اولین تنفس نوزاد به صورت گریه میباشد. گریه کردن نوزاد نشانۀ این است که مجاری تنفسی او سالم است و میتواند به راحتی نفس بکشد. بعضی از نوزادان کمی دیرتر شروع به نفس کشیدن میکنند. بلافاصله بعد از به دنیا آمدن نوزاد، پزشک، او را به آرامی روی شکم مادر گذاشته و نوزاد را بررسی و در صورت وجود مشکل، مجاری تنفسی او را تمیز میکند تا نوزاد، گریه کردن را شروع کند و ریههایش برای اولین بار پر و خالی شود.
نوزادان ضعیفترین سن دوران عمر خود را میگذرانند، یعنی زمانی که حتی قادر نیستند یک پشه را از خود برانند. در این زمان مادر و مراقبان دیگر بیشترین نقش را برعهده دارند و باید شش دانگ حواسشان به فرزندشان باشد.
نوزادان ضعیفترین سن دوران عمر خود را میگذرانند، یعنی زمانی که حتی قادر نیستند یک پشه را از خود برانند. در این زمان مادر و مراقبان دیگر بیشترین نقش را برعهده دارند و باید شش دانگ حواسشان به فرزندشان باشد. در این میان گریه کردن هم اهمیت خاص خود را دارد. در حقیقت تا زمانی که نوزاد گریه نکند مادر میپندارد که همه چیز خوب است و نیازی برای نوزاد وجود ندارد، اما همین که نوزادتان گریه میکند متوجه میشوید که میخواهد شما را از یک ناراحتی و ناخوشی آگاه کند.
پس در حقیقت گریه کردن برای نوزادان وسیلهای برای بیان مسائل است. شاید در اکثر موارد علت گریه زیاد نوزادتان را ندانید، اما نکته مهم و مثبت درباره گریه کردن نوزاد این است که ابراز نیازهای او از این طریق و غرایز مادر رابطه مستقیمی با هم دارند. درواقع نوزاد از طریق گریه کردن نیازهای خود را میگوید، در شرایطی که مادر هم به آن پاسخ میدهد، این مسئله باعث بیشتر شدن پیوند مادر و نوزاد خواهد شد. همه ما میدانیم نوزادی را که گریه میکند باید آرام کرد.
اما زمانی که مدام به سر و صورت خود میزنید که نوزاد را چگونه آرام و ساکت کنید، باید بدانید که این گریه کردن در عین حال نوعی نشانه سلامت بوده و کودک از این طریق، تندرستی خود را هم ابراز میکند. در این مطلب راجع به گریه نوزادان مسائلی را روشن میکنیم که شاید وقت آن رسیده بیشتر راجع به آنها بدانید.
معنای اولین گریه نوزاد؟
بعد از زایمان صدای گریه نوزادتان را میشنوید؟ این صدایی است که همواره منتظر شنیدنش بودید. این صدا نه تنها ورود و حضور نوزاد را به شما اعلام میکند بلکه به نوعی به شما میگوید که وارد مرحله تازهای از زندگی شدهاید. درواقع گریه کردن به نوزاد کمک میکند نفس بکشد و ریههایش برای وارد کردن هوا به آن باز شود. با آنکه بسیاری از والدین بر این باورند که هر بار گریه کردن نوزاد به ریهها کمک میکند تا قویتر شوند، اما باید گفت که تنها نخستین گریه نوزاد این خاصیت را دارد.
در سایر مواقع هنگام گریه نوزادتان باید بهدنبال عواملی باشید که باعث آزار و درماندگی نوزاد میشود. وقتی نوزادتان برای بار اول گریه میکند نشاندهنده این است که مشکلی در داخل بدن او وجود ندارد و میتوانید یک نفس راحت بکشید. این نخستینبار گریه به عقیده متخصصان برای نوزاد اهمیت ویژهای دارد.
چرا باید زبانشان را بیاموزید؟
اگر نوزاد گریه نکند، هرگز متوجه نخواهید شد که چه چیزی میخواهد. گریه کردن میتواند دلایل و درجات مختلفی داشته باشد. هر سطح یا درجه از آن میزان آزردگی یا توجهی را نشان میدهد که نوزاد به آن نیازمند است. به مرور زمان، هر مادری یاد میگیرد که علامت هر گریه را بفهمد، بنابراین وقتی نوزاد گریه میکند به دنبال بارزترین نشانهها باشید، مثلا اینکه آیا گرسنه است، پوشکش را خراب کرده، گرم یا سردش شده یا نیاز به توجه دارد.
تنها گریههای نوزاد است که به شما خواهد گفت باید میزان سلامت و تندرستی او را چک کنید؛ چراکه او از این طریق با شما ارتباط برقرار میکند، درواقع این حرکت را باید زبان نوزاد تلقی کرد. تا زمانی که فرزندتان زبان باز کند باید با این زبان از نیازهای او باخبر شوید. پس سعی کنید زبان رسمی نوزادان را هرچه زودتر بیاموزید!
ارتباط گریهها و سلامت روان نوزاد
وقتی از نوزادتان مراقبت و پرستاری میکنید یا او را نوازش میکنید این پیام را به او میدهید که تنها نیست. بسیاری از افراد بزرگسال معتقدند که نباید زیاد به گریه نوزاد توجه کرد تا با این کار ادب شود، لطفا این باور را همین الان دور بریزید. روانشناسان معتقدند نوزادانی که تازه به دنیا آمدهاند در نخستین ماههای تولد، بیشتر به توجه نیاز دارند تا به ادب شدن یا گوشمالی.
این مسئله به نوزاد کمک میکند تا احساس امنیت و اطمینانخاطر داشته باشد؛ نوزادی که در این شرایط و تحت مراقبت و توجه بزرگ میشود نسبت به نوزادانی که در این شرایط نیستند، در آینده فرد بهتری خواهند شد. نادیده گرفتن همیشگی نوزاد باعث میشود او به فردی ساکت تبدیل شود و این برای تندرستی روانشناختی نوزاد یک چالش محسوب خواهد شد.
درواقع، نوزادانی که بهطور غیرعادی ساکت هستند به لحاظ روانشناختی در درون آشفته و مضطرباند. در حقیقت توجه یا بیتوجهی شما در همان ابتدای زندگی میتواند تاثیرات زیادی در زندگی آینده فرزندتان داشته باشد. پس لطفا با دقت بیشتری به گریه فرزندتان توجه داشته باشید و او را برای زندگی آینده آماده کنید.
چرا نباید به گریهها بیتفاوت باشید؟
اگر به گریه نوزاد بیشتر دقت کنید، متوجه خواهید شد که وقتی گریه میکند بسیاری از عضلات او، دست و پا یا کل بدنش را میپیچاند و خم میکند. این کارها به خودی خود نوعی ورزش است. اما نباید هر کش و قوس دادنی را سرسری بگیرید. از این مسئله اطمینان پیدا کنید که گریه او بهخاطر علائم پزشکی یا درد شکم نیست و نگذارید برای مدت طولانی گریه کند.
به احساساتش احترام بگذارید
شاید چندان جای تعجب نباشد اگر بدانید که گریه کردن حتی برای نوزادان راهی برای ابراز احساسات و عواطف است. وقتی میدانید که چه زمانی غیظ و لج میکند و شما هم ترجیحا به حرفش گوش نمیدهید، بارزترین چیز برای او این خواهد بود که برای جلب توجه شما گریه کند. اما نگران نباشید، این نوع ابراز احساسات خوب است. وقتی نوزادتان گریه میکند به او گوش دهید و خواستهها و نیازهایش را بررسی کنید، حتی با او درباره آن صحبت کرده و حواسش را پرت کنید. این مسئله باعث میشود بتوانید میزان غیظ و لجبازیاش را کمرنگ کنید.
نوزادتان به چه دلیل گریه میکند؟
شاید برایتان جالب باشد بدانید چه عواملی مسبب گریه نوزاد خواهد بود. در اینجا به پارهای از آنها اشاره میکنیم که جزء عمومیترین دلایل گریه کردن در نوزادان هستند.
احساس ناراحتی دارد؟
اگر غذای نوزاد را دادهاید و میبینید حالش خوب است اما به ناگهان گریه میکند، حتما پوشکش را چک کنید. نوزاد به هیچ وجه در پوشک مرطوب یا کثیف احساس راحتی نخواهد داشت. در این مواقع باید بلافاصله آن را تعویض کنید. خیسی و مرطوب بودن پوشک باعث آزار نوزاد شده و درنتیجه او وقت و بیوقت گریه خواهد کرد. از طرفی عدم تعویض پوشک بهطور مرتب منجر به بثورات پوستی میشود و نوزاد تنها با گریه کردن نسبت به احساس نامطلوب و درد ناشی از آن واکنش نشان میدهد.
از کولیک رنج میبرد؟
کولیک یا شکمدرد نوعی بیماری است که طی آن، شکم درد میگیرد و این درد باعث میشود که نوزاد برای ساعتها و بیوقفه گریه کند. این اتفاق اغلب در نخستین ماه تولد رخ میدهد و تا ماه چهارم و پنجم بعد از تولد به مرور از بین میرود. یکی از راههای پیشگیری از وقوع شکمدرد این است که بعد از خوردن غذا به پشت نوزاد بزنید تا آروغ بزند.
احساس خفگی هم امکان دارد؟
بسیاری از مردم بر این باورند که قنداق کردن نوزاد و پوشاندن لباس کافی به او برای گرم نگه داشتنش و ایجاد فضایی مانند رحم برای او، روش خوبی است. اما باید گفت در چنین شرایطی نوزادان اغلب به چیزی خلاف این نیاز دارند. اگر همهچیز را امتحان کردهاید و میبینید هنوز نوزاد احساس نامساعد و نامطلوبی دارد، بهتر است او را قنداق نکنید و چند لایه از لباسهایی را که به او پوشاندهاید کم کنید. این حرکت باعث آرامش بیشتر نوزاد شده و باعث میشود دیگر گریه و زاری نکند.
بینیاش گرفته است؟
آیا بهخاطر دارید که وقتی سرما میخورید یا دچار آنفلوآنزا میشوید، گرفتگی بینی چقدر اعصابتان را بههم میریزد؟ پس ببینید نوزادتان چقدر بابت این مسئله اذیت خواهد شد. اینکه نوزاد نتواند بهراحتی از بینی نفس بکشد باعث میشود که فکر کند یک مشکل داخلی دارد و مکانیسم دفاعی او در این مواقع، گریه کردن است. در این شرایط بهتر است از قطرههای بینی مخصوص اطفال برای باز کردن منافذ بینی او استفاده کنید.
خوابش میآید؟
بچهها و نوزادان برای آنکه خودشان بخوابند دچار مشکلاتی هستند. اگر دیدید نوزاد هنگام گریه کردن احساس ناآرام و نامطلوبی دارد، برایش لالایی بخوانید تا خوابش ببرد.
نیاز به استراحت دارد؟
در برخی مواقع توجه بیش از اندازه باعث ایجاد استرس در نوزاد میشود. مکانهای شلوغ، صداهای بلند و مسافرت زیاد هم میتواند در این زمینه مزید بر علت باشد. اگر دیدید هر یک از این عوامل در او استرس ایجاد کرده، سعی کنید در اتاق خودتان او را نوازش کنید یا آنجا را ترک کنید تا به او اطمینان دهید که همه چیز آرام است.
از تنها ماندن خسته شده است؟
هرچند توجه زیاد میتواند نوزاد را اذیت کند، اما همین توجه شماست که نوزاد از ته دل خواهان آن است. پس اگر فرزندتان برای مدت زیادی شما را نبیند، گریه خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که هیچ چیز و هیچکس جز شما قادر نخواهد بود او را آرام کند.
این نکات را آویزه گوش کنید
اگر نوزاد احساس خوبی داشته باشد، بهراحتی و بدون دردسر مدفوع کند، در فواصل گریهها حالش خوب باشد و حتی شیطنت کند، آنگاه باید ببینید سایر عواملی که باعث گریه میشود چه چیزهایی است. این احتمالها را نیز بررسی کنید:
-تب شدید
-درد زیاد در برخی نقاط بدن (در برخی مواقع او به آن قسمت از بدن که درد دارد اشاره خواهد کرد)
-بثورات پوستی یا آلرژی
-حالت تهوع؛ البته این مسئله میتواند بیانگر مشکلی جدیتر باشد و بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
دارد دندان در میآورد؟
کابوس شبانه هر مادری، دندان در آوردن نوزاد است که برای او با درد همراه خواهد بود. اگر دیدید که اغلب مواقع شدیدا گریه میکند، حتما دهان و لثهاش را چک کنید. اگر دیدید که نوک تیز دندانها در حال بیرون آمدن است، لثهاش را ماساژ دهید یا چیزی به او بدهید تا آن را گاز بگیرد
فرزندتان را در آغوش بگیرید
باید بدانید نوزادان علاوه بر نیازهای جسمی، نیازهای عاطفی هم دارند که معمولا با د ر آغوش گرفتن رابطه مستقیم دارد. در اکثر مواقع در آغوش گرفتن و توجه داشتن به نوزادان میتواند تا حد زیادی شما را مطمئن کند که توانستهاید به نیازهای عاطفی فرزندتان توجه کنید. وقتی بچهها بزرگتر میشوند از طریق نگاه کردن به شما یا شنیدن صدای شما این توجه را میگیرند ولی برای بچههای کوچکتر نیاز به تماس بدنی نزدیکتری وجود دارد تا به این احساس برسند. اگر شما کودک را شیر میدهید، سپس پوشکش را عوض میکنید، خیلی ساده است که بعدش او میخواهد که بغل گرفته شود.
بعضی والدین نگران این هستند که کودکشان به بغل گرفتن عادت کند ولی بهخصوص چند ماهه اول تولد شما نمیتوانید این کار را انجام ندهید، او را بغل کنید و آرامآرام تکان دهید. از طرف دیگر بعضی بچهها دوست ندارند که خیلی تماس بدنی با آنها برقرار شود، از اینکه مرتب بوسیده شوند و از این بغل به بغل دیگری بروند، زود خسته میشوند و گریه میکنند. در مقابل این کودکان بچههایی هستند که دوست دارند همیشه در بغل باشند. برای این بچهها ممکن است مادر از آغوشی استفاده کند که هم کودک تماس نزدیکی با مادر داشته باشد و هم دست مادر برای انجام کارهایش باز باشد. شاید این راهحلی است که هم بچه و هم مادر کمی راحتتر شوند.
آرام باشید
گاهی اوقات والدین خودشان را سرزنش میکنند که چرا نمیتوانند کودک را آرام کنند. اگر نیازهای کودک را برطرف کردهاید و مشکل خاصی وجود ندارد، دیگر وقت آن است که از خودتان مراقبت کنید و آشفته نشوید. سعی کنید به خودتان آرامش بدهید تا بتوانید کنترل بهتری روی اوضاع به دست آورید. از دیگران کمک بگیرید و لحظاتی کودک را به شخص دیگری بسپارید.