تغذیه از پستان مادر، محدودیت زمانی ندارد و نباید آن را زمانبندی کرد. بهتر است هرزمانی که شیرخوار تقاضا میکند، شیردهی انجام گیرد. با دیدن نشانههای گرسنگی شیرخوار به گرسنگی او پاسخ دهید و منتظر گریهٔ شیرخوارتان نشوید.
بیدار میشود.
دستها و پاهایش را تکان میدهد.
معمولاً با دهان و چشمها دنبال چیزی میگردد.
در مرحلهٔ پایانی، اگر که شیردهی دیر انجام پذیرد، شیرخوار دچار زجر میشود و گریه میکند که
بهتر است پیشازاین مرحله شیردهی انجام گیرد و شیرخوار بدون گریه به خواستهاش برسد.
آشنایی با مدتزمان و چگونگی شیردهی روزانه به نوزاد
نمیدانید چه برنامهای را باید اجرا کنید؟
آیـا بـاید منتظر شوید تا گریه کند و یا اینکه هنگامیکه خوابیده او را بیدار کنید و به او شیردهید؟
اگر تازه به جمع مـادرهـای شیـرده اضافهشدهاید، مطمئناً اینیکی ازسوالاتی است که اخیراً به ذهنتان خطور کرده.
بیشتر نوزادان باید 8 تا 12 بار در یک شبانهروز از شیر مادر تغذیه کنند. این روند باید از دو سهروزگی کودک شروع شود و تا 3-6 ماهگی نیز ادامه پیدا داشته باشد. شیردهی به نوزاد را نباید بر اساس فاصلههای زمانی معین و از روی ساعت تنظیم کنید. فاصله زمانی بین وعدههای غذایی و مدتزمانی که کودک از شیر مادر استفاده میکند، در نوزادان مختلف متفاوت است. هر دفعه شیردهی میتواند در حدود 10 تا 45 دقیقه با دفعه بعدی فاصله داشته باشد.
برای چند هفته اولیه من معمولاً به مادرها توصیه میکنم که فرزندان خود را برای شیردهی حداقل هر دو سه ساعت یکبار از خواب بیدار کنند. این فاصله از شروع اولین شیردهی تا آغاز تغذیه مجدد حساب میشود. (در طول روز و شب هیچ تفاوتی نمیکند) اگر کودک شما میتواند شبها قدری طولانیتر بخوابد هیچ اشکالی ندارد، میتوانید در این فاصله به او شیر ندهید.
اگر کودک شما به شیر خوردن تمایل نشان دهد و بهعنوانمثال شروع کند به گریه کردن و مکیدن انگشتانش شما بههیچوجه نباید او را دو سه ساعت منتظر نگهدارید تا زمان شیردادن فرابرسد. اگر کودک نیاز به شیر خوردن داشت لازم نیست صبر کنید و میتوانید همان موقع به او شیردهید، حتی اگر زمان کوتاهی از تغذیه شدن قبلی گذشته باشد. اصلاً نگران نباشید که شیر موجود در سینهها تخلیه» میشود. شیر بهطور مکرر در سینهها درستشده و همیشه بهاندازه کافی برای سیر شدن کودک شیر در آنها وجود دارد.
اگر کودک در حال شیر خوردن است، نباید سینه را از دهان او جدا کنید. اجازه دهید تا او خودش سینه را رها کند. او یا سرخود را به سمت عقب میکشد و یا برای مدتزمان نسبت طولانی مکیدن را متوقف میکند. هیچ مدت زمان مشخصی برای تغذیه کودک از هر سینه وجود ندارد. اگر خواست از سینه دیگر هم استفاده کند، به او اجازه دهید. اگر هم نخواست بازهم هیچ اشکالی ندارد. باید به کودک اجازه دهید که خودش شیر خوردن را متوقف کند. در مراحل آخر شیر چرب تر و خامهایتر میشود؛ اگر شما کودک را از مکیدن بازدارید او نمیتواند از شیر پرچرب و خامهای استفاده کند.
زمانی که امر شیردهی برای شما جا افتاد، باید کودک را یکی دومرتبه نزد متخصص اطفال ببرید تا مطمئن شوید که بهاندازه کافی رشد کرد. از این زمان به بعد میتوانید هر زمان که خودش درخواست کرد او را تغذیه کنید. زمانی که رشد کودک کافی باشد، پوشک خود را مکرراً خیس و کثیف کند، آنگاه دیگر مجبور نیستید که او را برای تغذیه شدن از خواب بیدار کنید.
کودک با “قار و قور” کردن، مکیدن انگشتهای دست، حرکت دادن لبها، باز کردن دهان، تولید صداهای خفیف و یا گریه کردن شمارا صدا میزند. خیلی بهتر است که در همان مراحل اولیه و با مشاهده علائم ابتدایی، شیر دادن را شروع کنید و منتظر شروع گریه او نباشید. زمانی که شروع به گریه کند، شیر دادن سختتر میشود، چراکه ابتدا باید او را آرام کنید و بعد شروع کنید به تغذیه کردن او.
این مسئله کاملاً طبیعی و قابل پیشبینی میباشد. نوزادان یکزمان مشخصی را برای تغذیه کلی انتخاب میکنند که نام تغذیه زنجیرهای» بر روی آن گذاشتهاند. در این حالت کودک تمایل دارد تا در فواصل زمانی متعدد از شیر مادر تغذیه کرده و در بین آنها استراحت کوتاهی نیز داشته باشد. امکان دارد که برای چندین ساعت بخواهد بدون توقف شیر بخورد. متأسفانه بسیاری از خانوادهها در مورد این نوع رفتار نظر مساعدی ندارند و تصور میکنند که این امر به دلیل مغذی نبودن شیر مادر اتفاق میافتد. باید به خاطر داشته باشید که تنها از روی واکنشهای کودک نمیتوانید تشخیص دهید که او چه میزان از شیر مادرش را مصرف مینماید.
یکی از معتبرترین راهها از روی نمودار رشد کودک و ادرار و مدفوع او میباشد. اگر وزن او بهاندازه کافی اضافه شود، بدون توجه به دادوبیدادهایی که راه میاندازد و درخواستهای شبانهاش برای شیر، میتوان تشخیص داد که بهاندازه کافی تغذیهشده است. اما اگر بخواهید بهطور روزانه از این مسئله آگاهی پیدا کنید، بهترین راه توجه به ادرار و مدفوع او میباشد. از 5 روزگی تا 6-8 هفتگی باید حداقل 5 تا 6 مرتبه خود را خیس کند و در هر 24 ساعت 3-4 تکه مدفوع زردرنگ بهاندازه کف دست، دفع کند. پس از 6 تا 8 ماهگی میزان مدفوع اغلب کودکان کمتر شده، اما همان 5-6 بار ادرار رادارند. بهعلاوه نمودار رشد نیز بهخوبی بالا میرود.
دلیل قطعی این مسئله مشخص نیست، اما تا آنجایی که ما میدانیم به دلیل سطح چربی شیر مادراست. میزان چربی موجود در شیر در هر زمان تغییر میکند. اگر مدتزمان زیادی از آخرین مرحله شیردهی سپریشده باشد، شیری که در ابتدا از سینه می اید کمچرب بوده و حالت سرشیر دارد، سپس کمی غلظ تر شده و مثل شیر طبیعی میشود و پس از مدتی چرب تر شده و حالت خامهای پیدا میکند. زمانی که فواصل زمانی بین شیردهیها کمتر باشد (مثل تغذیه زنجیرهای) شیری که میآید غلیظ و پرچربتر میباشد. کودک برای رشد جسمی و ذهنی باید حتماً از این شیر پرچرب خامهای استفاده کند. خوشبختانه زمانی که کودک این شیر را مصرف کند مدتزمان بیشتری به خواب فرو میرود، چراکه هضم آن روند آرامی دارد و به کودک احساس سیری میدهد. پسازاینکه کودک از تغذیه زنجیرهای بهره برد، اشکالی ندارد به او اجازه دهید تا مدتزمان بیشتری استراحت کند. میتوانید تا دو، سه ساعت او را از خواب بیدار نکنید – از این وقفه نهایت استفاده را ببرید!
تحقیقات نشان میدهد که دخالت در روند تغذیه طبیعی کودک بهویژه منتظر گذاشتن او برای تغذیه مشکلات زیادی از قبیل ذخیره شدن شیر رقیق در سینهها و ناتوانی در افزایش وزن نوزاد را به همراه دارد. هر چه مدتزمان بین شیردهی بیشتر باشد، شیر کمتری در سینهها درست میشود. شیردهی مکرر، هم منبع شیر شمارا افزایش میدهد و هم سلامت کودک را تضمین میکند. زمانی که نوبت به برنامهریزی برای شیردهی به کودک میرسد، باید به خاطر داشته باشید که تغییر و تنوع نمک زندگی است! فرزند شما آواها و عکسالعملهای طبیعی از خود بروز میدهد و شما بدون اینکه نیازی به ساعت داشته باشید و تنها با توجه داشتن به خود او بهراحتی میتوانید تشخیص دهید که چه موقه گرسنه است.