نگهداری از نوزاد در هفته اول بعد از تولد
درست است که نوزاد در ۷ روز اول روزانه ۱۸-۱۷ ساعت می‌خوابد ولی برای شما که تجربه مادر شدن ندارید شاید نگران شوید که چرا نوزاد اینقدر می خوابد .
زیاد ب دکتر مراجعه نکنید
قرار نیست هر روز این هفته را در مطب دکتر بگذرانید. اگر زمان ترخیص از بیمارستان پزشک کودک‌تان به شما در مورد چک کردن‌های مکرر چیزی نگفته و اگر در دو روز اول با نشانه مشکوکی روبه‌رو نشده‌اید، می‌توانید تا روز سوم پس از تولد برای چک کردن دوباره وضعیتش توسط پزشک اطفال صبر کنید
نوزاد را در آغوش بگیرید
بهتر است تماس ابتدایی بین مادر و فرزند در اتاق زایمان انجام پذیرد. به همین دلیل شاید بهتر این باشد که زایمان طبیعی را انتخاب کنید یا اگر چاره‌ای جز سزارین ندارید، بی‌حسی را به جای بی‌هوشی کامل انتخاب کنید تا هوشیاری در آغوش کشیدن نوزادتان به محض تولدش را داشته باشید.
سعی کنید شیردادن را به تعویق نیندازید
دکتر فرهت میگوید بروز تاخیر در ارتباط بین مادر و نوزاد ممکن است به تکامل نوزاد و توانایی مادر در مراقبت از کودک لطمه وارد کند. بهتر است در صورتی‌که شرایط مادر اجازه می‌دهد اولین شیردهی از سینه مادر در نیم‌ساعت اول پس از تولد صورت گیرد. قطعا شیر مادر بهترین شیر برای تغذیه نوزادان است پس اگر دلیلی برای قطع شیردهی وجود ندارد از شیر خشک استفاده نکنید. آغوزی که در اولین شیردهی از سینه مادر بیرون می‌آید، مایع زردرنگ غلیظی است که پروتئین زیاد و چربی کمتری در مقایسه با شیر بعدی مادر دارد و خوردنش می‌تواند نوزاد را در مقابل بسیاری از بیماری‌ها ایمن کند و در واقع اولین واکسیناسیون نوزاد همین آغوز میباشد
بروز تاخیر در ارتباط بین مادر و نوزاد ممکن است به تکامل نوزاد و توانایی مادر در مراقبت از کودک لطمه وارد کند. بهتر است در صورتی‌که شرایط مادر اجازه می‌دهد اولین شیردهی از سینه مادر در نیم‌ساعت اول پس از تولد صورت گیرد.
برای افزایش شیر از قطره شیرافزا استفاده کنید
مقدار شیر شما بستگی به تقاضای کودک‌تان دارد پس تا می‌توانید با افزایش دفعات شیردهی به افزایش آن کمک کنید. با این حال اگر با رعایت تمامی این نکات باز دچار کمبود شیر بودید، می‌توانید با دستور پزشک از قرص‌ها یا قطره‌های شیرافزا و پودر‌های خاص برای افزایش شیرتان استفاده کنید.
نوزاد را با زیاد شیر دادن کلافه نکنید
از نظر دکتر احمد شاه فرهت میزان تقاضای شیر از سوی نوزاد به میل و تحمل او بستگی دارد، پس بهتر است از تغذیه ساعتی و بدون توجه به میل نوزاد خودداری کنید و اجازه دهید فرزندتان هر زمان که گرسنه شد، تغذیه شود. هنگام شیردهی نوزاد را حداقل به مدت پنج دقیقه زیر هر سینه قرار دهید و صبور باشید چراکه یک شیردهی کامل در دو وعده حدود ۱۵ دقیقه طول می‌کشد.
برای بهبود شقاق سینه یا زخم نوک سینه روی آن شیر بمالید
دقت کنید موقع شیردهی تمام هاله قهوه‌ای‌رنگ سینه در دهان نوزاد باشد. این امر علاوه بر افزایش مقدار شیر شما از ترک و زخم سینه‌تان هم جلوگیری می‌کند. اگر سینه شما زخم است بعد از شیردهی مقداری از شیر را روی آن بمالید یا طبق نظر پزشک از پمادهای مخصوصی که نیاز به شست‌وشو ندارد استفاده کنید.
لطفا خودتان را با مادرتان قیاس نکنید
مقدار شیر شما هیچ ربطی به ارث‌تان ندارد پس به حرف‌های دیگران توجه نکنید و از ابتدا روی مشکلات احتمالی تمرکز نکنید. استراحت کافی داشته باشید و مصرف مایعات را فراموش نکنید. برای افزایش شیر مهم‌ترین عامل تغذیه خوب مادران و نوشیدن مایعات است. در صورتی‌که نوزاد به پروتئین گاوی حساسیت نداشته باشد شیر یا دوغ می‌تواند پایه اصلی رژیم شما باشد و آبمیوه طبیعی و حتی غذاهای خورشتی و مایع هم می‌تواند به شما کمک قابل توجهی کند. گذشته از این در این هفته تا می‌توانید نگران کارهای خانه نباشید و از استرس دوری کنید.
از اضافه وزن نوزاد خوشحال نشوید
وزن طبیعی نوزاد در بدو تولد به طور میانگین حدود۳۲۵۰ گرم است. نوزادان معمولا مقداری از وزن خود را در هفته اول از دست می‌دهند. جای نگرانی نیست اگر فرزند شما خوب تغذیه شود در ۱۰ روز به وزن اولیه خود می‌رسد و بعد از آن وزن به‌طور مرتب بیشتر می‌شود به‌طوری‌که در ماه اول هر روز حدود ۳۰-۲۰ گرم وزن اضافه می‌کند.
انتظار افزایش قد زیاد نداشته باشید
قد طبیعی نوزادان هنگام تولد به طور میانگین حدود ۵۰ سانتی‌متر است و شاید در هفته اول چندان بلند شدنش برای‌تان محسوس نباشد اما در ماه اول حدود۵/۳ سانتی‌متر به قدش افزوده می‌شود.
طوری نوزاد را در آغوش بگیریدکه تا شما را ببیند
چشمان نوزاد نزدیک‌بین است. او اشیایی را که در فاصله ۳۰ سانتی‌متر هستند، می‌بیند و در هفته اول مستقیم به چشمان شما نگاه نمی‌کند. فرزند شما در این هفته بیشتر به ابروهای‌تان نگاه می‌کند اما می‌تواند صورت شما را هنگامی که او را در آغوش می‌گیرید، ببیند.
از ادویه ب مقدار زیاد استفاده نکنید
اگر در هفته‌های اول از غذاهای ادویه‌دار، ماهی و پیاز فراوان یا سیر استفاده کنید ممکن است در علاقه نوزادتان نسبت به شیر خوردن تاثیر بگذارد. حس بویایی با کودک متولد می‌شود و بوی شما در این هفته خوشایند‌ترین بو برای نوزادان است.
بالشت را فراموش کنید
دکتر فرهت میگوید کودکان زیر دو سال نیازی به بالشت ندارند. به همین دلیل در هفته اول بهتر است فرزندتان را به پشت و بدون بالشت بخوابانید تا از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد پیشگیری کنید. استفاده از تشک خیلی نرم برای نوزاد خطرناک است، پس از تشک‌های استاندارد و مخصوص تخت کمک بگیرید.
از زیاد خوابیدن کودک نترسید
نوزادان روزهای اول زیاد می‌خوابند و به تدریج نیاز به خواب کاهش می‌یابد. در هفته اول فرزند شما احتمالا ۱۷تا۱۸ ساعت می‌خوابد. نگران نباشید؛ خواب او به مرور کمتر می‌شود.
خانه را خیلی گرم نکنید
نوزادان تغییر ناگهانی دما نسبت به رحم مادر را دوست ندارند. دمای مناسب برای اتاق بین ۲۴تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد است اما قرار دادن نوزادان در دمایی بالاتر از این و پوشاندن لباس زیاد به آنها ممکن است باعث از بین رفتن آب بدن‌شان شود و سلامت‌شان را به خطر بیندازد.
نوزاد را نبوسید
نوزادان در هفته اول مقاومت زیادی نسبت به بیماری‌ها ندارند و هرچه ملاقاتی کمتری داشته باشند، برای‌شان بهتر است. در این هفته از بوسیدن فرزندتان توسط دیگران جلوگیری کنید و تصور نکنید بوسیدن دست به جای صورت نوزاد از انتقال بیماری‌ها به او جلوگیری می‌کند.
اقدام خودسرانه برای کاهش زردی انجام ندهید
از نظر دکتر احمد شاه فرهت زردی در هفته اول عمر حدود ۰۶ درصد نوزادان سالم و حدود ۰۸ درصد نوزادان نارس دیده می‌شود. اگر زردی نوزادتان در هفته اول بین روز دوم تا پنجم آغاز شده باشد، احتمالا بعد از روز هفتم کاهش پیدا می‌کند اما برای جلوگیری از مشکلات احتمالی حتما با پزشکش مشورت کنید و به توصیه دیگران برای دادن شیر خشت، شیرخشک و درمان‌های خودسرانه از جمله قرار دادن مهتابی در منزل توجهی نکنید در مواردی که زردی با بی‌حالی و خوب شیر نخوردن همراه باشد، خطرناک است.
پوشک نوزاد را مدام چک کنید
هر بار پس از مدفوع نوزاد او را بشویید و خشک کنید بهتر است قبل و بعد از دو بار تغذیه نوزاد، پوشکش را چک و در صورت دفع ادرار و مدفوع آن را تعویض کنید.
روی ناف نوزاد را نپوشانید تا در تماس با هوا باشد
خشک شدن بند ناف نوزاد در روز اول و دوم آغاز می‌شود. رنگ بند ناف ابتدا زرد است و بعد قهوه‌ای می‌شود. محل اتصال بند ناف را خشک نگه دارید اما به هیچ‌وجه از الکل استفاده نکرده و آن را دست کاری نکنید. گذشته از این، پوششی روی آن قرار ندهید و پوشک نوزاد را زیر بند ناف ببندید.
مدفوع نکردن نوزاد را جدی بگیرید
مدفوع نوزاد در ۲۴ ساعت اولیه سیاه رنگ و چسبناک است و ممکن است تا پنج روز بعد هم چنین دفعی ادامه داشته باشد. از طرف دیگر، ممکن است نوزاد بعد از هر بار شیر خوردن دفع داشته باشد یا کمتر از این میزان پوشکش را کثیف کند اما اگر نوزاد تا ۲۴ ساعت بعد از تولد دفع نداشت حتما به پزشک مراجعه کنید.
هر روز به سر نوزاد شامپو نزنید
پیش از حمام کردن فرزندتان وسایل مورد نیاز او را از قبل آماده کنید. تغییر دما بین حمام و اتاق باعث بیماری نوزاد می‌شود پس از مناسب بودن حرارت آب مطمئن شوید. برای سنجیدن حرارت مناسب نیازی به دماسنج ندارید فقط کافی است گرم و نه داغ بودن آب را با دست چک کنید و البته او را گرسنه یا با شکم پر به حمام نبرید. هفته‌ای دو تا سه‌بار شست‌وشو برای نوزاد کافی است، پس از استحمام روزانه پرهیز کنید و در صورت نیاز به شست‌وشوی بیشتر نوزاد را تنها با آب معمولی ولرم و بدون مواد شوینده حمام کنید.