همیشه و در همه حال برای فرزندانتان موسیقی و ترانه های کودکانه پخش کنید. هنگام رانندگی، استراحت، ورزش، نوازش، خواب و حمام و ... این برای شما هم فرصتی است تا موسیقی های گذشته را مرور کرده و آواز های جدید را یاد بگیرید. آهنگ و متن ترانه هر دو در ذهن کودک شما حک خواهند شد. ریتم و آواهای متفاوت، قافیه و نوسانات صدا مجموعه ای از موضوعات جذاب و لذت بخشی هستند که میتوانند کودک را از بدو تولد به خود مشغول سازند.
در اتاق کودک خود دستگاه پخش موسیقی قرار بدهید و او را با اشعار کودکانه ملیت های گوناگون و موسیقی های کلاسیک آشنا سازید. تا پیش از دو سه ماهگی ترجیحاً انتخابتان را محدود کنید به سی دی از آهنگ های ساده با ریتم گوناگون.
انگشتتان را روی میز، قالی، بالش یا سبد حصیری بکشید. از او نیز دعوت کنید تا به نوبه خود این کار را انجام بدهد. کودک به کمک شما متوجه آواهای متفاوتی میشود که بافت های گوناگون ایجاد میکنند. به تدریج ریتم و شدت صدا را تغییر بدهید تا تنوع آوایی بیشتری به دست بیاید. شما همچنین میتوانید باهم ارکستری تشکیل داده و با قاشقی چوبی روی دیگ، کاسه و یا هر کدام از دیگر ظروف آشپزخانه بزنید و بنوازید. میتوانید این کار را نوبتی انجام بدهید. یک ضربه او و یک ضربه شما.
از همان دوران خردسالی کودک خود را با کتاب ها آشنا سازید. طی ماه های آینده میل و اشتیاق او به کتاب ها روند صعودی خواهد داشت. همچنین وی به زودی علاقه نشان میدهد که کتاب را در دستانش بگیرد. برای شروع کتاب هایی محکم و به انداره دستانش انتخاب کنید. کتاب های پارچه ای یا ابری، سپس کتاب هایی مقوایی و بالاخره استفاده از کتاب های کاغذی. پس از مدتی از یک کتاب بیشتر از بقیه خوشش خواهد آمد و همواره از شما میخواهد همان یک کتاب را برایش بخوانید. به مرور متوجه خواهید شد که کودک شما در پی کشف کتاب های جدید است. همچنین از شما میخواهد تا آنچه را در دست دارید برای او بخوانید. بعدها او در خلوت خود کتابی برمیدارد و مشغول مطالعه آن میشود.
از شش ماهگی به بعد کودک عاشق کتاب های غافلگیر کننده خواهد شد. از آن دسته کتاب هایی که شخصیت اصلی به صورت عروسکی پارچه ای داخل کتاب حضور دارد. داستان این کتاب ها ساده است. عروسک صفحه به صفحه در موقعیت های گوناگون زندگی روزمره قرار میگیرد. ابتدا شما با حرکاتی آهسته این کار را انجام بدهید. کم کم از کودک بخواهید تا به نوبه خود آدمک داستان را جا به جا کند.
کودک از نه ماهگی به بعد خواستار آن است که خودش به تنهایی صفحات کتاب را ورق بزند. به او یاد دهید چگونه میتواند کتاب را ورق بزند. دستان او را در دست خود بگیرید و به ارامی کتاب را ورق بزنید. هنگام انجام این حرکت سعی کنید به آرامی ورق بزنید تا کودکتان حرکات دست شما را به راحتی در ذهن خود ثبت کند.
از سه ماهگی به بعد، کودک شما آرام آرام در جهت کسب توانمندی جدید که همان قدرت انتخاب است قدم برمی دارد. این انتخاب ها هرچند کوچک، اما گام هایی عظیم در راه پویایی و کسب اعتماد به نفس است. سه کتاب را در اختیار او قرار بدهید. یکی کتاب مورد علاقه اش، یکی کتابی آشنا و دیگری کتابی که جدید باشد. کودک شما باید بین این سه کتاب انتخابی مناسب و فکر شده داشته باشد.
دلنشین ترین موسیقی ها برای کودک صدای آرام و ملایم کسانی است که او را احاطه کرده اند. او با این آواهای دلنشین میآموزد چگونه باید سخن بگوید. از پنچ شش ماهگی به بعد حیوانات عروسکی را نام گذاری کنید. مثل: گاوه، خرسه، سگه، گربهه و ... سپس سعی کنید صدای هر حیوان را برای او تقلید کنید. و به این ترتیب پیش بروید. از پانزده ماهگی به بعد میتوانید از سی دی صدای حیوانات برای تطبیق صدا و عروسک استفاده کنید.
بازی مناسبی است برای چهاره ماهگی به بعد.
نظاره گر حساسی باشید تا دریابید کودکتان از انجام هر فعالیت چه حسی دارد. گویا از هربار انداختن جغجغه و طلبیدن مجدد آن هدفی دنبال میکنند. مادر خردمند با صبر بسیار هر بار جغجغه را جمع کرده و به او باز میگرداند. به این ترتیب او در بازی دختر خردسالش شریک شده و کاملاً درک کرد بود که تکرار این بازی چه اهمیتی برای او دارد.
کودک دوره های حساسی دارد که هریک مانند فانوس دنیای درونش را روشن میکنند. و بسان جرقه ای او را به حرکت در میآورند. در این هنگام است که او به صورتی شگفت آور با جهان خارج ارتباطی عمیق برقرار میکند. همه چیز برای او سهل و آسان میشود. همه چیز برای او تبدیل به شوق و شور زندگی خواهد شد.
«ماریا مونته سوری»