مراقبت از نوزاد نارس مهمترین نکاتی که باید بدانید

مراقبت از نوزاد نارس مهمترین نکاتی که باید بدانید

0 دیدگاه 22 مرداد 1401 چاپ خبر بازدید: 2782
پوست نوزادان نارس به علت داشتن چربی کمتر، شفاف تر بنظر می رسد و عروق به خوبی مشخص هستند. در نوزادان بسیار نارس، پوست حالت ژلاتینی دارد. بین هفته های 28 تا 36 جنین موهایی روی شانه ها و پشتش دارد.

مراقبت از نوزاد نارس

در این مقاله به بررسی کامل مراقبت های لازم در مورد نوزاد نارس پرداخته ایم این مقاله به شما کمک می کند تا در بیمارستان و همچنین در خانه از نوزاد خود بیشتر مراقبت کنید و همچنین کار هایی که باید برای نوزاد نارس انجام دهید را ذکر کرده ایم.

مراقبت از نوزاد نارس

به چه نوزادی نوزاد نارس گفته می شود؟

نوزادی که قبل از 37 هفته بارداری متولد شود، نوزاد نارس گفته می شود که حدود 10 درصد نوزادان متولد شده نارس هستند.

مشخصات ظاهری نوزاد نارس :

هر چه نوزاد زودتر متولد شود جثه کوچکتری دارد و اندازه سر او به نسبت بزرگتر است و چربی کمتری زیر پوست و در بدن خود دارد و به همین علت پوست چروکیده به نظر می رسد.

پوست نوزادان نارس به علت داشتن چربی کمتر، شفاف تر بنظر می رسد و عروق به خوبی مشخص هستند. در نوزادان بسیار نارس، پوست حالت ژلاتینی دارد. بین هفته های 28 تا 36 جنین موهایی روی شانه ها و پشتش دارد.

رگ های زیر پوست که قابل مشاهده اند، تعداد موهای کم بدن یا زیاد، تعداد چین های کم در کف پا. 

گوش های نوزادان نارس نرم و غضروف آن تشکیل نشده و شکل نگرفته است. تنها بعد از 28 هفته گوش خارجی شروع به سفت و غضروفی شدن می کند. 

پوست نوزاد نارس نازک، شکننده و درخشان است. رنگ پوست بستگی به اتفاقاتی که در زیر پوست می افتد دارد.

دست ها و پاهای نوزادان نارس اغلب باریک و دراز به نظر می رسد. بازوها و ساق پاها بنظر خیلی لاغرند، چون بافت چربی ندارند و در اکثر موارد صاف بوده و خمیده نیستند.

دستگاه تناسلی خارجی نوزاد ممکن است رشد نیافته و حتی عجیب به نظر برسد، که به مرور زمان به طور طبیعی رشد خواهد کرد.

بیماری‌هایی که ممکن است نوزادان نارس به آنها مبتلا شوند :

✓ مشکلات تنفسی

✓ بیماری‌های قلبی

✓ مشکلات دستگاه گوارش

✓ یرقان 

✓ کم‌ خونی

✓ عفونت

◀ پیشنهاد مطالعه : مهمترین مشکلات ویژه نوزادان نارس و روش های مراقبت

مراقبت از نوزاد نارس در بیمارستان

در این قسمت مهمترین نکات مراقبت از نوزاد نارس در بیمارستان را بررسی می کنیم.

آغوش گرفتن نوزاد نارس

آغوش گرفتن نوزاد نارس

یکی از روش های مراقبت از نوزدان نارس مراقبت آغوشی است که نوزاد در آغوش مادر است و تماس پوست با پوست اتفاق می افتد. به این دلیل است که حفظ گرمای بدن نوزاد در این روش به خوبی کنترل می شود. اگر والدین نوزاد دوقلو دارند باید دقت کنند که هر دو نوزاد را به طور مساوی در آغوش بگیرند و نوزادها را طوری جابجا کنند که هر دو صدای قلب مادر را بشنوند.

وقتی نوزاد به صورت عمودی در آغوش مادر قرار می گیرد مشکلات تنفسی نوزاد هم کمتر می شود. طرف قرار گرفتن نوزاد بر روی سینه ی مادر به تحریک تولید شیر مادر کمک می کند. این شیر حاوی مواد مغذی مورد نیاز برای رشد مغزی نوزاد است.

توصیه می شود که والدین با صحبت کردن و لمس نوزاد به تقویت احساس و نزدیکی به نوزاد کمک کنند. حتی می توانید با کمک پرستار، کودک خود را در آغوش بگیرید.

✓ در مدت زمان بستری نوزاد نارس در بیمارستان بهتر است والدین به طور منظم در بخش حضور داشته باشند.

شیر مادر و تغذیه در نوزادان نارس

✓ شیر مادر حاوی پروتئین است که به رشد کودک کمک می کند. نوزاد نارس هر یک الی دو ساعت تغذیه می شود. مادر می تواند شیر خود را دوشیده و با شرایط مناسب ( قرار دادن یخ یا کیسه یخ در اطراف ظرف شیر ) به بیمارستان ببرد. بهتر است نام نوزاد و تاریخ تهیه شیر با برچسب روی ظرف شیر درج شود. شیر اضافه هم، باید در فریزر نگهداری شود.

✓ بخشی از مراقبت نوزاد به عهده مادر است. به طور مثل مادر نوزاد خود را در آغوش بگیرد با او صحبت کند و به تدریج تغذیه نوزاد را شخصاً انجام دهد.

نیازهای تغذیه نوزاد نارس با نوزاد رسیده متفاوت است. نوزاد نارس انرژی و پروتئین بیشتری نیاز دارد، هضم چربی ها در نوزاد کامل نیست و به سدیم، کلسیم، فسفر، آهن و ویتامین بیشتری نیاز دارد.

✓ بهتره خواب و بیداری نوزاد برای تغذیه بیشتر از 3 یا 4 ساعت فاصله نداشته باشد.

✓ احتمالاً در ابتدا تغذیه نوزاد با لوله معده و توسط پرستار انجام شود، ولی مادر می تواند تحت نظر پرستار خودش تغذیه انجام دهد و شیر را از طریق لوله به آرامی به نوزاد دهد. زمانی که با دستور پزشک حجم شیر افزایش یافت، مکیدن  با سینه مادر تمرین می شود تا شیرخوار به تدریج مکیدن را یاد بگیرد، در این زمان تغذیه با لوله قطع می شود.

✓ بهترین وضعیت نوزاد نارس بعد از تغذیه به حالت خوابیده به شکم یا به پهلوی راست است.

زمان ترخیص نوزاد نارس

زمان ترخیص شیرخوار را پزشک مشخص می کند که به طور معمول اگر وزن نوزاد 1700 - 1800 گرم برسد و آنتی بیوتیک ها و سرم قطع شده باشد و شیرخوار حجم کافی شیر را با مکیدن دریافت کند و سابقه ای از تشنج و مشکلات تنفسی طی روزهای اخیر وجود نداشته باشد شیرخوار آماده ترخیص است. 

مراقبت نوزاد نارس در خانه

در ادامه به مهمترین نکات مراقبت از نوزادان نارس در منزل می پردازیم.

مراقبت نوزاد نارس در خانه

ترخیص نوزاد نارس

درجه حرارت مورد نیاز برای نوزاد 23 - 25 درجه سانتی گراد می باشد. از قرار دادن نوزاد در مکان های خیلی گرم و سرد و یا قرار دادن نوزاد در برابر تابش مستقیم آفتاب بپرهیزید.

پوشش مناسب برای کودک خیلی مهم است، استفاده از کلاه و دستکش در روزهای اول ترخیص توصیه می شود. درجه حرارت مناسب بدن نوزاد 36/5 - 37/4 می باشد.

✓ در هنگام ترخیص نوزاد از بیمارستان بهتر است نوزاد را در آغوش مادر و در صندلی عقب اتومبیل قرار داده و پس از آن نیز هر وقت نوزاد جابجا می شود از صندلی مخصوص نوزاد استفاده شود.

✓ بهتر است در ماه های اول زندگی نوزاد نارس از مسافرت های طولانی و حضور در مهمانی ها و مکان های شلوغ پرهیز شود. بوسیدن نوزاد ممکن است باعث انتقال بیماری ها به نوزادان نارس شود.

تغذیه نوزاد نارس در خانه

تغذیه با شیر مادر در نوزاد نارس هر 90 دقیقه در طی روز و هر 120 دقیقه در طی شب می باشد، در صورت خواب بودن نوزاد بیشتر از 3 تا 4 ساعت احتمال کاهش قند خون وجود دارد.

✓ بهترین معیار برای تغذیه مناسب نوزاد خیس بودن کهنه برای 5 تا 7 بار در روز و وزن گیری روزانه 20 – 30 گرم یا هفته ای 150 تا 200 گرم است.

تداوم تغذیه با شیر مادر یا در موارد استثنایی با شیر خشک هر دو تا 5.2 ساعت لازم است. در صورت خواب بودن نوزاد بیشتر از 3 تا 4 ساعت احتمال کاهش قند خون وجود دارد. لذا بهتر است تغذیه با شیر مادر قبل از رسیدن به این حد با بیدار کردن شیرخوار از سرگرفته شود.

✓ مادرانی که شیر کافی ندارند باید از شیرخشک های مخصوص نوزادان نارس استفاده کنند. برای افزایش پروتئین و املاح شیر مادر مکمل هایی در بازار موجود است که معمولاً یک پیمانه از این مکمل در 25 تا 50 سی سی شیر مادر حل می شود. می توان همه شیر روزانه یا بخشی از آن را به صورت مخلوط با مکمل به نوزاد داد در این زمینه با پزشک مشورت شود.

مراجعه به پزشک برای نوزادان نارس

مراجعه به پزشک برای نوزادان نارس

✓ در هر زمانی بعد از ترخیص که نوزاد بد حال شود باید سریع پزشک اطفال یا فوق متخصص نوزادان مراجعه کنید.

✓ اولین معاینه نوزادان بعد از ترخیص باید 24 یا 48 ساعت بعد باشد و در صورت نبود مشکل بهتره هر هفته یکبار معاینه شوند.

مراقبت از مفاصل نوزادان نارس در خانه 

✓ نوزادان نارس مستعد در رفتگی تکاملی مفاصل لگن هستند. بنابراین بهتر است در اولین فرصت ممکن سونوگرافی از مفاصل لگن انجام شود که بنا به نظر پزشک ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد. 

✓ یکی دیگر از مشکلات به خصوص در نوزادان با سابقه تهویه مکانیکی و بستری طولانی مدت، نرمی استخوان است. استفاده از مکمل های شیر مادر که حاوی مقادیر بیشتری از کلسیم و فسفر است در پیشگیری از این بیماری موثر است.

نکات دیگر در رابطه با مراقبت نوزاد نارس در خانه

✓ برای کمتر شدن احتمال عفونت تا مدتی از مسافرت های طولانی حضور در مهمانی های شلوغ پرهیز شود.

✓ نوزادان نارس در معرض مشکلات شنوایی هستند، برخی از نوزادان نارس دچار کم شنوایی و برخی دیگه هم دچار ناشنوایی می شوند. بهتر است قبل یا بعد از ترخیص و یا در 3 ماهگی تست شنوایی سنجی انجام شود.

✓ در نوزادان نارس اگر سن بیشتر از شش ماه باشد در شروع فصل پاییز تزریق واکسن آنفولانزا توصیه می گردد و اگر کمتر از شش ماه باشد تزریق واکسن به تمامی افراد این خانواده توصیه می شود.