شنوائی سنجی نوزاد
«غربالگری شنوایی» به معنای تأیید سلامت سیستم شنوایی نوزاد در بدو تولد و ردیابی مشکلات شنوایی در زمان مناسب جهت اقدام به موقع است. شیوع کاهش شنوایی متوسط و شدید یا فقدان شنوایی در نوزادان 1 تا 2 در هزار تولد زنده می‌باشد.کم شنوایی یکی از رایج‌ترین اختلالات بعد از تولد است و در حدود ۱ الی ۲ درصد نوزادان دچار افت شنوایی هستند که باید قبل از یک ماهگی وجود کم شنوایی در آنها تشخیص داده شده و تا قبل از ۳ ماهگی نوع و میزان شدت کم شنوایی و تا ۶ ماهگی درمان‌های مداخله‌ای و توانبخشی بر روی آنها انجام شود. (اخیراً توصیه می شود که سن طلایی برای دریافت وسایل کمک شنوایی و توانبخشی تا ۲ ماهگی است).
کودکانی که پیش از سن ۶ ماهگی مورد درمان قرار بگیرند، می‌توانند تا زمان ورود به مهدکودک سایر مهارت‌ها را نیز به خوبی فراگرفته و از هم سالان خود عقب نمانند. کودکانی که تا ۲ الی ۳ سالگی مورد درمان قرار نگیرند، ممکن است با مشکلات شنوایی، گفتاری، شناختی و اجتماعی روانی مواجه شوند
در سال‌های اول زندگی، شنوایی نقش مهمی در رشد اجتماعی، عاطفی و شناختی کودک دارد.
به‌طوری‌که حتی کم شنوایی خفیف یا ملایم می‌تواند، رشد گفتار و زبان کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
خوشبختانه در مواردی که کم شنوایی تا سه ماهگی تشخیص داده می‌شود، می‌توان بر مشکلات شنوایی غلبه کرد.
انجام آزمون‌های شنوایی‌سنجی مانند تست OAE، تست ABR و ASSR در دوران نوزادی و تکرار آن به‌طور مرتب در سال‌های بعد خیلی مهم است.
چه زمانی بهتر است تست شنوایی‌سنجی نوزاد انجام شود؟
بیشتر نوزادانی که با کم شنوایی متولد می‌شوند، با تست غربالگری شنوایی نوزادان (OAE و AABR) در بدو تولد تشخیص داده می‌شوند. اما در برخی از موارد، کم شنوایی به‌دلایل مختلفی مانند عفونت‌ها، ضربه و نویزهای خیلی بلند بعد از مدتی بروز می‌کند.
محققین معتقدند بین دوران نوزادی تا نوجوانی احتمال ابتلا به کم شنوایی بیشتر است. بنابراین انجام تست شنوایی‌سنجی به‌طور مرتب در دوران نوزادی و کودکی مهم هست.
اکنون، غربالگری شنوایی برای تمامی نوزادان قبل از ترخیص از بیمارستان انجام می‌شود. طبق برنامه تشخیص و مداخله زود هنگام (EHDI)، کم شنوایی دائمی کودک باید قبل از 3 ماهگی تشخیص داده شود و خدمات مداخله‌ای برای او تا قبل از 6 ماهگی انجام شود.
اگر برای نوزاد شما به هر دلیلی تست غربالگری شنوایی انجام نشده است، توصیه می‌شود که این تست در سه هفته اول برای او انجام شود. اگر نتیجه آزمون غربالگری منفی (fail) بود، بدین معنی نیست که کودک شما حتما مبتلا به کم شنوایی است. به علت این‌که وجود جرم یا مایع در گوش ممکن است نتیجه تست را تحت تاثیر قرار دهد. در این موارد اغلب دوباره تست تکرار می‌شود تا تشخیص اولیه تایید شود.
چنانچه نتیجه غربالگری شنوایی کودک شما منفی بود، انجام مجدد تست در ظرف 3 ماه مهم هست، برای این‌که بتوانیم درمان را بلافاصله شروع کنیم. درمان کم شنوایی اگر قبل از 6 ماهگی شروع شود، می‌تواند خیلی موثر باشد.
برای کودکانی که به نظر می‌رسد شنوایی طبیعی دارند، بهتر است در 6 ماهگی و یک سالگی و هر زمانی که نگرانی در این مورد وجود داشت، ارزیابی شنوایی انجام شود.
اگر به نظر می‌رسد که کودک شما مشکل شنوایی دارد، رشد گفتارش غیرطبیعی است یا گفتار کودک شما به سختی قابل‌فهم هست، حتما به پزشک مراجعه کنید.
شنوایی‌سنجی نوزادان و کودکان
برای ارزیابی شنوایی نوزادان و کودکان از چندین روش می‌توان استفاده کرد، که بستگی به سن کودک، میزان رشد و وضعیت سلامتی کودک دارد. در شنوایی‌سنجی (ادیومتری) رفتاری، شنوایی‌شناس با دقت واکنش و پاسخ کودک به صداهایی مانند گفتار کالیبره شده و تُن‌های خالص را بررسی می‌کند.
تُن خالص صدایی است که فرکانس مشخصی دارد، مانند یک نُت در کیبورد پیانو.
شنوایی‌شناس می‌‌داندکه نوزاد چند ماهه بوسیله حرکت چشم یا چرخش سر به صدا پاسخ می‌دهد. کودک بزرگتر ممکن است در پاسخ به صدا یک قطعه اسباب‌بازی را جابجا کند و کودک کودکستانی ممکن است دستش را بالا ببرد.
کودکان می‌توانند، با فعالیت‌هایی مانند تشخیص تصویر یک کلمه یا تکرار آن کلمه به صداهای گفتاری پاسخ بدهند.
سایر آزمون‌ها برای ارزیابی شنوایی نوزادان و کودکان
اگر نوزاد یا کودک شما به علت سن کمی که دارد، نتواند در شنوایی‌سنجی رفتاری به صداها پاسخ دهد، یا به علت مشکلات رشدی یا پزشکی قادر به انجام این نوع تست شنوایی نباشد، شنوایی‌شناس می‌تواند مشکلات شنوایی را با بررسی عملکرد گوش، عصب‌ها و مغز بررسی کند.
آزمون گسیل‌های صوتی گوش- تست OAE
در تست OAE بخشی از پاسخ گوش داخلی به صدا ارزیابی می‌شود. این تست بیشتر برای نوزادان و کودکانی انجام می‌شود که به دلیل سن کم ممکن است نتوانند به تست شنوایی رفتاری پاسخ دهند.
بیمارستان‌ها و زایشگاه‌ها از تست OAE یا AABR برای غربالگری شنوایی نوزادان استفاده می‌کنند.
تست OAE چیست؟
هنگامی که قسمت کوچکی از حلزون با صدای کلیک تحریک می‌شود، گسیل‌های صوتی گوش منتشر می‌شوند. هنگامی که صدا حلزون را تحریک می‌کند، سلول‌های موئی خارجی به ارتعاش در می‌آیند. این ارتعاش صدایی تقریباً غیرقابل‌شنیدن تولید می‌کند که به گوش میانی باز می‌گردد.
تست OAE چگونه انجام می‌شود؟
فوم نرم یا پروب (probe) پلاستیکی کوچکی در گوش کودک شما قرار می‌گیرد. کودک شما از طریق فوم نرم یا پروب پلاستیکی صداهای آهسته را خواهد شنید. سپس دستگاه انعکاس‌های صوتی با شدت کم را که توسط گوش داخلی در پاسخ به صداهای آهسته منتشر می‌شود را ثبت می‌کند.
چگونه باید نوزاد خود را برای آزمون آماده کنم؟
کودک شما در طول این آزمایش لازم نیست بخوابد. بااین‌حال، برای این تست، کودک شما و هر کس که در اتاق است ، باید ساکت باشد.
تست OAE چقدر طول می‌کشد؟
طی چند دقیقه این تست انجام می‌شود.
نتیجه تست OAE
پاسخ به‌صورت قبول (pass) یا رد (fail) است.
- پاسخ قبول (pass) تست OAE یا وجود گسیل‌های صوتی مطابق با شنوایی طبیعی تا نزدیک به طبیعی است. بدین معنی که سلول‌های موئی خارجی عملکرد مطلوبی دارند.
- پاسخ رد (fail) یا عدم وجود گسیل‌های صوتی ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل باشد. آن می‌تواند کم شنوایی، جرم در گوش، وجود مایع یا عفونت در گوش میانی یا گوش داخلی ناهنجار باشد. این پاسخ نشان می‌دهد که تست‌های بیشتری برای یافتن دلیل عدم وجود OAE و همچنین کم شنوایی احتمالی نیاز است.
اگر جواب تست غربالگری رد (fail) بود، تست معمولا دوباره انجام می‌شود. اگر نتیجه تست غربالگری دوباره رد (fail) بود، کودک برای ارزیابی کامل شنوایی به کلینیک شنوایی ارجاع داده می‌شود.