با بچه هايی که بدغذایی میکنند چه کار کنیم؟

بدغذایی در کودکان می‌تواند یکی از چالش‌های بزرگ برای والدین باشد. کودکان بدغذا ممکن است به طور منظم غذا خوردن را رد کنند، تنها از چند نوع غذا استقبال کنند، یا به سختی نسبت به تغییرات در رژیم غذایی‌شان واکنش نشان دهند. درک دلایل و ارائه راهکارهای مناسب می‌تواند به بهبود عادات غذایی کودکان کمک کند.

دلایل بدغذایی در کودکان

1. مسائل روانشناختی: برخی از کودکان ممکن است به دلایل عاطفی یا روانشناختی مانند اضطراب، استرس یا تمایل به کنترل محیط خود، غذا خوردن را کنترل کنند.
2. مسائل فیزیولوژیکی: برخی مشکلات پزشکی مانند مشکلات گوارشی، حساسیت‌های غذایی یا مشکلات دهان و دندان می‌توانند بر اشتهای کودک تأثیر بگذارند.
3. عادات غذایی: عادات غذایی که در دوران نوزادی شکل می‌گیرند، می‌توانند تأثیر طولانی‌مدت بر روی الگوهای غذایی کودک داشته باشند.
4. تأثیرات اجتماعی و فرهنگی: فشارهای اجتماعی و تبلیغات مواد غذایی نیز می‌توانند بر تصمیمات غذایی کودکان تأثیر بگذارند.

راهکارهای مقابله با بدغذایی

1. ایجاد یک روتین غذایی منظم: داشتن زمان‌های ثابت برای وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها می‌تواند به کودک کمک کند تا ساختاری در زندگی خود احساس کند و بهتر غذا بخورد.
2. کاهش فشار: اجبار کودک به خوردن می‌تواند منجر به مقاومت بیشتر شود. به جای آن، انتخاب‌های سالم را به صورت جذاب و دوستانه ارائه دهید.
3. شرکت دادن کودکان در تهیه غذا: دعوت از کودکان برای کمک در آماده‌سازی و انتخاب مواد غذایی می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا نسبت به خوردن آن‌ها احساس مالکیت و علاقه بیشتری داشته باشند.
4. ارائه تنوع غذایی: ارائه انواع مختلف غذاها به کودکان می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا با طعم‌ها و بافت‌های مختلف آشنا شوند و در نهایت ممکن است بپذیرند برخی از آن‌ها را امتحان کنند.
5. مدل‌سازی رفتاری: والدین و اعضای خانواده که خود مدل‌هایی از خوردن غذاهای سالم هستند، می‌توانند تأثیر بسزایی در ایجاد عادات غذایی سالم در کودکان داشته باشند.

ممکن است شیرینی، چیپس و بقیه غذاهای پرچرب، طعم خیلی خوبی داشته باشند اما ارزش غذایی پایین و کالری بالایی دارند، به همین دلیل متخصصان تغذیه مصرف آنها را توصیه نمی کنند. شما باید فرزندانتان را عادت دهید بدون دریافت بیش ازحد کالری، غذای بیشتری بخورند و سالم تر بمانند. مثلا سیب، پرتقال و دیگر میوه ها، انرژی کمتری دارند و فرد را برای مدت طولانی تری سیر نگه می دارند.

11 اقدام ساده برای علاقه مند کردن فرزندان به مواد غذایی مفید عبارتند از:

1-  بچه ها را به خوردن سبزی ها تشویق کنید
اگر فرزندانتان به خوردن سبزی ها تمایلی ندارند، آنها را کم کم به فهرست برنامه غذایی شان اضافه کنید. فهرستی از تمام میوه ها و سبزی هایی که بچه هایتان دوست دارند، تهیه کنید و اگر این فهرست کوتاه است، هر هفته یک نوع میوه یا سبزی را انتخاب کنید و آن بیفزایید. سبزی ها را بخارپز، تنوری یا سرخ کنید.

2- نظر بچه ها را در تهیه غذا جویا شوید
با شرکت دادن بچه ها در تهیه پیتزای سبزیجات، آنها را به هیجان بیاورید. سبزی های مختلف را خرد کنید و به افراد خانواده اجازه دهید هرکس هر سبزی ای دوست دارد، در پیتزای خود بریزد. با این کار می توانید به تدریج، عادت به خوردن پیتزاها و غذاهای پرکالری را از سر بچه هایتان بیندازید.

3- میوه را به وعده های غذایی اضافه کنید
با طعم ها بازی کنید و اشتهای فرزندتان را به خوردن غذاها بالاتر ببرید. مثلا افزودن سیب به سالاد مرغ، شیرینی و تردی دلپذیری به آن می دهد، اما اگر دسر موردعلاقه اعضای خانواده، بستنی اسکوپی شکلاتی باشد، چه باید کرد؟ با استفاده از یک بستنی اسکوپی کم چرب یا ماست یخ زده و قراردادن مقداری قهوه آسیاب شده روی آن، طعم های جدیدی به دسر بدهید و ارزش غذایی انرا افزایش دهید و کالری آن را کم کنید.

4- بچه ها را در غذا خوردن همراهی کنید
اگر می خواهید فرزندانتان به غذاهای کم چرب و کم کالری عادت کنند، باید خودتان هم به این رژیم پایبند باشید. بچه ها از والدین خود تقلید می کنند. وقتی خودتان یک دوبل برگر سفارش می دهید، نمی توانید انتظار داشته باشید فرزندتان سالاد مرغ سفارش دهد. انتخاب غذاهای کم کالری، به معنای کمتر خوردن نیست؛ بلکه به معنای سالم تر خوردن است.

5- میوه ها و سبزی ها را تزیین کنید
کمی خلاقیت به خرج دهید و بچه ها را به خوردن غذاهای کم کالری ترغیب کنید. میوه ها و سبزی ها را به شکل های جالب دربیاورید و جلوی فرزندتان بگذارید. مثلا به شکل گل هایی از جنس هویج یا ستاره هایی از جنس هندوانه. درست کردن یک صورتک جالب روی یک کاسه کورن فلکس یا یک ساندویچ هم می تواند برای بچه ها، جذاب باشد.

6- دنبال خوراکی های آبدار برای کودک باشید
میوه ها و سبزی ها نسبت به خوراکی های فرآوری شده، آب و فیبر بیشتری دارند و می توانند بچه ها را برای مدت بیشتری سیر نگه دارند، مثلا یک گوجه فرنگی آبدار کامل، به اندازه 5 عدد چوب شور کالری دارد. خوراکی های آبدار را جایگزین خوراکی های خشک کنید تا فرزندتان زودتر احساس سیری کند و از خیر خوردن خوراکی های ضر بگذرد.

7- حبوبات را در وعده غذایی کودک جای دهید
لوبیا، نخود و عدس سرشار از مواد مغذی و انرژی هستند و برای کودکان در حال رشد توصیه می شوند. پروتئین موجود در این خوراکی ها با پروتئین موجود در گوشت برابر اما چربی آنها به مراتب از گوشت کمتر است. فیبر بالای این حبوبات باعث سیرشدن بچه ها و جلوگیری از ابتلای آنها به یبوست می شود. بنابراین سوپ یا سالاد حبوبات می تواند برای بچه ها، خیلی جدید و جذاب باشد.

8- همیشه در کیفتان خوراکی بگذارید
اگر قرار است صبح زود برای خرید یا کار دیگری از خانه خارج شوید، بهتر است صبحانه خود و فرزندتان را داخل کیفتان بگذارید تا مجبور به خوردن کیک و شیرکاکائوی پرکالری و کم ارزش نشوید. برای بچه ها، پفیلا بردارید تا در ماشین بخورند. برای کنترل وزن آنها هم بهتر است غلات صبحانه با فیبر و پروتئین را انتخاب کنید تا هم بیشتر سیر بمانند و هم هوس خوراکی های ناسالم نکنند.

9- وعده های اصلی تان را به روز کنید
شما مجبور نیستید یک کاسه بزرگ کلم بروکلی بخورید تا از مزایای غذاهای کم کالری، بهره مند شوید. مخلوط کردن خوراکی های کم کالری و پرخاصیت مانند اسفناج، کدو، کرفس و هویج، در سوپ یا سالاد، می تواند هم ارزش غذا را بالا ببرد و هم بچه ها را به این خوراکی ها علاقه مند کند. حتی می توانید به املت، لازانیا و سس اسپاکتی، موادی مثل اسفناج، فلفل سبز ودلمه و هویج اضافه کنید و حجم مواد پرکالری مانند گوشت و پنیر را در غذا، کاهش دهید.

10- سعی کنید غذا را با سالاد شروع کنید
تحقیقات نشان می دهند زنان و کودکانی که 20 دقیقه قبل از خوردن پاستا به عنوان ناهار، یک ظرف بزرگ سالاد می خورند، 12 درصد کالری کمتری دریافت می کنند. پس یک وعده سالاد را با سسی کم چرب به عنوان شروع وعده غذایی سرو کنید.

11- کمی سوپ گرم به بچه ها بدهید
سوپ یکی دیگر از غذاهای کم کالری است که می تواند برای بچه ها بسیار مفید باشد. البته سوپ سبزی با آب گوشت نه از سوپ های چرب و خامه ای.

اگر نگرانی‌ها در مورد بدغذایی کودک شما ادامه دارد و به نظر می‌رسد که بر رشد یا سلامت او تأثیر منفی دارد، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه کودکان می‌تواند کمک‌کننده باشد. این متخصصان می‌توانند ارزیابی‌های دقیق‌تری انجام دهند و در صورت نیاز، راهنمایی‌ها و مداخلات مؤثرتری ارائه دهند.