باورهای غلط در مورد شیر مادر

باور غلط

واقعیت چیست؟

آغوز برای نوزاد سنگین است.

آغوز بهتر از شیر مادر است، چون حاوی مواد ایمنی فراوان، پروتئین های با ارزش و ویتامین های مفید به مقدار زیاد است. مواد فوق برای سلامت نوزاد و کودک لازم است و مصرف آغوز را به عنوان اولین واکسن نوزاد تلقی نموده و تغذیه نوزاد از آغوز پستان مادر، سبب تامین و تداوم شیردهی مادر می شود.

شیر مادر در روزهای اول تولد کم است.

متناسب با رشد و نیاز شیرخوار،  مقدار تولید شیر مادر افزایش می یابد. در 2 تا 3 روز اول تولد، همان مقدار آغوز که مقدار آن به 40 میلی لیتر در 24 ساعت می رسد، برای شیرخوار کافی است.

استراحت کردن مادر در روزهای اول تولد، با شیر دادن شیرخوار منافات دارد.

خستگی مادر سبب کاهش شیر او می شود؛ اما استراحت سبب افزایش شیر می گردد، همچنان که مِک زدن پستان توسط شیرخوار، سبب افزایش شیر مادر می شود.

شیردهی باید به موقع و منظم باشد، تا خواب و تغذیه نوزاد مناسب باشد.

تغذیه با شیر مادر بر اساس خواسته شیرخوار می باشد و زمان و مکان و نظم مشخصی ندارد. به طور مثال، مگر می شود برای آب خوردن ساعت خاصی مشخص نمود و یا مقدار مشخصی آب برای هر کس تجویز کرد؟ تشنگی نوزاد را نمی توان تشخیص داد و نباید آن را زمان بندی کرد.

تغذیه با شیر مادر مشکلات فراوانی را به همراه دارد.

شیر مادر باعث افزایش علاقه شیرخوار به مادر و مادر به فرزند می شود؛ از اتلاف وقت جهت تمیز نگهداشتن وسایل شیر خشک و هزینه های مختلف تهیه شیر خشک و ... را کاهش می دهد و مجموع مشکل خانواده ها را کم می کند.

برخی مادران به طور ارثی نمی توانند به نوزاد شیر بدهند.

هیچ بیماری ارثی در خصوص ناتوانی در شیر دادن به نوزاد در پزشکی مطرح نیست؛ اما مادران برای افزایش شیر می توانند راه های زیادی را انتخاب کنند:

تغذیه تنها با پستان باشد.

تغذیه مکرر در روزهای اول تولد در هر نوبت با هر دو پستان صورت بگیرد.

مکیدن پستان بر اساس خواسته شیرخوار باشد.

از قرار دادن فقط نوک پستان در دهان نوزاد خودداری نمایید، چون باعث زخم نوک پستان خواهد شد. باید نوک پستان و ماهک کاملاً داخل دهان شیرخوار قرار بگیرد.

از دادن شیشه و پستانک به شیرخوار تا حد امکان خودداری نمایید.

تا شش ماهگی به شیرخوار چیزی جز شیر مادر ندهید.

شیر خشک یا شیر گاو سبب رشد بیشتر شیرخوار می شود.

در رشد شیرخوار و افزایش وزن او، زمینه ارثی و تغذیه باهم نقش دارند. واقعیت این است که شیر مادر سبب رشد مناسب و متناسب شیرخوار می شود و در پیشگیری از سوء تغذیه شیرخوار و چاقی های مفرط او نقش مهمی دارد.

شیر مادر در پستان مادر اگر طولانی بماند فاسد می شود.

شیر مادر در پستان فاسد نمی شود همچنان که خون در بدن انسان هرگز فاسد و خراب نمی شود، اما در بیرون از بدن به سرعت فاسد و خراب خواهد شد.

شیرمادر کمتر از نیاز شیرخوار است.

کفایت شیر مادر با توزین ماهیانه نوزاد و تعداد دفعات ادرار نوزاد قابل بررسی است و می توان از این طریق به کفایت شیر مادر پی برد. در ماه های اول اگر شیرخوار ماهیانه نیم کیلو افزایش وزن داشته و یا نمودار رشد آن خوب باشد، ممکن است شیر مادر کافی باشد. اگر نوزاد در طول یک ماه افزایش وزن نداشت، نباید به سمت شیر خشک رفت و حتماً باید با پزشک مشورت شود.

بیماری مادر باعث بیماری شیرخوار می شود و باید شیر را قطع کرد.

اکثر بیماری های مادر به نوزاد منتقل نمی شود و اگر در صورت انتقال، مادر از طریق شیر مواد ایمنی لازم را به شیرخوار می دهد. چنانچه بازهم نگران هستید، قبل از قطع نمودن شیر مادر، با پزشک مشورت کنید.

در صورت بیماری نوزاد شیر مادر باید قطع شود.

شیر مادر در هنگام بیماری شیر خوار سبب تسریع روند بهبودی آن می شود. تغذیه با شیر مادر، هرگز نباید قطع شود مگر در موارد استثنا آن هم با نظر پزشک.

در صورت مبتلا شدن نوزاد به زردی مادر باید شیرش را قطع نماید.

تغذیه مکرر با شیر مادر آن هم در روزهای اول تولد، نه تنها سبب افزایش زردی نمی شود، بلکه کاهش زردی نوزاد را در پی خواهد داشت. بنابراین هرگز نباید شیردادن را قطع نمود.

مادران با RH منفی باید شیر دادن را قطع کنند.

RH مادر و تغذیه شیرخوار با پستان هیچ ارتباطی ندارد و سبب کاهش و یا افزایش زردی هم نمی شود.

فرزندان دختر و پسر با هم تفاوت دارند.

تغذیه با شیر مادر برای فرزندان دختر و پسر فرقی نمی کند و قطع کردن شیر به دلایل جنسیت شیر خوار، مسؤولیت اخلاقی و انسانی دارد.

پستان کوچک حجم شیر کمتری دارد.

اندازه پستان با میزان تولید شیر ارتباطی ندارد و به دلیل کوچک بودن پستان نباید شیر خشک یا غذای کمکی برای شیرخوار را در نظر گرفت.

بعد از تغذیه، شیر خوار را باید جدا از مادر نگه داشت تا مادر استراحت نماید.

هرچه تماس مادر و شیرخوار بیشتر باشد، تولید و ترشح شیر بیشتر خواهد بود. جدایی شیرخوار از مادر سبب اضطراب و نگرانی مادر، و سلب آرامش و نیز کاهش شیر می شود.

مادری که آنتی بیوتیک مصرف می کند، شیرش کم می شود.

آنتی بیوتیک ها روی ترشح شیر مادر اثری ندارند و سبب کاهش شیر مادر نمی شوند. در هنگام مصرف آنتی بیوتیک نباید شیر دادن را قطع کرد و نوزاد را با شیر خشک تغذیه نمود.

نوزاد نارس نمی تواند شیر مادر را بخورد.

اکثر نوزادان نارس قادر به مکیدن پستان مادر بوده و چنانچه قادر نباشند، شیر با فنجان یا لیوان به شیرخوار داده شود. بهترین شیر برای نوزاد نارس شیر مادر خودش است چون در شیر مادرانی که نوزاد نارس دارند، پروتئین و املاح بیشتری وجود دارد.

شیر بعضی مادران رقیق و بعضی غلیظ است.

غلظت و اسمولاریتی شیر مادران یکسان است. غلظت شیر مادران را نمی توان به عنوان علت قطع شیر و یا شروع تغذیه با شیر خشک مطرح نمود.

گریه و بی قراری شیرخوار به دلیل کمبود شیر مادر است.

گریه شیر خوار دلایل متعدد و متفاوت دارد. اگر گریه فرزندتان شدید و مکرر بود، با پزشک مشورت کنید، چون ممکن است شیرخوار بیماری خطرناکی داشته باشد و شما بدون دلیل شیر خشک را برای تغذیه بیمار در نظر گرفته باشید.

اگر شیرخوار پستان را کمتر بگیرد، مقدار شیر مادر کم شده است.

با افزایش سن شیرخوار، دفعات تغذیه او کمتر و فاصله میان نوبت های شیردهی بیشتر خواهد شد.

اگر مادر نتواند به مقدار کافی شیر بدوشد، شیر او کم است.

مقدار شیر تولید شده مادر با مقداری که به وسیله دست یا شیر دوش دوشیده می شود، ارتباط ندارد؛ بلکه مکیدن پستان مادر، در تولید شیر نقش اساسی دارد.

بیدار شدن در شب به علت کمبود شیر مادر است.

تولید شیر مادر شبها بیشتر است. اکثر کودکان بعد از شش ماه به خصوص بعد از یک سال، شبها بیدار می شوند و با مکیدن پستان مادر دوباره به خواب می روند. این نوع شیر خوردن برای کودک طبیعی است.

وضعیت بد اقتصادی باعث کاهش کیفیت و کمیت شیر می شود.

تولید کمّی شیر با مکیدن ارتباط دارد نه وضعیت اقتصادی. تغذیه مادر در تولید شیر نقش اساسی ندارد.

مصرف غذاهای سرد یا گرم، باعث کاهش شیر می شود.

نوع غذا در تولید شیر نقشی ندارد.

با مصرف دارو شیر مادر باید قطع شود.

اکثر داروها در شیر تاثیر نداشته و یا به مقادیر کم تاثیر می گذارند. در این موارد نباید شیر مادر را قطع نمود؛ اما باید توجه داشت که مصرف خود سرانه داروها توصیه نمی شود و قبل از قطع شیر باید با پزشک مشورت نمود.

مدفوع شلف به دلیل نامناسب بودن شیر مادر است.

در تغذیه با شیر مادر مدفوع شیر خوار شل است و ممکن است در هر نوبت تغذیه، بخصوص در روز های اوّل تولد، شیرخوار دفع مدفوع داشته باشد.

در صورت گرم بودن هوا باید به شیرخوار اب گرم یا اب معدنی داد.

در تابستان حتی اگر دمای هوا به 45 درجه سانتیگراد برسد، نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند نیاز به اب اضافی ندارند.

نفخ شیرخوار به علت مصرف شیر مادر است.

در شیر خوارانی که با شیر گاو یا شیر خشک تغذیه می شوند، نفخ و درد شکم نسبت به نوزادانی که شیر مادر را می خورند بیشتر است.

کم خوابی و عصبانیت شیر خوار به دلیل شیر مادر است.

تغذیه نوزاد با شیر مادر از طریق پستان ، سبب ترشح ماده ای در مغز مادر می شود که مانند مواد آرام بخش سبب آرامش مادر می شوند؛ به همین دلیل اکثر شیر خواران و مادران به هنگام مکیدن پستان، هر دو باهم به خواب می روند.

مادر باید فاصله شیردهی را بیشتر کند تا شیر در پستان جمع شود.

عمل مکیدن پستان توسط نوزاد سبب تولید شیر می شود. برعکس، اگر پستانها هر چهار ساعت تخلیه نشوند، باقی ماندن شیر در انها سبب کاهش شیر مادر می شود.

تغذیه با غذای کمکی قبل از چهار ماهگی، سبب افزایش رشد شیر خوار می شود.

شیر خوارانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، تا شش ماهگی – و یا حداقل چهارماهگی – نباید با ماده دیگری تغذیه شوند، چون تغذیه کمکی روند رشد را سرعت نمی بخشد و اگر قرار است تغذیه کمکی زودتر شروع شود، باید با پزشک مشورت نمود.

به شیر خواران جهت تسریع رشد و خوردن بهتر غذا،  همیشه اول غذا و بعد شیر مادر داده می شود.

در سال اول زندگی، ابتدا شیر مادر و بعداً تغذیه کمکی و بعد از یکسال ، اول غذا و بعدا شیر مادر توصیه می شود. در شیر خواران کمتر از یک سال، دادن غذا زودتر از شیر مادر، در روند رشد تاثیری ندارد.

در صورت تَرَک نوک پستان، شیر مادر باید قطع شود.

ترک نوک پستان به علت وضعیت نا مناسب تغذیه با پستان است و قطع تغذیه با شیر مادر سبب کاهش یا قطع شیر مادر می شود. پس اصلاح وضعیت شیر دهی توصیه می شود نه قطع ان.

در موارد عفونت پستان مادر، شیردهی باید قطع شود.

در عفونت های پستان، نباید شیر مادر قطع شود؛ مگر اینکه مادر آبسه داشته باشد که چرک آن با شیر مادر مخلوط گردد. حتی در موارد داشتن آبسه که جراحی هم شده باشد، نباید شیر مادر قطع شود.

در صورت باردار شدن، شیر مادر را باید قطع نمود.

در صورت باردار شدن، مادر می تواند حداقل تا پنج ماهگی به شیر دادن ادامه بدهد. توصیه می شود مادر تغذیه بهتری داشته باشد تا نیازهایش تأمین شود.

اگر فرزند قبلی مادر فوت شده باشد، نباید به این شیرخوار شیر بدهد.

مرگ کودک به علت تغذیه با شیر مادر نیست و در صورتی که تصمیم به قطع شیردهی دارید، حتماً با پزشک مشورت کنید.

در صورت مصرف قرص های ضد بارداری، شیر مادر قطع شود.

قرص های ضد بارداری تغییری در ترکیب شیر مادر ایجاد نمی کنند و نیازی به قطع شیر دهی نیست. برای اینکه شیر مادر کم نشود از قرص های MINIPILL یا قرص های بدون استروژن استفاده شود.

تغذیه با شیر مادر سبب عدم تناسب در اندام او می شود.

برعکس، در دوران حاملگی چربی ها در بدن مادر ذخیره می شوند که با شیر دهی این چربی ها کاهش یافته و اندام مادر متناسب تر می شود.