مرکز طبی کودکان تهران یکی از برجستهترین مراکز درمانی و آموزشی تخصصی کودکان در ایران است که تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی تهران فعالیت میکند. این مرکز با ارائه خدمات درمانی پیشرفته و تخصصی به کودکان، نقش مهمی در ارتقای سلامت کودکان کشور ایفا میکند. مرکز طبی کودکان با بیش از 350 تخت فعال، به عنوان قطب علمی طب کودکان شناخته میشود و سالانه پذیرای تعداد زیادی از بیماران از سراسر ایران و حتی کشورهای همسایه است. این مقاله به بررسی تاریخچه، خدمات، امکانات، کادر پزشکی، برنامههای آموزشی و نقش این مرکز در سلامت کودکان میپردازد.
مرکز طبی کودکان در سال 1340 با همت مرحوم دکتر حسن اهری و همکاری خیرین تأسیس شد و در تاریخ 15 آبان 1347 به طور رسمی افتتاح گردید. ایده اولیه تأسیس این مرکز پس از سفر دکتر اهری و دکتر محمد قریب، بنیانگذار طب نوین اطفال ایران، به کانادا برای شرکت در کنگره بینالمللی بیماریهای کودکان شکل گرفت. طراحی این بیمارستان با الهام از نقشه بیمارستانهای اطفال در کانادا، آمریکا و سوئیس انجام شد. در ساخت و تجهیز این مرکز، علاوه بر کمک خیرین، سازمان برنامه وقت، دانشگاه تهران و جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران نیز مشارکت داشتند. در سال 1344، جمعیتی به نام "جمعیت طرفداران مرکز طبی کودکان" به ثبت رسید که هزینههای ساخت و تجهیزات بیمارستان را تأمین کرد.
این مرکز از ابتدا به دانشگاه تهران وابسته بود و پس از انقلاب ایران در سال 1357، اداره آن به وزارت بهداری و سپس در سال 1364 به دانشگاه علوم پزشکی تهران واگذار شد. در حال حاضر، مرکز طبی کودکان با ساختمانهای شماره 2 و 3 که به ترتیب در سالهای 1379 و 1389 افتتاح شدند، فعالیت خود را گسترش داده است.
مرکز طبی کودکان خدمات گستردهای در حوزههای تخصصی و فوق تخصصی ارائه میدهد. این مرکز شامل بخشهای مختلفی مانند عفونی، کلیه، خون، غدد، جراحی، اورژانس، و درمانگاههای تخصصی است. بخش مراقبتهای ویژه نوزادان (NICU) و مراقبتهای ویژه کودکان (PICU) با تجهیزات پیشرفته به ارائه خدمات به نوزادان و کودکان در شرایط بحرانی میپردازند. درمانگاههای فوق تخصصی شامل حوزههایی مانند نفرولوژی، نورولوژی، قلب، گوارش، ایمونولوژی، و جراحی کودکان است.
علاوه بر این، مرکز طبی کودکان دارای بخشهای پاراکلینیکی نظیر تصویربرداری (MRI، سیتیاسکن، سونوگرافی)، آنژیوگرافی، و پزشکی هستهای است. بخش پزشکی هستهای این مرکز، اولین و تنها مرکز تخصصی در حوزه کودکان در ایران است که از سال 1381 فعالیت خود را آغاز کرده است. بخشهایی مانند فیزیوتراپی، دندانپزشکی، و روانپزشکی کودکان نیز برای ارائه خدمات جامع به بیماران در دسترس هستند.
مرکز طبی کودکان مجهز به امکانات پیشرفتهای است که به بهبود کیفیت خدمات درمانی کمک میکند. این مرکز دارای 35 بخش بستری و 22 بخش کلینیکی و پاراکلینیکی است. امکانات تصویربرداری شامل سیتیاسکن، MRI، سونوگرافی، و آنژیوگرافی است که از سال 1390 برای تشخیص و درمان بیماریهای قلبی کودکان راهاندازی شده است. بخش شیمیدرمانی، دیالیز، و پیوند مغز استخوان نیز از دیگر امکانات این مرکز هستند که به زودی گسترش خواهند یافت.
محیط مرکز با در نظر گرفتن نیازهای کودکان طراحی شده است. وجود فضای بازی برای کودکان، اقامتگاه برای همراهان، و بخش مددکاری برای حمایت از بیماران کمبضاعت از ویژگیهای این مرکز است. بخش مددکاری به ویژه برای مراجعین از شهرستانها که با مشکلات مالی مواجه هستند، با کمک خیرین خدمات ارائه میدهد.
مرکز طبی کودکان از کادر پزشکی و پرستاری متخصص و مجرب بهرهمند است. این مرکز با پزشکان متخصص و فوق تخصص در حوزههایی مانند قلب، نفرولوژی، نورولوژی، و جراحی کودکان همکاری میکند. پرستاران این مرکز نیز با آموزشهای تخصصی، توانایی مدیریت شرایط بحرانی را دارند. روانشناسان و مشاوران تغذیه نیز در این مرکز حضور دارند تا خدمات جامعی به کودکان و والدین ارائه دهند.
مرکز طبی کودکان به عنوان یک مرکز آموزشی و پژوهشی، برنامههای متعددی برای آموزش پزشکان و پرستاران برگزار میکند. این مرکز از سال 1347 آموزش تخصصی بیماریهای کودکان را آغاز کرد و در سالهای بعد، آموزش فوق تخصصی نیز به آن اضافه شد. همایش بینالمللی بیماریهای کودکان از سال 1376 به صورت سالانه در این مرکز برگزار میشود و مجله معتبر بیماریهای کودکان ایران نیز از سال 1364 منتشر میگردد. این برنامهها به ارتقای دانش پزشکی و بهبود کیفیت خدمات درمانی کمک کردهاند.
موقعیت جغرافیایی و اطلاعات تماس
مرکز طبی کودکان در تهران، انتهای بلوار کشاورز، خیابان دکتر محمد قریب، جنب بیمارستان امام خمینی (ره)، پلاک 62 واقع شده است. این موقعیت دسترسی آسان را برای ساکنان تهران و مناطق اطراف فراهم میکند. برای تماس با مرکز میتوان از شماره تلفن 02161479 استفاده کرد. همچنین، نوبتدهی آنلاین از طریق سامانههای مرتبط با دانشگاه علوم پزشکی تهران امکانپذیر است. نزدیکترین ایستگاه مترو، ایستگاه توحید با فاصله 915 متر، و نزدیکترین ایستگاه اتوبوس، ایستگاه بیمارستان امام با فاصله 157 متر است.
نقش مرکز در سلامت کودکان
مرکز طبی کودکان به عنوان قطب علمی طب کودکان ایران، نقش مهمی در کاهش آلام کودکان و درمان بیماریهای صعبالعلاج ایفا میکند. این مرکز با پذیرش بیماران از سراسر کشور و حتی کشورهای همسایه، به مرجعی برای درمان بیماریهای پیچیده کودکان تبدیل شده است. همکاری با خیرین و استفاده از تجهیزات پیشرفته، امکان ارائه خدمات به تعداد بیشتری از کودکان نیازمند را فراهم کرده است.
نتیجهگیری
مرکز طبی کودکان تهران با تاریخچهای غنی، خدمات تخصصی، امکانات پیشرفته، و کادر پزشکی مجرب، یکی از مهمترین مراکز درمانی کودکان در ایران است. این مرکز با تمرکز بر نیازهای کودکان، محیطی امن و مناسب برای درمان و بهبود آنها فراهم میکند. برنامههای آموزشی و پژوهشی این مرکز نیز به ارتقای دانش پزشکی و بهبود کیفیت خدمات کمک کرده است. والدینی که به دنبال مرکز درمانی معتبری برای مراقبت از فرزندان خود هستند، میتوانند با اطمینان به این بیمارستان مراجعه کنند.