذراند و هنوز فوق تخصص وی به پایان نرسیده بود که یکی از شرکت های ساختمانی بزرگ او را استخدام کرد و در حال حاضر پس از ازدواج در لندن ماندگار شده است.
پسر دوم من در ایران است و لیسانس دامپروری دارد، یک دختر هم دارم که سال دوم حسابداری در مشهد درس می خواند.

چطور می توانید به صورت خیلی دقیق بیماری بیماران و حتی روز بهبودی آن ها را تشخیص دهید؟

دکتر فرهت در پاسخ به این سوال که چطور می توانید به صورت خیلی دقیق بیماری بیماران و حتی روز بهبودی آن ها را تشخیص دهید گفت: عواملی مختلفی در این موضوع تاثیر گذار بوده اند: اولا مدرک تحصیلی بنده که فوق تخصص است، دوما مدت زمان طبابت(حدود 40 سال) و مهمترین عامل اشاره به داستانی دارد که من به مدت چند سال در یک مرکز کودکان بی سرپرست مشغول به کار بودم. حدود 200 الی 300 کودک حضور داشتند و در بیشتر مواقع این کودکان بیمار بودند و من در آن جا اکثر فنون طبابت را هم از پزشکان دیگر و هم در مواقعی که خود به صورت عملی در حال درمان کودکان بودم، فرا گرفتم.

خدمت به مردم از افتخارات من است

این متخصص کودکان با اشاره به این موضوع که از سال 65 در ایران زندگی می کند، 4سال را در همدان و مابقی را در مشهد بوده است افزود: به عقیده من خدمت کردن به مردم (با وجود تفاوت هایی از لحاظ فرهنگ،زبان، ملیت و...) بسیار لذت بخش است. زمانی که کودکان درد و بیماری خود را با گریه کردن بیان می کنند و قادر به صحبت نیستند، هنگامی که کوچکترین نقشی را در بهبودی حال آن کودک ونشاندن لبخند بر لبان خانواده اش داشته باشم بهترین خدمت را در حق آن ها کرده ام.

◀برای اطلاع از شماره مطب دکتر احمدشاه فرهت در مشهد اینجا کلیک کنید.

ساخت مستند از دکتر فرهت

کارگردان مستند روایت فرهت گفت: دکتر فرهت در شهر مشهد معروف هستند به تخمین دقیق زمان درمان نوزاد؛ یعنی اگر ایشان بگویند نوزاد در ساعت ۷ شب کاملا درمان می شود، این اتفاق رخ می دهد.

امیراطهر سهیلی،کارگردان مستند روایت فرهت در گفت وگو با خبرنگار سینمایی ایران اکونومیست با اشاره به اینکه این اثر درواقع پرتره ای از دکتر احمدشاه فرهت، تبعه افغانستانی مقیم مشهد است، گفت: ایشان یکی از بهترین پزشکان اطفال خراسان و ایران هستند

وی با بیان اینکه دکتر فرهت دارای ویژگی هایی خاص است و همین باعث شد به ساخت این فیلم مستند از ایشان اقدام کنیم، عنوان کرد: دکتر فرهت در شهر مشهد معروف هستند به تخمین دقیق زمان درمان نوزاد؛ یعنی اگر ایشان بگویند نوزاد در ساعت ۷ شب کاملا درمان می شود، این اتفاق رخ می دهد.

سهیلی ادامه داد: اینکه یک شخص در میان جنگ و بحران و بعد با مهاجرت به کشوری غریب بتواند به چنین تخصصی خاص دست یابد کار هرکسی نیست؛ در مشهد از هر ۱۰ خانواده، دست کم دو- سه نفر از بیماران دکتر بوده اند.

کارگردان مستند روایت فرهت درباره ایده اولیه این فیلم اظهار داشت: در ابتدا مصطفی شوقی به من پیشنهاد داد تا روی این سوژه کار کنم؛ کار روی این سوژه را شروع کردم و بعد با توجه به جذابیت سوژه اقدام به ضبط و فیلمبرداری و ساخت فیلم کردم. این فیلم تقریبا ۲۰ دقیقه است؛ ساخت فیلم از تابستان ۱۴۰۱ آغاز شد و چند ماه طول کشید.

سهیلی در ادامه درباره چالش هایی که در مسیر ساخت مستندسازی در کشور وجود دارد گفت: بسیاری از سوژه ها در کشور وجود دارند که بسیار زودتر از این ها باید مستندنگاری می شدند. به عنوان مثال درباره مهاجرین باید فرهنگ سازی صورت گیرد؛ چراکه در فرهنگ عامه نگاه مردم به مهاجران از بالا به پایین است. این در حالی است که نخبه هایی مثل دکتر فرهت حدود ۳۰ سال است طبابت می کنند.

این کارگردان مستند با بیان اینکه در میان مهاجران نخبه های بسیاری همچون دکتر فرهت وجود دارند، افزود: فیلمسازی حوزه پرخرجی است و نمی توان به صورت مستقل وارد آن شد اما اگر حمایت ها بیشتر باشد سوژه های بسیاری هستند که نیاز به فرهنگسازی دارند. کشور ما بستر اتفاقات و اشخاص خاص است که می توان درباره همه آن ها مستند ساخت.

وی تصریح کرد: متاسفانه مسئولان مرتبط تنها در زمان جشنواره سینما حقیقت به یاد سینمای مستند می افتند. این در حالی است که سینمای مستند اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر لنی ریفنشتال نبود ما اکنون شناخت کافی از هیتلر نداشتیم. او فیلمسازی بود که برای حزب نازی مستند ساخته بود بنابراین در نگاه مردم یک خائن بود اما اسنادی که او جمع آوری کرده است، اکنون بسیار کارآمد است.

چطور با دکتر فرهت آشنا شدید؟ آیا پرداختن به زندگی او دغدغه خودتان بود یا این پزشک متخصص به شما معرفی شد؟
دکتر فرهت چهره شناخته شده ای در مشهد است و نیاز به شناسایی و سؤال پرسیدن برای رسیدن به نام او نیست، اما درباره علت پرداختن به زندگی او باید بگویم ما ملت ناسیونالیستی هستیم و عرقی به ملیت خود داریم که البته خوب است، اما یکی از دوستان افغانستانی ام به من می گفت فرق ما به عنوان ایرانی با آن ها در جایی تعریف می شود که این عرق به ملیت شدت گرفته و گاهی به نژادپرستی تبدیل و موجب می شود تا به اتباع افغان نگاه از بالا به پایینی داشته باشیم.
من در این سال ها به واسطه دوستی با برخی افغانستانی ها چهره های ارزشمندی نظیر دکتر فرهت را بین شان شناخته ام یا همان خانم دکتری که در فیلم هم با او مصاحبه شده است. از طرفی به جامعه شناسی علاقه زیادی دارم و در جریان ساخت مستند با همسر آن خانم که جامعه شناس بود، ساعت ها درباره جامعه شناسی مدرن، نئولیبرال، جناح چپ و صحبت کردیم.
ابوطالب مظفری که شعر و صدایش به فیلم فرهت جان داده است هم از همان چهره های شاخص افغان است. در واقع حضور همین چهره ها و اعتبارشان است که به احساس حاضر در مستند کمک کرده است نه کارگردانی من؛ بنابراین همیشه در خاطرم ب برای هم زبانانی که همشهری من نیز در مشهد هستند، کاری کنم تا این که مصطفی شوقی، تهیه کننده فیلم پیشنهاد دکتر فرهت را مطرح کرد و در خانه مستند به تصویب رسید و به سرعت و ناگهان خودمان را در مرحله ضبط دیدیم.

درباره مسنتد دکتر فرهت

فیلم با نریشن مردی جوان آغاز می شود که از مهارت دکتر فرهت در تشخیص سریع بیماری تنفسی کودکی تازه به دنیا آمده حکایت می کند که اقدامات به موقع این پزشک حاذق توانسته به این کودک جانی دوباره ببخشد. کمی بعد همان کودک نجات یافته را در قامت جوان دانشجویی می بینیم که درس پزشکی را همراه و همپای استادی پیش می برد که سال ها قبل جان او را از یک بیماری مهلک نجات داده بود. تصویری عجیب و تکان دهنده از همراهی دانشجویی سرحال و مشتاق که منش و روش طبابت را از نجات دهنده دیروزش تعلیم می بیند. شاید اگر همین خط جذاب و روایت دلپذیر جان بخشی دکتر به شخصیت های مهم و تاثیرگذار جامعه این روزها از جانب فیلمساز پیگیری بیشتری می شد ، آنگاه با یک مستند درگیر کننده و تاثیرگذار مواجه می شدیم که ثمرات تلاش های انسان دوستانه پزشک ان جامعه را بیش از پیش به مخاطب ارائه می کرد.

فیلم اگرچه می کوشد به اثری در چارچوب های فیلم های مستند پرتره نزدیک شود اما با پرهیز فیلمساز از رو به رو شدن با دنیای شخصی دکتر فرهت و تمایلات درونی و دغدغه های ذهنی اش، تنها به ذکر خاطراتی از هوشمندی و ذکاوت او در تشخیص بیماری ها بسنده کرده و به نمایش لبخند بیماران و مادرانی که از سلامت فرزندشان خوشحال هستند، رضایت می دهد.

برای مخاطبانی که آشنایی چندانی با زندگی و شخصیت دکتر فرهت ندارند، مواجهه با مردی باهوش و سخت کوش که خودش را از درگیریهای ملتهب کشور افغانستان به ایران رسانده و توانسته با رفع موانع دشوار، به شکوفایی رسیده و خانواده ای تشکیل دهد که هر کدام از فرزندانش صاحب موقعیت اجتماعی مناسبی در داخل و خارج از کشور شده اند، به خودی خود آنقدر جذابیت دارد که علاقه مندان سینمای مستند را به تماشای این ساخته امیراطهر سهیلی ترغیب نماید.

◀آدرس و ساعت کاری مطب دکتر شاه فرهت

گفت و گو ایسنا با دکتر فرهت

گفت و گو ایسنا با دکتر فرهت درمورد: به روی کار آمدن حکومت طالبان در افغانستان و سرازیر شدن جمعیت زیادی از مردم آن به سایر کشورها از جمله ایران در خصوص وضعیت زندگی مهاجران در ایران و همچنین مشکلات مردم افعانستان با این پزشک به گفت وگو نشست.

دکتر فرهت با اشاره به قرابت فرهنگی ایران و افغانستان اظهار کرد: به نظر من خط فرضی جغرافیایی کشورهای ایران و افغانستان را از یکدیگر جدا کرده چرا که این ۲ دارای دین، آداب، رسوم، فرهنگ و زبان مشترک هستند. به این ترتیب مشترکات فراوانی میان ایران و افغانستان وجود دارد؛ لذا تفاوت های موجود در مقایسه با مشترکات بسیار ناچیز است. از این رو مشترکات از ارزش فراوانی برخوردار است و بر این اساس با تمرکز روی مشترکات ۲ کشور می توان آن ها را برادران دوقلو دانست.

وی ادامه داد: البته خداوند هیچ ۲ موجودی را همانند یکدیگر خلق نکرده است؛ از این رو هر ۲ نفر دیدگاه ها و تفکر متفاوت و مختص به خود را دارند. با این وجود باید همواره مشترکات مورد توجه قرار گیرد تا به واسطه آن بتوان به موفقیت دست یافت.

این فوق تخصص کودکان و نوزادان در خصوص معضلات کشور افغانستان بیان کرد: من به عنوان یک پزشک و انسان باید درد و رنج هر فرد دردمند را کاهش دهم. همانطور که می دانید مردم افغانستان در حال حاضر بسیار دردمند هستند؛ لذا همواره در مورد چگونگی کمک و همراهی با آنان فکر می کنم و حداکثر تلاش خود را به کار می گیرم تا بیشترین کمک را به آن ها داشته باشم اما قطعا نمی توانم تمام مشکلات را حل کنم؛ از این رو امیدوارم در حالت ایده آل تمام مشکلات حل شود و در این دنیا هیچ فردی درد نداشته باشد.

فرهت با اشاره به توسعه و موفقیت هایی که مهاجران برای کشورهای میزبان ایجاد می کنند، خاطرنشان کرد: این موضوع وابسته به دیدگاه بزرگان و مسئولان کشور است. در کشورهای غربی که مهاجرپذیر هستند، مهاجر به عنوان یک فرصت تلقی می شود.

وی تصریح کرد: در حقیقت زحمت و هزینه های افرادی که در رشته های مختلف مدارک مختلفی را کسب کرده اند، توسط دولت و خانواده او تأمین شده و به نوعی درختی است که رشد کرده و به ثمر رسیده است؛ بنابراین برخی کشورها میزبان چنین افرادی می شوند و از توانایی های آنان استفاده می کنند اما در ایران این دیدگاه وجود دارد که متخصصان و افراد ایرانی فراوانی در کشور حضور دارند و به این ترتیب نیازی به مهاجران نخواهند بود؛ بنابراین دیدگاه ها باید تغییر کرده و فرصت ها مغتنم شمرده شود.

این فوق تخصص کودکان و نوزادان خاطرنشان کرد: به تعبیری مهاجران نه تنها تهدید نیستند بلکه باید فرصتی در اختیار آن ها قرار داد تا خود را نشان دهند. من نیز در زندان افغانستان بودم و سپس به ایران مهاجرت کردم اما شانس این را داشتم که پزشک شوم. با توجه به اینکه در ایران نیاز به پزشک بود، به واسطه این تخصص تعداد زیادی از بیماران را درمان کردم. همچنین متخصصان، پزشکان و استادان دانشگاه زیادی را تربیت کرده و به جامعه تحویل داده ام؛ در صورتی که اگر این فرصت در اختیار من قرار نمی گرفت، ممکن بود به کشور دیگری مهاجرت کنم و به شغل های دیگری مشغول شوم.

فرهت اضافه کرد: همانطور که تجار، مهندسان، پزشکان و متخصصان مهاجر دیگری هستند که در گذشته در ایران بوده اند و سپس به کشورهای دیگر رفته اند، آنان در حال حاضر در این کشورها به موفقیت هایی دست یافته اند و به تعبیری چنین سرمایه هایی در ایران خارج شده اند.

وی در پاسخ به تفاوت های میان استادان مهاجر و ایرانی عنوان کرد: طرز تفکر جامعه در این زمینه بسیار خوب و مناسب است و برخی مسئولان نیز برخورد بسیار خوبی دارند اما به هر حال قوانینی وجود دارد که محدودیت هایی ایجاد می کند؛ لذا لازم است قوانین تغییر کند؛ به عنوان مثال من در طول ۲۸ سال تدریس در دانشگاه همچنان پایه یک(استادیار) هستم و به تعبیری ارتقا پیدا نکرده ام. با این وجود اگر نسبت به چنین برخوردهایی واکنش منفی نشان دهم یا ناراحت شوم، به موفقیت دست پیدا نخواهم کرد.

این فوق تخصص اطفال افزود: ابتدا من قصد داشتم که متخصص کلیه شوم اما مسئولان دانشگاه گفتند که نمی توانم در رشته جراحی کلیه تخصص بگیرم؛ لذا به مدت سه ماه دوره جراحی شکم(جراحی عمومی) را گذراندم. با این وجود بر اساس نامه ای از مجلس شورای اسلامی در دهه ۳۰ مبنی بر اینکه خارجی ها نمی توانند تخصص بگیرند، اخراج شدم. سپس به اجبار برای دریافت تخصص اطفال تلاش کردم و پس از آن علی رغم این که علاقه ای نسبت به رشته نوزادان نداشتم، فوق تخصص خود را در رشته نوزادان دریافت کردم.

فرهت گفت: در نتیجه تمام تلاش ها توانستم عضو هیات علمی شوم اما در هیات علمی نیز فضا برای مهاجران تا حدودی محدود و بسته بود. با وجود این شرایط بیش از ۸۰ مقاله در آمریکا، انگلیس، چین، پاکستان، امارات متحده عربی و ... نوشته و چاپ کردم؛ لذا در حال حاضر مقبولیت پیدا کرده ام. بر این اساس معتقد هستم گاهی موانع ناراحت کننده ای در مسیر انسان ها قرار می گیرد و مسیر زندگی را تغییر می دهد اما پس از گذشت زمان متوجه می شویم که حکمت هایی در این تغییر مسیرها وجود داشته است.

مراسم كتاب فصل عامل پیشرفت محتواي علمي است

دكتر احمدشاه فَرهت در گفت و گو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، برگزاري جايزه كتاب فصل را مثبت و ارزنده تلقي كرد و گفت: اين نخستين حضورم در مراسم كتاب فصل بود و داوران به تمام رشته هاي دانشگاهي و مباحث علمي توجه ويژه اي داشته اند. اين استاد دانشگاه علوم پزشكي مشهد، درباره كتاب مراقبت هاي ويژه در بيماري هاي نوزادان و كودكان گفت: اين اثر با توجه به نياز متخصصان و اساتيد متخصص نوزادان و كودكان در ايران نگاشته شده است.
وي يادآور شد: كتاب حاضر با همكاري 22 مولف و استاد دانشگاه علوم پزشكي مشهد و بيرجند در 22 فصل تدوين شده است.
فرهت، اهميت نگارش كتاب در حوزه مراقبت هاي ويژه كودكان و نوجوان را افزايش بيماري براي اين گروه سني دانست و گفت: بسياري از بيمار ي ها در منزل قابل درمان است اما نوزادان و كودكان به دليل ضعف و ناتواني بدني حتي براي ويروس هاي كم اهميت يا اسهال نيز نياز به مراقبت هاي پزشكي و پرستاري دارند.

اين مولف حوزه علوم پزشكي، محورهاي اصلي كتاب را توجه به بيماري هاي تنفسي، گوارشي و كليوي نوزادان و كودكان دانست و افزود: هر فصل اين كتاب توسط يكي از مولفان علوم پزشكي و متخصص نوزادان و كودكان نگاشته شده است.

فرهت توضيح داد: سال گذشته در دانشگاه علوم پزشكي مشهد كنگره اي علمي در حوزه نوزادان و كودكان برگزار و خلاصه مقالات آن در قالب كتاب منتشر شد، پس از برپايي اين كنگره، استادان دانشگاه علوم پزشكي مشهد تصميم به نگارش كتابي براي مراقبت هاي ويژه نوزادان و كودكان گرفتند و اين كتاب پس از يك سال منتشر شد.

وي مخاطبان اصلي اين كتاب را متخصصان اطفال، پزشكان عمومي و متخصصان دانست و گفت: متن كتاب گستره وسيعي از اصطلاحات تخصصي پزشكي را دربردارد.

فرهت با اشاره به اينكه برخي از كتاب هاي پزشكي داراي نقاط ضعف و كمبودهايي است، توضيح داد: اين كتاب نيز در ويرايش هاي بعدي مطالب جديد و بيشتري را به مطالب قبلي مي افزايد.
كتاب مراقبت هاي ويژه در بيماري هاي نوزادان و كودكان اثر دكتر احمدشاه فرهت و جمعي از استادان دانشگاه علوم پزشكي مشهد از سوي انتشارات علوم پزشكي مشهد منتشر و به عنوان اثر شايسته تقدير در بخش علوم كاربردي (پزشكي) شانزدهمين جايزه كتاب فصل انتخاب شد.

کتاب سلول های بنیادی و کاربردهای بالینی پزشکی؛ کتاب برتر دانشگاه علوم پزشکی در ایران

به گزارش آی فیلم 2،نخستین کتاب با عنوان سلول های بنیادی و کاربردهای بالینی پزشکی به قلم دکتر احمدشاه فرهت پزشک افغانستانی مقیم ایران، منتشر شد و به عنوان کتاب برتر دانشگاه علوم پزشکی مشهد انتخاب شد.

دکتر احمدشاه فرهت در خصوص دلایل انتخاب این کتاب به عنوان کتاب برتر سال در دانشکده علوم پزشکی اظهار داشت: این کتاب مورد تائید دانشگاه علوم پزشکی مشهد قرار گرفته و کمتر از یک سال است که توسط انتشارات دانشگاه به چاپ رسیده است.

وی ادامه داد: سالانه کتاب های زیادی در مورد پزشکی و در دانشگاه علوم پزشکی مشهد چاپ می شود و این کتاب به عنوان کتاب برتر دانشگاه علوم پزشکی مشهد انتخاب شد و تقدیری هم از بنده و تیم نویسندگان کتاب به عمل آمد.

کتاب نمونه سال دکتر فرهت

نظر دکتر احمدشاه فرهت درباره ضرورت تزریق واکسن کرونا به دانش آموزان

واکسن هراسی و نگرانی والدین از عوارض تزریق واکسن به کودکان دغدغه ای است که باید به آن پاسخ گفت. به همین بهانه به سراغ دکتر احمدشاه فرهت؛ فوق تخصص نوزادان و کودکان، رئیس مرکز تحقیقات نوزادان دانشگاه علوم پزشکی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد رفتیم تا به بخشی از این دغدغه ها پاسخ دهد

نگرانی به ویژه برای والدین وجود دارد که آیا با تزریق واکسن خطری این کودکان را تهدید نمی کند؟

همان طور که شما هم اشاره کردید بیشتر والدین این پرسش را مطرح می کنند که با توجه به اینکه تزریق واکسن در همه کشورها از ابتدای اجرای واکسیناسیون عمومی برای افراد بالای ۱۸ سال انجام می شد چرا اکنون واکسیناسیون افراد زیر ۱۸ سال مطرح شده است. در پاسخ باید گفت با توجه به کمبود واکسن در همه کشورها به دو دلیل تزریق واکسن برای گروه سنی بالای ۱۸ سال آغاز شد؛ نخست اینکه در افراد زیر ۱۸ سال احتمال ابتلا به کووید ۱۹ کمتر و دوم میزان مرگ و میر در این گروه سنی بسیار پایین تر است؛ بر همین اساس بنابر توصیه سازمان بهداشت جهانی همه کشورها تصمیم گرفتند دو گروه پرخطر یعنی سالمندان و افرادی که بیماری زمینه ای داشتند را به دلیل اینکه احتمال ابتلا به کووید ۱۹ و همچنین احتمال مرگ و میر در آن ها بیشتر بود در اولویت تزریق واکسن قرار دهند اما این به آن معنا نیست که کودکان زیر ۱۸ سال به تزریق واکسن نیاز ندارند.

وقتی کودکان به نوع شدید کرونا مبتلا نمی شوند، چرا ضرورت واکسیناسیون در این سنین تا این حد مورد توجه است؟

اجازه دهید پاسخ این پرسش شما را با یک مثال ساده بدهم. اگر افراد بالای ۱۸ سال و کودکان زیر ۱۸ سال را مانند سرنشینان دو اتومبیل در نظر بگیریم که افراد بالای ۱۸ سال در اتومبیلی سوار باشند که با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در حال حرکت است و دچار سانحه تصادف می شود و افراد زیر ۱۸ سال سوار اتومبیلی باشند که با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت در حال حرکت است و دچار سانحه تصادف می شود، قطعاً افراد بالای ۱۸ سالی که در اتومبیلی با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت سوارند بیشتر آسیب می بینند و احتمال مرگ سرنشینان این اتومبیل بیشتر است اما نمی توان گفت افراد زیر ۱۸ سالی که سوار اتومبیلی با سرعت ۶۰ کیلومتر برساعت اند اگر دچار سانحه تصادف شوند آسیب نخواهند دید و یا احتمال مرگ و میر در آن ها وجود ندارد؛ بلکه احتمال شدت تصادف و مرگ و میر برای سرنشینان این خودروها با هم متفاوت است، با این حال وجود دارد و باید از بروز آن پیشگیری کرد.

به این ترتیب احتمال ابتلا به کووید ۱۹ در کودکان زیر ۱۸ سال و همچنین احتمال مرگ و میر در این گروه های سنی وجود دارد هرچند بسیار پایین است. اما ضرورت واکسیناسیون برای پیشگیری از ابتلا و مرگ و میر حتی یک کودک زیر ۱۸ سال نیز ضروری است. واکسیناسیون این کودکان به ما این امکان را می دهد که اجازه ندهیم حتی یک کودک زیر ۱۸ سال به دلیل ابتلا به بیماری کووید ۱۹ جان خود را از دست بدهد.

آیا تزریق واکسن در سن پایین ایمنی بدن کودک را در آینده کمتر نمی کند؟

خیر به هیچ وجه؛ زیرا تزریق واکسن موجب افزایش ایمنی بدن می شود و با تحریک سیستم ایمنی بدن افراد، احتمال ابتلای آن ها را به این بیماری کاهش می دهد، ضمن آنکه در صورت ابتلا نیز احتمال ابتلا به نوع شدید بیماری و در پی آن مرگ و میر بسیار کاهش می یابد.

واکسن نیز مانند سایر داروهایی که برای درمان بیماری ها تجویز می شود در کنار فوایدی که برای بیمار دارد ممکن است ضرر هم داشته باشد اما قطعاً ضرر همه داروها و از جمله واکسن به مراتب کمتر از سود آن است، بنابراین با توجه به اینکه تزریق واکسن موجب کاهش احتمال ابتلا به بیماری شدید و کاهش مرگ و میر ناشی از ابتلا به آن می شود ضرورت دارد برای هر گونه سنی که تزریق واکسن اعلام شد واکسیناسیون انجام شود.

آیا شرایطی در کودکان وجود دارد که نباید واکسن تزریق کنند؟

بله. اگر کودکی مبتلا به بیماری عفونی شدید مثل عفونت مغز و یا عفونت خون و یا بیماری شدید قلبی و یا تنفسی باشد، تا پیش از بهبودی کامل، از تزریق واکسن منع می شود.

◀آموزش نحوه وقت گرفتن از دکتر شاه فرهت

سوابق اجرایی و اداری دکتر فرهت

عضویت در کمیته های علمی

1. دبير اولين کنگره بين المللي طب نوزادان و حوالي تولد ، 9-7 اسفند ماه 1391 مشهد با حکم شماره 230700/91 مورخ 11/5/91 رئيس دانشگاه جناب آقاي دکتر محمود شبستري
2. دبير کارگاه احياي نوزاد 25/8/90
3. دبير کارگاه آموزش مربي احياي نوزاد بيمارستان 17 شهريور 28-27 مهر 1390
4. رئیس انجمن نوزادان شمال شرق ایران 28/1/90
5. دبير علمي اولين همايش سراسري مراقبت هاي ويژه نوزادان و کودکان آذرماه 89
6. دبير اولين همايش سراسري نقش ورزش در سلامت كودكان آبان ماه 1388
7. دبیر اولين همایش سراسری تغذیه نوزادان و کودکان در مرداد ماه 1387
8. معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات نوزادان بیمارستان امام رضا (ع) سال 1385 تا کنون
9. رياست بخش N I C U بيمارستان فوق تخصصي رضوي مشهد از سال 1384- 1379
10. مسئول آموزش رزیدنتهای تخصصی بیماریهای کودکان ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد- سال 1382-
11. رياست درمانگاه كارخانه شهر تويسركان استان همدان 1363-1362
12. معاونت فنی ریاست بهداری در شهر تويسركان استان همدان -1364
كتب تأليف شده:

1) دکتر اشرف محمدزاده و همکاران. بيماري هاي کليه و ادراري تناسلي در نوزادان، چاپ اول، انتشارات نشر تک، مشهد سال 1391 ( تاييد شوراي انتشارات دانشگاه)
2) دکتر حسن بسکابادي و همکاران. شير مادر گوهر بي همتا، چاپ اول، انتشارات قاف مشهد الرضا، مشهد، سال 1389.
3) دکتر احمدشاه فرهت، دکتر اشرف محمدزاده و جمعي از اساتید دانشگاه. مراقبت هاي ویژه در بيماري هاي نوزادان و کودکان، (جلد1) ، چاپ اول، انتشارات خانه پژوهش، مشهد، سال 1389 .
4) دکتر احمدشاه فرهت، دکتر اشرف محمدزاده و سایر نویسندگان. نقش ورزش در بیماری های شایع کودکان، (جلد1) ، چاپ اول، انتشارات خانه پژوهش، مشهد، سال 1388 .
5) دکتر محمدرضا مجدی، دکتر خلیل فریور، دکتر اشرف محمدزاده، دکتر احمدشاه فرهت، دکتر رضا سعیدی، ملیحه سالک، محور امیری، شیما دین پرور

آدرس دکتر احمد شاه فرهت

مشهد، خیابان احمدآباد، پرستار1 (عارف 2 )، ساختمان نیکان

ساعت کاری دکتر شاه فرهت

سایت گهوارک برای نوبت دهی دهی از ساعت 14 الی 16:30 نوبت دهی بیماران را انجام میدهد .

شماره مطب دکتر احمدشاه فرهت در مشهد

شماره مطب دکتر احمد شاه فرهت051-38438232

دکتر شاه فرهت در کدام بیمارستان است

دکتر احمد شاه فرهت متخصص کودکان در بیمارستان رضوی فعالیت میکنند.