گرمازدگي:

گرمازدگی یک وضعیت جدی و خطرناک است که می‌تواند به سرعت در نوزادان و کودکان رخ دهد. این وضعیت زمانی ایجاد می‌شود که بدن قادر به خنک کردن خود نیست و دمای بدن به سطوح خطرناکی می‌رسد. در ادامه به بررسی علائم، پیشگیری و درمان گرمازدگی در نوزادان و کودکان پرداخته شده است.

علائم گرمازدگی

1. افزایش دمای بدن:
   • دمای بدن نوزاد یا کودک به بیش از 38.5 درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
2. تعریق شدید یا عدم تعریق:
   • در مراحل اولیه، کودک ممکن است تعریق شدید داشته باشد، اما در مراحل پیشرفته‌تر، پوست ممکن است خشک و داغ شود.
3. قرمزی و گرمای پوست:
   • پوست کودک قرمز و داغ می‌شود.
4. نبض سریع و ضعیف:
   • نبض کودک سریع و ضعیف می‌شود.
5. خستگی و ضعف شدید:
   • کودک ممکن است بی‌حال و خسته باشد و انرژی کمی داشته باشد.
6. سرگیجه و سردرد:
   • کودک ممکن است از سردرد و سرگیجه شکایت کند.
7. تهوع و استفراغ:
   • حالت تهوع و استفراغ ممکن است رخ دهد.
8. گیجی یا بی‌قراری:
   • کودک ممکن است گیج و بی‌قرار باشد یا در موارد شدیدتر از حال برود.

پیشگیری از گرمازدگی

1. پوشش مناسب:
   • از لباس‌های سبک، نخی و تنفس‌پذیر استفاده کنید که به خنک ماندن بدن کمک می‌کنند.
2. اجتناب از آفتاب مستقیم:
   • در ساعات اوج گرما (بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر) از قرار دادن کودک در معرض آفتاب مستقیم خودداری کنید.
3. مصرف مایعات:
   • اطمینان حاصل کنید که کودک به میزان کافی آب و مایعات مصرف می‌کند. برای نوزادان، تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک می‌تواند نیاز به مایعات را تأمین کند.
4. استفاده از کلاه و عینک آفتابی:
   • از کلاه‌های لبه‌دار و عینک‌های آفتابی برای محافظت از سر و چشمان کودک استفاده کنید.
5. استفاده از کرم ضدآفتاب:
   • برای کودکان بالای 6 ماه از کرم‌های ضدآفتاب با SPF بالا استفاده کنید و هر دو ساعت یک‌بار آن را تجدید کنید.

درمان گرمازدگی

1. انتقال به مکان خنک:
   • کودک را فوراً به یک مکان خنک و سایه‌دار ببرید.
2. کاهش دمای بدن:
   • لباس‌های اضافی را از بدن کودک خارج کنید و با استفاده از پارچه مرطوب یا حمام ولرم (نه سرد) بدن او را خنک کنید. از قرار دادن یخ یا آب بسیار سرد بر روی بدن کودک خودداری کنید.
3. مصرف مایعات:
   • به کودک مایعات خنک و بدون کافئین مانند آب یا محلول‌های آب و نمک (ORS) بدهید. در صورت استفراغ یا ناتوانی در نوشیدن، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
4. استفاده از فن یا تهویه:
   • از فن یا تهویه مطبوع برای خنک کردن محیط استفاده کنید.
5. مراجعه به پزشک:
   • در صورت بروز علائم شدید مانند گیجی، بی‌قراری، تهوع شدید یا عدم بهبود وضعیت کودک، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

 در معرض گرماي بيش از حد قرار گرفتن كه درجه حرارت بدن بالا ميرود و آب بدن كاهش مي يابد و بدن توانايي خود را در كاهش درجه حرارت از دست مي دهد.

علائم: افزايش درجه حرارت، تشنگي و خستگي، پوست سرد و مرطوب، انقباض ساق پا يا شكم، درجه حرارت 4/39 يا بيشتر بدون تعويض خشكي، قرمزي و داغي پوست، گيجي، بي قراري، نبض سريع، استفراغ، سردرد، تنفس سريع با دامنه كوتاه، عدم هوشياري، خستگي (عدم پاسخگويي به صدا زدن يا قلقلك) كاهش آب بدن.

نكته: هنگام گرمازدگي درجه حرارت بايد به سرعت كاهش يابد تا كودك به كما نرود.

چه بايد كرد هنگام مواجهه با گرمازدگي تماس با اورژانس، بردن به محل خنك، درآوردن لباس، ماساژ با پارچه آغشته به آب سرد، صحبت كردن، نوشيدن و استامينوفن ممنوع.

نكته: اگر فقط افزايش درجه حرارت وجود دارد و كودك گرمازده نشده، او را به اتاق خنكي برده و مقدار زيادي شير به او بدهيد. در صورت  بزرگتر از 4 ماه بودن كمي آب نيز بدهيد.

حمام سرد مفيد است. اگر علائم برطرف نشده با پزشك مشورت نماييد.

پيشگيري: لباس سبك و آزاد، در سايه بودن، دادن مايعات به كودك، خارج نشدن از خانه حتي الامكان.

نتیجه‌گیری

گرمازدگی در نوزادان و کودکان یک وضعیت خطرناک است که نیاز به توجه فوری دارد. با رعایت نکات پیشگیرانه و آگاهی از علائم و روش‌های درمان، می‌توانید از بروز این وضعیت جلوگیری کنید و در صورت بروز آن به سرعت اقدامات لازم را انجام دهید. همیشه در صورت بروز هرگونه نگرانی یا عدم بهبود وضعیت کودک، به پزشک مراجعه کنید.