مشکلات مادر با شیردهی به نوزاد و راه حلهای آن

روزهای اول شیردهی به نوزاد

 فاصله های شیردهی به نوزاد باید چقدر باشد ؟

 بسته به تقاضای نوزاد ، هرگاه گرسنه شود باید به او شیر داد . در این حالت ، نوزاد بی قراری می کند

و اگر او را به پستان نزدیک کنید ، نوک آن را به دهان می گیرد و رها نمی کند . فایده این کار این

است که مکیدن نوزاد باعث می شود ذخیره شیر در پستانهای ما در افزایش یابد و بدین ترتیب میزان

شیر مادر نیاز نوزاد را تأمین کند . بتدریج زمان گرسنگی نوزاد برای مادر قابل پیش بینی می شود .

نوزادی با وزن متوسط که زیر شش هفته سن دارد ، حداقل ۸ نوبت در ۲۴ ساعت - که یک یا دو

نوبت آن در طول شب است . باید تغذیه شود .

 طول مدت شیر دهی چقدر باید باشد ؟

 معمولا گفته می شود تا زمانی که نوزاد شیر می مکد ، باید به او اجازه تغذیه داد. نوزادان در هر

نوبت شیردهی حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه از هر پستان شیر می خورند . این زمان در مورد بعضی نوزاد کما

از آنها ممکن است طولانی تر باشد ، اما باید دانست که عمل مکیدن نوزاد در این مدت با موفقیت

کامل همراه نیست . بهترین راه این است که مادر پستانش را در اختیار نوزاد بگذارد که او تا هر وقت

می خواهد شیر بخورد ، هر چند این کار ممکن است برای مادر دشوار باشد . با عمل مکیدن نوزاد ،

پستانهای مادر باید برای تولید شیر تحریک شوند ، در هر نوبت شیردهی می توان از هر دو پستان

استفاده کرد و چون ممکن است نوزاد از یک پستان نسبت به پستان دیگر شیر بیشتری بخورد ، برای

این که مادر احساس نابرابری در وزن پستانهایش نکند ، باید در هر نوبت شیردهی با پستانی که

سنگین تر است ، شیردهی را آغاز کند.

 چگونه می توان گفت که نوزاد شیر کافی دریافت کرده است ؟

 اگر شیردهی با پستان باشد ، پاسخ به این سؤال دشوار است ، در این حالت باید دو روز بعد از تولد

و بعد از یکی دو هفته نوزاد را وزن کرد تا پی برد که آیا او شیر کافی دریافت کرده و به خوبی رشد

کرده است یا نه . برخی از مادران قبل و بعد از شیردهی به نوزاد او را وزن می کنند تا متوجه شوند

چقدر شیر خورده است ، اما این روش قابل اعتماد نیست . شیر مادر ممکن است از لحاظ غلظت تغییر

کند ، بنابراین وزن میزان تغذیه روش مناسبی نیست . بهترین معیار ، وضعیت سلامتی عمومی نوزاد

است چنانچه وضعیت عمومی او خوب باشد و نوزاد سرحال باشد و مادر صدای قُرت قُرت کردن شیر را

بشنود ، خواب نوزاد کافی باشد ، حداقل شش نوبت خود را خیس کند و در ماههای اول ماهیانه

حداقل پانصد گرم وزن بگیرد می توان مطمئن بود که شیر مادر کافی است و گریه کودک به معنای

عدم کفایت شیر مادر نیست .

 چنانچه نوزاد در طول مدت شیردهی به خواب برود ، چه باید کرد ؟

 مادر باید به نوزاد اجازه دهد بخوابد و خودش هم استراحت کند . در این حالت ، تا شیردهی بعدی

فرصت زیادی نخواهد بود . به هر حال ، اگر مادر تصور کرد نوزادش مقدار خیلی کمی شیر خورده است

، بهتر است پوشک او عوض کند تا عاملی شود که نوزاد بیدار شود و شیر خوردن را از سر گیرد ، مادر

نمی تواند نوزاد را مجبور کند بیدار بماند و شیر بخورد . چنانچه نوزاد بیمار باشد یا قبل از موعد به دنیا

آمده باشد ، عمل مکیدن شیر او را خیلی زود خسته می کند . در این حالت مادر باید سعی کند با

ماساژ دادن چانه نوزاد ، او را تحریک نماید تا مکیدن دوباره شروع شود . برای بیدار کردن نوزاد کم

وزن ، ماساژ همراه با ملایمت و آرامش شکم نوزاد ، می تواند سبب بیداری او شود.

  آیا باید نوزادان دو قلو را به طور همزمان شیر داد ؟

  شیردهی همزمان باعث می شود مادر وقت کمتری صرف شیردهی کند و مانع از چکیدن و هدر رفتن

شیر از پستان دیگر می شود . اما نوزادان دوقلو ممکن است به طور همزمان گرسنه نشوند . هنگامی

که یک نوزاد برای شیر خوردن از خواب بیدار می شود ، مادران معمولا نوزاد دیگر را هم برای شیردهی

از خواب بیدار می کنند . شیردهی مجزا باعث می شود مادر توجه جداگانه ای به هر نوزاد داشته باشد

، اما او باید وقت بیشتری برای شیردهی به نوزادان خود صرف کند و برای انجام کارهای دیگر بدین

ترتیب وقت کمتری خواهد داشت .

  آیا باید آروغ نوزاد را بعد از شیر خوردن گرفت ؟

  برخی از نوزادان نیاز به گرفتن آروغ دارند . نوزادانی که شیر مادر می خورند ، نسبت به آنهایی که از

شیر خشک تغذیه می کنند کمتر نیاز به گرفتن آروغ دارند . اگر نوزاد هوای زیادی خورده باشد ، مادر از

حالت او متوجه می شود . برای گرفتن آروغ نوزاد ، تنها کافی است بعد از هر شیردهی او را در حالت

قائم نگاه دارید تا هوایی که بلعیده است با آروغ زدن خارج شود .

  آیا باید نوزاد را برای شیر خوردن بیدار کرد ؟

  در کل ، نوزادان در مقابل نیازهایشان واکنش نشان میدهند ، پس نیاز نیست آنها را برای شیر

خوردن بیدار کرد ؛ اگر چه نوزادان با جثه ریزتر یا آنهایی که زودتر از موعد متولد شده اند ، ممکن است

بیشتر از آنچه تقاضا دارند به شیر نیاز داشته باشند . چنانچه نوزاد جثه ریزی داشته یا به هر دلیلی

ضعیف و آسیب پذیر باشد ، بهتر است مادر نوزادش را هر ۲ یا ۳ ساعت بدون توجه به اینکه آیا او

گرسنه است یا نه شیر دهد . آیا می توان به نوزاد آب داد ؟ برخلاف شیر خشک ، شیر مادر کامل و با

تمامی نیازهای نوزاد مطابق است . میزان سدیم شیر مادر پایین است ، به همین دلیل بدن نوزاد با کم

آبی مواجه نمی شود . نیازی نیست به نوزاد آب داد ، مگر اینکه شرایط استثنایی پیش بیاید ؛ مثلا اگر

مادر بیمار باشد یا گرمای محیط تا حد زیادی بالا باشد . چنانچه با شیشه به نوزاد آب داده شود ، او به

پستانک سرشیشه عادت می کند و این امر باعث می شود نوزاد در آینده نسبت به جایگزینی شیشه به

جای پستان ، پذیرش راحت تری داشته باشد .

  نکات ضروری که والدین باید بدانند 

  نوزادی که همراه با گریه شیر می خورد

   چنانچه نوزاد بسیار گرسنه باشد ، وقتی مادر او را زیر پستان می گذارد ، ممکن است پستان را نگیرد

و جیغ بزند . این مسأله غیر عادی نیست .

   علل این مسأله عبارتند از :

   نوک پستان مادر تا حد لازم برآمده نیست تا نوزاد بتواند آن را به دهان گیرد . 

   ممکن است در دهان نوزاد برفک ایجاد شده باشد .

   ممکن است مادر از انواعی از مواد غذایی استفاده کرده باشد که با بدن نوزاد سازگار نبوده است .

   ممکن است مادر از مواد آرایشی یا بهداشتی استفاده کرده باشد که مثلا بوی آن برای نوزاد خوشایند

نباشد . 

   ممکن است نوزاد بیمار باشد ، مثلا به گوش درد دچار شده باشد و یا سرما خورده و بینی اش گرفته

باشد . 

   چنانچه در هر مقطعی با شیشه به نوزاد شیر داده شود ، او دیگر نمی خواهد تلاش مضاعفی برای

شیر خوردن از پستان از خود نشان دهد .

   ممکن است نوزاد آن قدر گرسنه باشد که دیگر رمقی برای مکیدن پستان نداشته باشد .

  راه حلهای ممکن

  مادر باید آرامش خود را حفظ کند ، مهربان باشد . شیردهی به نوزاد به معنای نزاع کردن با او

نیست و اضطراب مادر نه تنها کمکی نمی کند ، بلکه باعث ترس و وحشت نوزاد می شود .

  چنانچه پستانهای مادر از شیر لبریز باشد ، باید در وان دراز بکشد و حوله مرطوبی را روی پستانهایش

قرار دهد و یا با دست یا شیردوش ، مقداری شیر بدوشد .

  دهان نوزاد باید بررسی شود که آیا به برفک مبتلا شده یا خیر . در این بیماری ، دانه ها یا لکه های

سفیدی روی لثه ایجاد می شود . زبان هم ممکن است قرمز و ملتهب باشد . اگر نوزاد چنین نشانه

هایی داشته باشد ، پزشک باید او را معاینه کند .

  مادر باید مکان آرامی را برای شیردهی به نوزاد انتخاب کند و به دیگران بگوید که در طول مدت

شیردهی مزاحم او نشوند . مادر باید موقعیتهای مختلف شیردهی را امتحان کند تا بتواند راحت ترین

آن را انتخاب نماید .

  مادر باید با دوشیدن چند قطره شیر روی لبهای نوزاد ، او را به شیر خوردن ترغیب کند

  در طول شیردهی ، مادر باید نوزاد را به راحتی در آغوش بگیرد . برای این کار بهتر است نوزاد را در

ملحفه ای قرار داد .

  مادر باید اطمینان حاصل کند که نحوه قرار گرفتن نوزاد مناسب است و جلو سوراخهای بینی او

مسدود نشده است .

  چنانچه نوزاد پستان را نگرفت ، بهتر است مادر او را راحت بگذارد و دوباره ۳۰ دقیقه بعد پستان

خود را در دهان او قرار دهد .

  وقتی راه حلی پیدا شد ، مادر باید سعی کنید متوجه شود چرا این راه حل عملی بوده و برای نوبت

بعدی شیردهی از همان راه حل استفاده کند . اگر هیچ کدام از این راه حلها کار آمد نبود ، باید

وضعیت نوزاد را با پزشک یا کارشناس بهداشت در میان گذاشت .

    روش نگهداری شیر دوشیده شده مادر :

   در هوای اتاق تا چهار ساعت قابل نگهداری است .

   در یخچال تا دو روز قابل نگهداری است .

   در فریزر تا دو هفته قابل نگهداری است .

   در درجه حرارت ۱۶ - درجه سانتیگراد ، تا سه ماه قابل نگهداری است .

   در درجه حرارت ۳۲ - درجه سانتیگراد تا شش ماه قابل نگهداری است .