اصول مراقبت از نوزاد

مراقبت از نوزاد بسیار حساس است. هر گونه سهل انگاری در نگهداری و مراقبت از نوزاد تازه به دنیا آمده می تواند باعث به خطر افتادن او شود.

1. درجه حرارت اتاق نوزاد را بين 22-26 بيشتر نباشد، نوزاد را در سرما قرار ندهيد و بيش از اندازه نيز نپوشانيد. لباس نوزاد بايستي سبك و گشاد و راحت باشد. از قنداق كردن نوزاد كه يك عمل غيربهداشتي و زيان آور است بپرهيزيد و از قنداق كردن نوزاد حتي بمدت كوتاه خودداري كنيد

2. به هيچ وجه به چشم نوزاد دست نزنيد، اگر ترشحي نشان مي دهد به پزشک مراجعه كنيد.

   در موقع گرفتگي بيني به هيچ وجه از سنجاق استفاده نكنيد، كمي سرم فيزيولوزيك، نرمال سالين، داخل بيني او بچكانيد.

3. براي جلوگيري از سوختگي پاي نوزاد بخاطر ادرار و مدفوع او را زود به زود عوض نمايي و در صورت ابتلا از پودر استفاده نكنيد پاي نوزاد را با آب و صابون بشوئيد و خشك كنيد سپس با پماد زینک یا آ+د چرب نمائيد.

4. هر گريه نوزاد بخاطر گرسنگي نيست، در صورت تداوم گريه حتما به پزشک مراجعه كنيد

5. وجود ترشحات بيرنگ يا خون آلوده در قسمت تناسلي نوزاد دختر طبيعي است.

   دکتر فرهت میگوید در صورت مشاهده مواردي نظير: زردي، اسهال، بيحالي، بدنفس كشيدن و استفارغ مكرر، خوب شير نخوردن، تب، سرفه، جوشهاي چركي، ترشح از ناف و تشنج و حركات غيرطبيعي در نوزاد هر چه سريعتر به پزشك و يا مركز بهداشتي مراجعه كنيد.

   زردي در نوزادان موجب ضايعات جبران ناپذير سلول مغزي و عقب ماندگي عقلاني مي شود. در هفته هاي اول تولد بايستي دقيقا مراقب زردي در نوزاد بود. شروع زردي بيشتر در سفيدي چشم كودک بروز مي كند و در تنه گسترش پيدا ميكند. هرچه زردي زودتر تشخيص داده شود درمان راحت تر است. در موارد خفيف شايد نياز به بستري و قرار گرفتن در زير نور مخصوص باشد و در موارد شديد تعويض خون حتما بايد انجام گيرد. از بكار بردن پيشنهاد اطرافيان در مورد استفاده از شيرخشک و يا نور مهتابي و … و نظاير آن خودداري كنيد. بكار بردن اين روشها به قيمت سلامت نوزاد تمام مي شود.

از نظر دکتر احمد شاه فرهت نوزاداني كه با شير مادر تغذيه ميشوند دفعات اجابت مزاجشان بيشتر است ولي حجم مدفوع آنها كم، رنگ آن زرد و احيانا كف آلود و گاهي سبز است، آن را با اسهال اشتباه نكنيد.
خوردن غذای مناسب توسط مادر و مك زدن پستان مادر بوسيله نوزاد شير را زياد مي كند و ناراحتي عصبي موجب كم شدن شير مادر ميشود.
در موقع شير دادن بهداشت شخصي را رعايت كنيد قبل از شير دادن دستها را بايستي با آب تميز كرد.

از بوسيدن زياد نوزاد به خصوص توسط ملاقات كنندگان جدا خودداري كنيد. ملاقات افراد متعدد كه اغلب ناقل ميكروبهاي مختلف مي باشند با نوزاد خطر انتقال عفونت را در بر دارد.

دود سيگار براي همه كس مضر است و براي شيرخوار خطرناكتر است، به هيچ وجه اجازه ندهيد در جايي كه كودكان هستند سيگار كشيده شود.

شيرخوار بايستي در فواصل معين براي معاينه، بررسي رشد و تكامل، دريافت دستورات تغذيه و واكسيناسيون بموقع به متخصص اطفال مراجعه نماييد.

در بهترین شرایط در شش ماه اول هر ماه يك بار، در شش ماه دوم هر دو ماه يكبار، در سال دوم هر سه تا چهار ماه يكبار و بعد از دو سال هر شش ماه يكبار میباشد.
از بكار بستن توصيه هاي افراد غيرمتخصص و اطرافيان غير پزشک در مورد نوزاد جدا خودداري كنيد.

واكسن ها را بطور منطم انجام دهيد برنامه واكسيناسيون را بخوانيد. توصيه مي شود كه واكسيناسيون كودک در يك محل واحد انجام شود.

شيرخوراني كه از پستان مادر تغذيه مي شوند، غريزه مكيدن آنان ارضاء ميشود و معمولا تمايلي به مكيدن پستانك و يا انگشت خود ندارند، لذا عدم استفاده از پستانك ارجح است ولي چنانچه شيرخوار شروع بمكيدن انگشت خود نمود بهتر است نكند.

از روز پانزدهم بعد از تولد روزانه20 قطره مولتي ويتامين به نوزاد داده مي شود.

در صورتيكه شيرخوار از شير مادر استفاده مي كند نيازي به نوشيدن آب اضافي ندارد.

بعد از شروع تغذیه کمکی تا يك سالگي بايستي از آب جوشيده خنك شده استفاده شود.

از تجويز آب قند زياد يا داروهاي خانگي مثل ترنجبين يا شيرخشت و غيره به نوزاد بايستي خوداري شود.