تغذیه | صفحه 3

کودکان نوپا ( بین یک و نیم تا دوسالگی ) تا حدودی قادر به استفاده از غذای خانواده و هضم آن هستند، هر ماه هم توانایی آن ها برای اینکه غذاهایشان را به تنهایی بخورند، افزایش می یابد و می توانند از قاشق و فنجان کوچک نیز استفاده کنند.

این مشکل وقتی کودکان نوپا اندکی بزرگتر شده اند، شروع می شود و غذا خوردن را تبدیل به مصیبت می کند. وقتی بچه هنگام غذا خوردن اغلب از سرسفره یا میز بلند می شود و دوباره برمی گردد.

بهتر است برای شروع تغذیه کمکی، ابتدا سبزی ها، میوه ها و برنج را آغاز نمائید و سپس کودک را برای مواد پروتئینی آشنا کنید. اگر غذاهای مختلف را جداگانه به او بدهید در صورت ایجاد آلرژی یا حساسیت، عامل آن را به راحتی شناسایی خواهید کرد.

هرگز وعده های غذایی را فراموش و حذف نکنید. در ضمن کودکان به وقت توجهی ندارند پس قبل از آنکه زمان غذا خوردن فرا برسد، چندین نوبت این مسئله را به آنان یادآوری نمایید تا آماده غذا خوردن بشوند.

زمانی که شیرخوار قادر باشد، روزانه حداقل یک وعده و هر چند قاشق غذا بخورد، زمان آن فرا رسیده است که دفعات غذای کمکی را افزایش دهید. به عنوان مثال اگر فقط زمان نهار به او غذای جامد می دهید، برای افزایش وعده های غذایی، وعده صبحگاهی را نیز به رژیم او بیفزایید.

هیچ گاه به اجبار و با زور به کودکتان غذا ندهید. اگر صورتش را هنگام غذا خوردن برمیگرداند، یعنی سیر شده و یا غذا را دوست ندارد. به حالت چهره او توجه کنید اگر هنگام خوردن غذا چهره اش را به شدت درهم میکشد، به احتمال زیاد غذای مورد نظر، باب طبعش نیست.

همانند شیردهی با سینه، نوک پستانک را در گوشه لب شیرخوار قرار دهید یا با نوک انگشت به آرامی به گوشه لب او بزنید تا سرش را به سمت شیشه شیر برگرداند و پس از یافتن آن مکیدن را آغاز نماید. شیشه شیر را باید به شکلی نگاه دارید که قسمت نوک پستانک به طور کامل پر از شیر باشد تا هوا از راه آن وارد دهان کودک نشود.

درمان کودک مبتلا به وزن اضافی و چاقی، باید شامل درمان پدر و مادر و همۀ اعضای خانواده باشد، چرا که این والدین هستند که مواد غذایی میخرند و می پزند و در اختیار کودک قرار می دهند.

انتخاب درست نوع غذا و مقدار مناسب آن برای بیشتر افراد با وزن اضافی و یا چاق، کافی است تا وزن خود را کم کنند.

اگر کودک یا نوجوانی دچار اضافه وزن یا چاقی است، درمان او باید هر چه زودتر شروع گردد، زیرا هر چه سن کودک بیشتر شود، درمان او مشکل تر خواهد بود.

تشخیص زودرس چاقی در کودکانی که آماده چاق شدن هستند، امکان پذیر است، بدین ترتیب که اگر بعد از دوران شیرخواری، وزن کودک در حدود طبیعی باشد ولی دوباره چاق شود، او در معرض چاق شدن است.

عوامل متعددی در پیدایش چاقی کودکان دخالت دارد که مهم ترین و شایع ترین آنها، دریافت کالری بیش از حد نیاز بدن در مدت طولانی به وسیلۀ غذاهایی است که کالری و انرژی زیاد دارد.

چاقی یکی از مسائل شایع پزشکی امروز کودکان در همۀ کشورهای مرفه و توسعه یافته می باشد، به طوری که در 20 سال گذشته، تعداد کودکان چاق در این کشورها دو برابر شده است.

تغذیه شیرخواران در هفته ها و ماه های اول نوعی رابطۀ نزدیک و خاص بین آن ها و والدین ایجاد می کند که پیوند های عاطفی آنان را قوی تر و عمیق تر می سازد.

هر چه از سن کودک می گذرد و هر چه مادر و پدر با کودک صحبت می کنند و رابطه برقرار می نمایند، سلول های مغز کودک از نظر ساختمانی کامل می گردد.

مواد معدنی عناصر خیلی آلی هستند که از سنگ، خاک یا آب سرچشمه می گیرند. مواد معدنی را می توان به طور مستقیم یا غیر مستقیم از محیط یا حیوانات و گیاهان به دست آورد.

تغذیه با شیر مادر و غذای تکمیلی و آموزش دادن باعث می شود که کودکان دارای ویژگی های فوق العاده در یادگیری سریع و آموختن شوند.

بهترین روش برای حفظ وزن سالم نوجوان، پیروی از یک رژیم غذایی غنی از غلات سبوس دار، میوه، سبزیجات، محصولات شیر بدون چربی یا کم چرب، لوبیا، تخم مرغ، ماهی، آجیل و گوشت بدون چربی است.

گرچه میزان انرژی مورد نیاز نوجوانان و جوانان بر اساس گروه سنی و جنسی متفاوت است، اما به طور کلی افزایش نیاز به انرژی در هر دوجنس اتفاق می افتد و باید انرژی رژیم غذایی در دوره نوجوانی و جوانی افزایش یابد.

منظور از مغذی کردن، اضافه کردن موادی است که علاوه بر انرژی، پروتئین ها و املاح غذایی کودک را بیشتر کند. مواد غذایی و پروتئینی برای رشد کودک ضروری اند.